Τα είδη – εισβολείς προκαλούν ετήσιες ζημιές 423 δισ. δολαρίων στην παγκόσμια οικονομία

Αυτά είναι μερικά μόνο παραδείγματα του περιβαλλοντικού χάους που σπέρνουν τα είδη – εισβολείς (χωροκατακτητικά είδη), η εξάπλωση των οποίων σε όλο τον κόσμο έχει οδηγήσει σε τετραπλασιασμό των οικονομικών ζημιών κάθε δεκαετία από το 1970, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιοποιεί το πρακτορείο Reuters.

Oμάδα 86 ερευνητών από 49 χώρες έδωσε στη δημοσιότητα μια τετραετή αξιολόγηση των παγκόσμιων επιπτώσεων περίπου 3.500 επιβλαβών χωροκατακτητικών ειδών, διαπιστώνοντας ότι το οικονομικό κόστος ανέρχεται πλέον σε τουλάχιστον 423 δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο, ενώ οι εισβολείς αυτοί παίζουν καθοριστικό ρόλο στο 60% των καταγεγραμμένων εξαφανίσεων φυτών και ζώων.

«Γνωρίζουμε ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα που πρόκειται να γίνει πολύ, πολύ χειρότερο», δήλωσε η οικολόγος Helen Roy, από την Διακυβερνητική Πλατφόρμα Επιστήμης-Πολιτικής των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιοποικιλότητα και τις Υπηρεσίες Οικοσυστημάτων (IPBES).

Οι υψηλότερες θερμοκρασίες στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής αναμένεται να οδηγήσουν σε περαιτέρω εξάπλωση των χωροκατακτητικών ειδών.

Τα χωροκατακτητικά είδη είναι φυτά ή ζώα, τα οποία συχνά μετακινούνται εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας και καταλαμβάνουν ένα περιβάλλον με επιβλαβείς επιπτώσεις. Αυτές κυμαίνονται από την υπερίσχυση έναντι της αυτοφυούς άγριας ζωής, την καταστροφή των υποδομών και την απειλή της ανθρώπινης υγείας και των μέσων διαβίωσης.

Οι θανατηφόρες πυρκαγιές στη Χαβάη τον περασμένο μήνα προκλήθηκαν από εύφλεκτα χωροκατακτητικά χόρτα, όπως είπαν οι επιστήμονες, που μεταφέρθηκαν από την Αφρική για να βόσκουν τα ζώα.

Τα χωροκατακτητικά είδη κουνουπιών, επίσης, μπορούν να μεταδώσουν ασθένειες όπως ο δάγκειος πυρετός, η ελονοσία, ο ιός Ζίκα και ο ιός του Δυτικού Νείλου.

«Τα χωροκατακτητικά είδη επηρεάζουν όχι μόνο τη φύση αλλά και τους ανθρώπους και προκαλούν τρομερές απώλειες ζωών», δήλωσε ο Anibal Pauchard του Ινστιτούτου Οικολογίας και Βιοποικιλότητας της Χιλής.

Περίπου τα τρία τέταρτα των αρνητικών επιπτώσεων από τα χωροκατακτητικά είδη συμβαίνουν στην ξηρά, ιδίως σε δάση και καλλιεργούμενες περιοχές.

Η εξάλειψη των εισβολέων

Ενώ τα είδη – εισβολείς μπορούν να έχουν πολλές μορφές, συμπεριλαμβανομένων μικροβίων, ασπόνδυλων και φυτών, τα ζώα συχνά έχουν τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, δήλωσε ο Roy, ιδίως οι θηρευτές.

Στα νησιά, πολλά είδη έχουν εξελιχθεί χωρίς θηρευτές και ως εκ τούτου είναι «πολύ αφελή», δήλωσε ο Pauchard, με λίγες άμυνες. «Τα πουλιά στη Νέα Ζηλανδία δεν είχαν καμία εμπειρία με τους αρουραίους μέχρι που ήρθαν οι άνθρωποι και έφεραν τους αρουραίους. Οι φωλιές τους βρίσκονται στο επίπεδο του εδάφους».

Μόλις τα χωροκατακτητικά είδη εγκατασταθούν, η εξάλειψή τους είναι δύσκολη. Ορισμένα μικρά νησιά έχουν σημειώσει επιτυχία στην εξάλειψη των αρουραίων και των κουνελιών με παγίδες και δηλητηριάσεις. Αλλά οι μεγαλύτεροι πληθυσμοί που αναπαράγονται γρήγορα είναι πιο δύσκολοι αντίπλαοι. Και τα χωροκατακτητικά φυτά συχνά αφήνουν τους σπόρους τους να παραμένουν αδρανείς στο έδαφος για χρόνια.

Τα μέτρα πρόληψης μέσω της βιοασφάλειας των συνόρων και των ελέγχων των εισαγωγών, δήλωσαν οι επιστήμονες, είναι πιο αποτελεσματικά.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, οι κυβερνήσεις του κόσμου δεσμεύτηκαν στο Παγκόσμιο Πλαίσιο για τη Βιοποικιλότητα του Κουνμίνγκ – Μόντρεαλ να μειώσουν την εισαγωγή και την εγκατάσταση χωροκατακτητικών ειδών κατά τουλάχιστον 50% έως το 2030.