Με «swaps Τσίπρα» η ελάφρυνση του χρέους

Σύμφωνα με πληροφορίες του CNN Greece η ελληνική πλευρά έχει καταθέσει στον ESM, το τελευταίο διάστημα πλήθος προτάσεων, σεναρίων και παραλλαγών σχετικά με τη μείωση του επιτοκιακού κινδύνου του ελληνικού χρέους. Οι προτάσεις αυτές εστιάζουν στο να μετατραπεί μέρος των δάνειων που έχει λάβει η Ελλάδα από τον EFSF, τον ESM και τις χώρες της ζώνης του ευρώ (στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος, τα λεγόμενα GLF) από κυμαινόμενου σε σταθερού επιτοκίου.

Σήμερα το ελληνικό δημόσιο χρέος ανέρχεται σε 328 δισ. ευρώ εκ των οποίων το 69,1% των δανείων είναι κυμαινομένου επιτοκίου (226,648 δισ. ευρώ) και το 30,9% των δανείων σταθερού επιτοκίου (101,352 δισ. ευρώ). Το 77,3% του χρέους είναι μη διαπραγματεύσιμο, καθώς αφορά στα δάνεια του επισήμου τομέα, και μόλις το 22,7% διαπραγματεύεται (74,456 δισ. ευρώ).

Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας Κλάους Ρέγκλινγκ μιλώντας στα «ΝΕΑ» περιέγραψε τις δυσκολίες του εγχειρήματος μετατροπής των επιτοκίων από κυμαινόμενα σε σταθερά, λέγοντας πως όσο πιο πολύ σταθεροποιηθούν οι μελλοντικές πληρωμές τόσο υψηλότερο θα είναι το κόστος αρχικά. «Δεν είναι δωρεάν. Αν διασφαλίσουμε ότι τα επιτόκια κλειδώνουν για μεγαλύτερο διάστημα, αυτό σημαίνει ότι το επιτοκιακό κόστος θα ανέβει τα πρώτα χρόνια», ανέφερε σχετικά.

Να σημειωθεί πως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει ξεκαθαρίσει σε τουλάχιστον δύο αναλύσεις του για το ελληνικό χρέος πως ο ESM πρέπει να επωφεληθεί σήμερα από το ευνοϊκό περιβάλλον επιτοκίων και να «κλειδώσει» τα επιτόκια για το συνολικό ύψος των δανείων από EFSF/ESM (170 δισ. ευρώ περίπου σήμερα) στα τρέχοντα μακροπρόθεσμα επιτόκια της αγοράς, παράλληλα με την εξάλειψη του spread που εφαρμόζεται σήμερα στα δάνεια GLF.

Κατά το ΔΝΤ τα επιτόκια θα πρέπει να σταθεροποιηθούν σε χαμηλά επίπεδα για μία παρατεταμένη περίοδο, ώστε να μην ξεπερνούν το 1,5% έως το 2040. Το Ταμείο θεωρεί πως μετά το 2025 τα επιτόκια των ευρωπαϊκών δανείων προς την Ελλάδα θα έχουν αυξηθεί από το 1,2% σήμερα στο 3,8%. Ακόμη, το ΔΝΤ θεωρεί πως όταν η Ελλάδα εξέλθει στις αγορές έως το τέλος του προγράμματος θα δανεισθεί με αρχικό επιτόκιο 6%, κάτι που θα αντικατοπτρίζει τη παρατεταμένη απουσία από τις αγορές, τις αδύναμες επιδόσεις στην επίτευξη δημοσιονομικών πλεονασμάτων, αλλά και την ουσιαστική απειλή του επικρεμάμενου χρέους.

Τα SWAPS Τσίπρα

Πληροφορίες του CNN Greece αναφέρουν πως μια από τις προτάσεις που έχουν εξετάσει ΟΔΔΗΧ και ESM σχετίζεται με την μετατροπή του 50% των δανείων που σήμερα είναι σε κυμαινόμενο επιτόκιο- δηλαδή χρέους ύψους 120 δισ. ευρώ περίπου- σε σταθερού επιτοκίου. Βάσει της πρότασης αυτής, τα 60 δισ. ευρώ του χρέους θα γίνουν σταθερού επιτοκίου μέσω παραγώγων χρηματοπιστωτικών προϊόντων, κάτι που αποσκοπεί στο να προστατέψει τον ESM και τα κράτη μέλη της ευρωζώνης που δάνεισαν την Ελλάδα από μελλοντικές ζημίες. Σχηματικά αυτό θα μπορούσε να γίνει με SWAPS (Συμβάσεις Ανταλλαγής) που θα συνομολογήσει η Ελλάδα με ξένες τράπεζες (παρόμοια με αυτά που είχαν συνομολογηθεί με την Goldman Sachs και την κυβέρνηση Σημίτη), κάτι που θα μεταφέρει το κόστος κάλυψης των ζημιών στη χώρα μας. Αλλά η απόφαση αυτή που θα δεσμεύει τις μελλοντικές ελληνικές κυβερνήσεις είναι κάτι που θα πρέπει να πάρει η Κυβέρνηση Τσίπρα.

Εκτός από τη μετατροπή των επιτοκίων από κυμαινόμενα σε σταθερά, ο ESM και o ΟΔΔΗΧ επεξεργάζονται την επιμήκυνση των λήξεων των δανείων του EFSF πέραν των 32,5 ετών, την μετάθεση του επιτοκιακού - πέναλτι για τα δάνεια του EFSF που είχαν χρησιμοποιηθεί για την επαναγορά χρέους το 2012, αλλά και την αξιοποίηση κεφαλαίων από τα αχρησιμοποίητα ποσά για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και των κερδών από τα ομόλογα SMP και ANFA για την πρόωρη αποπληρωμή είτε των διμερών δανείων (GLF), είτε των δανείων του ΔΝΤ που έχουν υψηλότερα επιτόκια από εκείνα του ESM.

Ωστόσο, το Eurogroup επιθυμεί η πλήρης εφαρμογή του πακέτου ελάφρυνσης του χρέους να γίνει μόνο όταν το πρόγραμμα του ESM ολοκληρωθεί με επιτυχία , δηλαδή μετά τον Αύγουστο του 2018, και μόνον όταν οι ανάγκες ανακούφιση του χρέους είναι ξεκαθαρισμένες. Αυτό πλέον είναι ολοένα και πιο πιθανό λόγω των Γερμανικών εκλογών του Σεπτεμβρίου του 2017 που όπως διαφαίνεται θα είναι μια σοβαρή πρόκληση για τους Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ.

Tο ΔΝΤ από την πλευρά του υποστηρίζει την ιδέα να εξαρτηθεί η μελλοντική ελάφρυνση του ελληνικού χρέους από την επιτυχία εφαρμογής του προγράμματος, αλλά έχει δημοσίως ξεκαθαρίσει η όλη διευθέτηση θα πρέπει να ολοκληρωθεί πριν εκπνεύσει το πρόγραμμα και ότι η προσαρμογή θα πρέπει να τελεσφορήσει εντός τους προγράμματος, ώστε η Ελλάδα να ανακτήσει την επενδυτική εμπιστοσύνη. Στη βάση αυτή το Ταμείο θεωρεί μη βιώσιμα τα πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 3,5% που προβλέπει σε μεσοπρόθεσμη βάση το πρόγραμμα του ESM.

Κοινοτικοί παράγοντες μιλώντας στο CNN Greece χαρακτηρίζουν «πολιτική απόφαση» το τι θα πράξει το ΔΝΤ, ειδικά από τη στιγμή που θα αποκρυσταλλωθούν πλήρως τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους.