COP15: Πιέσεις προς τις πλούσιες χώρες για δημιουργία ταμείου βιοποικιλότητας

Η «κινητοποίηση πόρων», όπως ζητούν οι μετέχοντες στην 15η Διάσκεψη του ΟΗΕ για τη Βιοποικιλότητα, βρίσκεται σε όλα τα χείλη, καθώς αποτελεί όντως την κατευθυντήρια γραμμή της συνόδου κορυφής, η οποία θα πρέπει να καταλήξει σε μια αρκετά φιλόδοξη συμφωνία για να σταματήσει η καταστροφή του πλανήτη και των πόρων του ως το 2030.

Για να επιτευχθεί αυτό, 193 χώρες συζητούν ενδελεχώς στο Μόντρεαλ από τις 3 Δεκεμβρίου για να συμφωνήσουν πάνω σε περίπου 20 στόχους για να σωθούν τα οικοσυστήματα: προστασία του 30% των χερσαίων εκτάσεων και των θαλασσών, μείωση κατά το ήμισυ των φυτοφαρμάκων, αποκατάσταση του 20 ή 30% των εκτάσεων που έχουν υποβαθμιστεί, κλπ.

Ωστόσο η συναίνεση για τις φιλοδοξίες αυτές δεν έχει καμία πιθανότητα να επιτευχθεί αν δεν καλυφθούν προηγουμένως οι χρηματοδοτικές ανάγκες, οι οποίες υπολογίζονται μεταξύ 200 και 1.000 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Δεκάδες χώρες, με πρωτοστάτες τη Βραζιλία, την Ινδία, την Ινδονησία και τις χώρες της Αφρικής, ζητούν από τον Βορρά «χρηματοπιστωτικές ενισχύσεις τουλάχιστον 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, ή 1% του παγκόσμιου ΑΕΠ ως το 2030», ήτοι περίπου το δεκαπλάσιο ποσό των σημερινών ενισχύσεων. Επίσης τόσα όσα υποσχέθηκαν για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Για τη συγκέντρωση των ποσών αυτών, ο Νότος θέλει να δημιουργηθεί νέο παγκόσμιο ταμείο για τη βιοποικιλότητα.

«Το σημερινό πλαίσιο είναι πολύ πιο ευνοϊκό γι'αυτό», επισήμανε ο συμπροεδρεύων των διαπραγματεύσεων Μπαζίλ Βαν Αβρ, μετά την εξασφάλιση τον Νοέμβριο ταμείου που προορίζεται για την αποζημίωση των ζημιών από την κλιματική αλλαγή που έχουν ήδη υποστεί οι φτωχές χώρες.

Δεν μπορεί να είναι μόνο δημόσιο χρήμα

Ωστόσο η ιδέα ενός ακόμη ταμείου δεν θέλγει τις πλούσιες χώρες, οι οποίες θέλουν να ευνοηθεί μια μεταρρύθμιση των υφιστάμενων χρηματοπιστωτικών ροών.

«Η δημιουργία νέου ταμείου μπορεί να πάρει χρόνια», προειδοποίησε χθες, Τρίτη, ο Καναδός υπουργός Περιβάλλοντος Στίβεν Γκιλμπό, αναφερόμενος στα επτά χρόνια που πέρασαν για να ιδρυθεί το νυν Παγκόσμιο Ταμείο για το Περιβάλλον (FEM).

«Οι χώρες του Βορρά καταλαβαίνουν ότι η φιλοδοξία πρέπει να συνοδεύεται από χρηματοπιστωτικούς πόρους» και «έχουν κατανοήσει την ανάγκη να υπάρχει πρόσβαση σε πηγές χρηματοδότησης που πρέπει να είναι διαφανείς, προβλέψιμες και προσβάσιμες», διαβεβαίωσε ωστόσο.

Όμως «θα ήταν προτιμότερο να χρησιμοποιηθούν τα υφιστάμενα ταμεία» και να επιδιωχθεί η ευθυγράμμιση της παγκόσμιας χρηματοδότησης, πρότεινε ο υπουργός, επαναλαμβάνοντας το επιχείρημα που πρόβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Δεν μπορεί να είναι μόνο δημόσιο χρήμα», προειδοποίησε, καλώντας «να εξεταστούν όλες οι πηγές χρηματοδότησης»: "ιδιωτικές, φιλανθρωπικές, δημόσιες", όπως και "η Παγκόσμια Τράπεζα, το ΔΝΤ και οι άλλες αναπτυξιακές τράπεζες".

Στην τελική «υπάρχουν υπερβολικά λίγα χρήματα στο τραπέζι, αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους η συζήτηση είναι δύσκολη», σημείωσε η Άνα Ογκνιέφσκα, σύμβουλος στην Greenpeace: «Για να προχωρήσουν τα πράγματα θα πρέπει να υπάρξουν πολύ πιο σημαντικές δεσμεύσεις από την πλευρά της ΕΕ και των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων».

Οι διαπραγματεύσεις για την κοστολόγηση γίνονται ωστόσο παρασκηνιακά και θα εναπόκειται στους υπουργούς Περιβάλλοντος να αποφασίσουν για το θέμα στη διάρκεια του πολιτικού σκέλους της διάσκεψης, που θα αρχίσει αύριο, Πέμπτη.

«Οι δωρήτριες χώρες προσέχουν πάρα πολύ να μην δεσμευτούν με μια υπόσχεση που δεν μπορούν να τηρήσουν» και «βλέπω ανοιχτό πνεύμα από την πλευρά των χωρών του Νότου, οι οποίες συνειδητοποιούν ότι αυτό θα πρέπει να είναι κάτι ρεαλιστικό», σημείωσε ο Μπαζίλ Βαν Αβρ, ο οποίος πιστεύει ότι θα έχει θετική έκβαση το ζήτημα αυτό και ότι θα εξασφαλιστεί ένα φιλόδοξο παγκόσμιο πλαίσιο για τη φύση.

«Πιστεύουμε ότι όλοι οι στόχοι μπορούν να γίνουν αποδεκτοί», επεδίωξε επίσης να διαβεβαιώσει χθες ο πρόεδρος της COP15 Χουάνγκ Ρούνκιου, που είναι υπουργός Περιβάλλοντος της Κίνας, την ώρα που καμία σημαντική πρόοδος δεν έχει ακόμη καταγραφεί μία εβδομάδα πριν από την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων, η οποία προβλέπεται για τις 19 Δεκεμβρίου.

Ωστόσο «οι φιλοδοξίες πρέπει να είναι εφικτές» και «πρέπει να διασφαλιστεί ότι το πλαίσιο μπορεί να εφαρμοστεί στο πεδίο», υπενθύμισε.