Μητσοτάκης: Το νέο μοντέλο διακυβέρνησης, η αποφασιστικότητα, τα ρίσκα
Από την προεκλογική περίοδο είχε γίνει σαφές ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν φιλοδοξούσε ως πρωθυπουργός απλώς να διαχειριστεί με επάρκεια την Ελλάδα της μεταμνημονιακής επιτήρησης.
Ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας είχε καταστήσει σαφές ότι επιδίωκε να κάνει μια τομή στο δημόσιο βίο της χώρας, με στόχο την πλήρη απελευθέρωση της αγοράς και το τέλος της «ιδεολογικής ηγεμονίας της Αριστεράς», σύμφωνα με την ορολογία που είναι πολύ δημοφιλής στο πρωθυπουργικό περιβάλλον.
Οι πρώτες κινήσεις
Αυτήν την τομή επιχειρεί να κάνει ο κ. Μητσοτάκης ως πρωθυπουργός πλέον. Η απόφασή του για την επέκταση της μείωσης του ΕΝΦΙΑ αποτελεί ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς αντιλαμβάνεται το Μαξίμου την οικονομική πολιτική. Η επέκταση της ελάφρυνσης που αφορά τις μεσαίες και τις μεγάλες ιδιοκτησίες (αφού για τις μικρές είχε μειωθεί από την κυβέρνηση Τσίπρα) εκτιμάται από το ΥΠΟΙΚ ότι θα δώσει ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα. Ταυτόχρονα θα στείλει μήνυμα στις αγορές ότι αυτή η κυβέρνηση είναι εξαιρετικά φιλική στην επιχειρηματικότητα.
Το νέο μοντέλο διακυβέρνησης
Παράλληλα, με τη μείωση του ΕΝΦΙΑ έρχεται και η νέα δομή της κυβέρνησης που είναι σαφώς διαφορετική από ό,τι είχαμε γνωρίσει στο παρελθόν. Ο κ. Μητσοτάκης θέλει να εφαρμόσει ένα πολύ συγκεντρωτικό μοντέλο διακυβέρνησης όπου το διευρυμένο και ισχυροποιημένο Μαξίμου θα ασκεί «σφιχτό» έλεγχο στα υπουργεία. Το νομοσχέδιο για το «επιτελικό κράτος» προβλέπει τη δημιουργία Προεδρίας της Κυβέρνησης, τη διάσπαση της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού σε δύο Γενικές Γραμματείες, την υπαγωγή της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης απευθείας στον πρωθυπουργό, τη δημιουργία νέας Ειδικής Γραμματείας Παρακολούθησης του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος του Κυβερνητικού έργου και τη δημιουργία Γραφείου Νομικού Συμβουλίου. Αν λειτουργήσει το όλο σύστημα, ο κ. Μητσοτάκης όχι μόνο θα είχε λεπτομερή εικόνα για τη λειτουργία της κυβέρνησης, αλλά θα καταστεί ο πιο ισχυρός θεσμικά πρωθυπουργός της Μεταπολίτευσης.
Η αποφασιστικότητα
Με τις κινήσεις του ο κ. Μητσοτάκης εκπέμπει αέρα πολιτικής αποφασιστικότητας. Με αυτόν τον τρόπο ο πρωθυπουργός θέλει να δείξει:
- στους δανειστές, τις αγορές και την κοινωνία ότι θα εφαρμόσει πλήρως την πολιτική οικονομικού (νέο)φιλελευθερισμού που επαγγέλλεται,
- στους ισχυρούς παράγοντες της Νέας Δημοκρατίας ότι δεν θα ανεχτεί «βαρωνίες» και προσωπικές στρατηγικές,
- σε συγκεκριμένες ομάδες συμφερόντων ότι θα πρέπει να υπαχθούν αυτές στον σχεδιασμό και όχι να συμβεί το αντίστροφο.
Τα ρίσκα
Βεβαίως οι κινήσεις Μητσοτάκη ενέχουν ισχυρά ρίσκα. Συγκεκριμένα:
- Το επιπλέον κόστος της περικοπής του ΕΝΦΙΑ, σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, είναι 205 εκατομμύρια τα οποία έρχονται να προστεθούν στα 265 εκατομμύρια της περικοπής του ΣΥΡΖΑ. Το ερώτημα είναι λοιπόν αν μπορούν να εξοικονομηθούν τα χρήματα χωρίς υποβάθμιση των δημόσιων υπηρεσιών, όπως επίσης και αν είναι επιτεύξιμος ο στόχος του πλεονάσματος 3,5% για τα επόμενα χρόνια.
- Το αναβαθμισμένο Μαξίμου θα μπορέσει να συντονιστεί με τα υπουργεία ή θα έχουμε «γκρίνιες» οι οποίες συν τω χρόνω θα εξελιχτούν σε τριβές;
- Θα πετύχει ένα τόσο «πρωθυπουργικό» σύστημα διακυβέρνησης σε μια εποχή όπου η πολιτική εξουσία χάνει συνεχώς έδαφος έναντι της οικονομικής;
Πάντως πολιτική χωρίς ρίσκα δεν γίνεται και αυτό φαίνεται ότι το γνωρίζει καλά ο κ. Μητσοτάκης.