«Chicken game» μέχρι να αδειάσουν τα ταμεία της Ελλάδας

«Όσο τα διαθέσιμα του Δημοσίου θα μειώνονται και οι υποχρεώσεις θα εξυπηρετούνται με δυσκολία τόσο θα αυξάνεται και η πίεση», παραδέχθηκε κοινοτικό στέλεχος όταν ρωτήθηκε σχετικά από το CNN Greece. Ωστόσο, ο εν λόγω παράγοντας εξήγησε πως η πίεση του Ταμείου δεν είναι μόνο προς της ελληνική πλευρά, αλλά και προς την ευρωζώνη. Όπως εξήγησε, εάν το ΔΝΤ δεν λάβει όσα ζητά για τις μεταρρυθμίσεις, αλλά και για το χρέος της Ελλάδας δεν θα μπει χρηματοδοτικά στο πρόγραμμα, εννοώντας πως δεν θα παρέχει δάνεια στην Ελλάδα.

Αυτό σημαίνει πως οι Γερμανοί και οι Ολλανδοί που σήμερα ζητούν την χρηματοδοτική συμμετοχή του Ταμείου και έχουν συνδέσει την καταβολή της επόμενης δόσης των 6,1 δισ. ευρώ με τη συμμετοχή αυτή, θα πρέπει να συναινέσουν στο είδος της διαγραφής του χρέους που εκείνο ζητά. Ειδικά εάν η Ελλάδα αναλάβει το βάρος των μεταρρυθμίσεων που απαιτεί το ΔΝΤ, τότε υπόλογοι για τις λοιπές αποφάσεις θα είναι οι υπουργοί της ευρωζώνης.

Εντός του EuroWorking Group υπάρχουν εισηγήσεις ώστε να δοθεί ως «γλυκαντικό» (sweetener) στο ΔΝΤ η πλήρης αποπληρωμή των εκκρεμών δανείων που έχει δώσει στην Ελλάδα (12,7 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2021). Αυτό στη βάση των μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους που αποφάσισε το Eurogroup στις 26 Μαίου 2016 και τα οποία συστηματικά το ΔΝΤ υποστηρίζει πως δεν αρκούν για να καταστεί το χρέος βιώσιμο.

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θεωρούν πως το ΔΝΤ κάνει «κυκλωτική κίνηση» (outflanking movement) προς την ευρωζώνη, καθυστερώντας τις αποφάσεις του για την Ελλάδα, ώστε αυτές να προσεγγίσουν τις ημερομηνίες που συμπίπτουν με τις μεγάλες λήξεις των ομολόγων που πρέπει να αποπληρώσει η χώρα προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Με τη στρατηγική αυτή θεωρούν πως το ΔΝΤ ασκεί μια διπλή πίεση τόσο για να συναινέσει η κυβέρνηση Τσίπρα στα δύσκολα μέτρα σε ασφαλιστικό, εργασιακά και αφορολόγητο όσο και για να βρεθεί η ευρωζώνη προ τετελεσμένου και να αποδεχθεί τις απαιτήσεις του ΔΝΤ για το χρέος, ώστε να αποφευχθεί την τελευταία στιγμή ένα ταμειακό ατύχημα της Ελλάδος και κυρίως ένα χρεοστάσιο προς την ΕΚΤ.

Αυτό το σενάριο το οποίο το ενστερνίζονται πολλοί σε Βρυξέλλες και Βερολίνο δεν λαμβάνει υπόψη την ικανότητα του Δημοσίου να τα βγάλει πέραν ταμειακά έως και τον προσεχή Οκτώβριο, ήτοι μετά τις γερμανικές εκλογές. Το Δημόσιο θα πρέπει έως τον Ιούλιο να αποπληρώσει σε κατόχους εντόκων γραμματίων, στο ΔΝΤ, στην ΕΚΤ, στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και σε ιδιώτες επενδυτές περίπου 21,6 δισ. ευρώ. Δεδομένου ότι τα 13,7 δισ. ευρώ, από τα 21,6 δισ. ευρώ, αφορούν σε έντοκα γραμματεία και αυτά θα αντικατασταθούν με νέα, ήτοι θα ανακυκλωθούν, το Δημόσιο χρειάζεται συνολικά 7,9 δισ. ευρώ για να τα βγάλει πέρα με τις υποχρεώσεις του. Να σημειωθεί πως τα ομόλογα της ΕΚΤ που ωριμάζουν τον Ιούλιο ανέρχονται σε 3,86 δισ. ευρώ, ενώ τον ίδιο μήνα πρέπει να αποπληρωθούν ομόλογα 2 δισ. ευρώ προς τους ιδιώτες επενδυτές.

Ήδη η κυβέρνηση έχει προετοιμάσει «σχέδιο B», ώστε να αντιμετωπίσει πιθανό αδιέξοδο στις σχέσεις του ΔΝΤ με την ευρωζώνη – αλλά και με την Ελλάδα-. Το σχέδιο αυτό προβλέπει τη συγκέντρωση 9 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 3 δισ. ευρώ θα βρεθούν από τα διαθέσιμα των φορέων της γενικής κυβέρνησης, 3 δισ. ευρώ από τη συγκράτηση δαπανών του Δημοσίου και 3 δισ. ευρώ πιθανολογείται πως θα βρεθούν από την αύξηση του ποσού των εντόκων γραμματίων του Δημοσίου που μπορούν να αγοράσουν οι ελληνικές τράπεζες. Η τελευταία αυτή επιλογή απαιτεί την έγκριση της ΕΚΤ, η οποία θεωρείται ότι θα δοθεί εάν φτάσουμε σε αυτό το ακραίο σενάριο.

Πηγές της ΕΕ αναφέρουν πως δεν θα οδηγηθούμε σε τόσο ακραίες καταστάσεις και πως εφόσον η Ελλάδα δεχθεί τις μεταρρυθμίσεις του ΔΝΤ τότε και η ευρωζώνη θα πρέπει να δεχθεί τις απαιτήσεις του Ταμείου για το χρέος και τα πλεονάσματα, ειδικά δε οι Γερμανοί και οι Ολλανδοί που επιμένουν στη χρηματοδοτική συμμετοχή του στο πρόγραμμα. Σημειώνουν μάλιστα πως το Eurogroup της 20ης Μαρτίου θα είναι ο κατάλληλος χώρος για να διαφανεί το εάν θα υπάρξει «συμφωνία κυρίων» (gentleman's agreement) για το θέμα αυτό.