Πώς θα λειτουργούν τα «αντισταθμιστικά μέτρα καθρέφτης»
Με το swap της Goldman Sachs με το οποίο η Ελλάδα κατάφερε να εξωραΐσει τα δημοσιονομικά της μεγέθη πριν την ένταξη της στην ευρωζώνη, παρομοιάζεται από πολιτικής πλευράς η συμφωνία στην οποία προχώρησε η κυβέρνηση στο χθεσινό Eurogroup, προκειμένου να επιτύχει την επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα. Αυτή η παρομοίωση γίνεται προκειμένου να καταδειχθεί ότι το οικονομικό επιτελείο έκανε χθες στο Eurogroup μια επίπονη και κοστοβόρα συμφωνία την οποία όμως προσπαθεί να εξωραΐσει μέσα από υποτιθέμενα «αντίδωρα», τα οποία δύσκολα πρόκειται να εξαργυρώσει.
Βάσει της χθεσινής συμφωνίας στα υφιστάμενα μέτρα ονομαστικής αξίας 10 δισ. ευρώ που έχει λάβει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ τη διετία 2015 -2016 θα προστεθούν τουλάχιστον νέα μέτρα ύψους 3,6 δισ. ευρώ, τα οποία θα προνομοθετηθούν για να διασφαλιστεί από τους δανειστές πως μετά το 2018 θα πιαστεί ο στόχος για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ.
Στο χθεσινό Eurogroup δεν δόθηκε καμία ένδειξη για το τι μέλλει γενέσθαι με τα μελλοντικά πρωτογενή πλεονάσματα δηλαδή για ποσό διάστημα θα παραμείνουν στο 3,5% του ΑΕΠ, δεν αποσαφηνίστηκε το τι θα γίνει με το ρόλο του ΔΝΤ στο πρόγραμμα και ειδικά τι θα συμβεί εάν αυτό δεν μετάσχει χρηματοδοτικά, δεν υπήρξε καμία αναφορά στο ανακοινωθέν του συμβουλίου στα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, και κυρίως στο εάν και πότε η Ελλάδα θα υπαχθεί στην ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ. Το μόνον που ξεκαθαρίσθηκε είναι πως η ελληνική κυβέρνηση δέχθηκε να προνομοθετήσει μέτρα ύψους μεταξύ 1,8% και 2% του ΑΕΠ.
Για να καταστήσει πολιτικά εύπεπτο το γεγονός αυτό η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η συμφωνία με τους δανειστές είναι δημοσιονομικά ουδέτερη, ότι δεν θα υπάρξει μέτρο που θα φέρει ούτε ένα ευρώ επιπλέον λιτότητας και για να τεκμηριώσει αυτή τη θέση υιοθετεί – ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής Νίκος Παππάς- την παρομοίωση του «καθρέφτη», ήτοι ότι αν έχουμε την λήψη ενός μέτρου που επιβαρύνει, αντιστοίχως θα υπάρχει και ένα μέτρο που θα ελαφρύνει. Π.χ. αν μειωθεί το αφορολόγητο, θα πρέπει να μειωθεί ο ΕΝΦΙΑ.
Αυτό που δεν αποσαφηνίζει η κυβέρνηση είναι ότι τα προνομοθετημένα μέτρα θα εφαρμοστούν για το διάστημα μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος, τον Αύγουστο του 2018, ενώ τα «αντισταθμιστικά μέτρα καθρέφτης» θα εφαρμοστούν, εφόσον επιβεβαιωθεί ο δημοσιονομικός στόχος, ήτοι ένα χρόνο αργότερα.
Δηλαδή οι ψηφισμένες από εφέτος περικοπές στο αφορολόγητο και στις συντάξεις θα ενεργοποιηθούν απευθείας το 2019 εάν καταδειχθεί πως ο στόχος για τα πλεονάσματα δεν πιάνεται. Αντιθέτως, εάν το 2019 επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% τα «αντισταθμιστικά μέτρα καθρέφτης» θα ισχύσουν από τον Απρίλιο του 2020, όταν η Eurostat επιβεβαιώσει το αποτέλεσμα.
Η τελική μορφή της συμφωνίας αυτής θα οριστικοποιηθεί επί αθηναϊκού εδάφους από τα κλιμάκια των θεσμών. Ουσιαστικά όμως η κυβέρνηση συμφώνησε να «κουρέψει» το αφορολόγητο και τη προσωπική διαφορά στις συντάξεις ήδη από το 2019 και πλέον υπόσχεται πως θα επιστρέψει τη δημοσιονομική υπεραπόδοση που θα προκαλέσουν τα νέα μέτρα λιτότητας «εξ ολοκλήρου στην ελληνική κοινωνία» το 2020.
Το πιο πιθανόν είναι πως το «swap» των μέτρων «καθρέφτης» δεν θα κληθεί να το διαχειριστεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ, αλλά εκείνη που θα αναλάβει τα ηνία της χώρας το δύσκολο δημοσιονομικά προεκλογικό έτος 2019.
Διαβάστε επίσης
Αυτά είναι τα αντισταθμιστικά μέτρα που θα προτείνει η κυβέρνηση