«Κόκκινα δάνεια»: Το νέο τοπίο που διαμορφώνεται για τη ρύθμισή τους

Στον νέο Κώδικα, που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, την Τρίτη, περιλαμβάνονται 19 διαφορετικά σενάρια για τη ρύθμιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά και για την οριστική διευθέτηση στις περιπτώσεις που υπάρχει ουσιαστική οικονομική αδυναμία του δανειολήπτη, ενώ περιγράφονται αναλυτικά όλα τα βήματα που πρέπει να ακολουθούσουν οι τράπεζες σε περίπτωση ληξιπρόθεσμης οφειλής.

Ο νέος Κώδικας δίνει τη δυνατότητα ακόμη και για πλήρη διαγραφή του συνόλου της οφειλής του δανειολήπτη, σε περίπτωση που δεν υπάρχουν ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία και ο δανειολήπτης δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην οφειλή του.Πέρα από τη μερική ή ολική διαγραφή της οφειλής, ο νέος κώδικας ενεργοποιεί σειρά λύσεων υπέρ του δανειολήπτη που θα συνεργαστεί με την τράπεζα και οι οποίες δεν προβλέπονται σήμερα, ανοίγοντας τον δρόμο για την οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος.

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η οικειοθελής παραχώρηση του ακινήτου από τον δανειολήπτη στην τράπεζα, η εθελοντική εκποίηση του ακινήτου από τον ίδιο τον δανειολήπτη σε συνεργασία με την τράπεζα, η μεταβίβαση της κυριότητας του ακινήτου στην τράπεζα και η διαμονή στο ακίνητο έναντι καταβολής ενοικίου.

Παράλληλα προβλέπεται ειδική μέριμνα για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, για κοινωνικά ευπαθείς ομάδες και για περιπτώσεις δανείων με πολλαπλούς πιστωτές, ωστόσο από τον νέο Κώδικα εξαιρούνται τα ληξιπρόθεσμα δάνεια που υπόκεινται στον νόμο Κατσέλη. Από τις ρυθμίσεις δεν εξαιρούνται τα ιδιωτικά δάνεια που έχουν δοθεί με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Ωστόσο, πρέπει να υπάρξει συναίνεση του Δημοσίου για την ρύθμιση εφόσον κάτι τέτοιο προβλέπεται στην σύμβαση του δανείου.

Σε ό,τι αφορά τους πλειστηριασμούς, επισημαίνεται πως στην περίπτωση που ο δανειολήπτης δεν είναι συνεργάσιμος η τράπεζα μπορεί να προχωρήσει σε εκποίηση κατόπιν ειδοποίησης του δανειολήπτη.

Τι προβλέπεται σε περίπτωση ληξιπρόθεσμης οφειλής

Σύμφωνα με τον νέο Κώδικα Δεοντολογίας, σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής της δόσης, εν όλω ή εν μέρει, η τράπεζα αμέσως επικοινωνεί με τον δανειολήπτη προκειμένου να του παράσχει συμβουλευτικού χαρακτήρα υπηρεσίες για την αντιμετώπιση της καθυστέρησης. Σε περίπτωση που η καθυστέρηση ξεπερνά τις 30 ημέρες ,κάθε ίδρυμα εφαρμόζει τα ακόλουθα στάδια κατά τον χειρισμό των δανειοληπτών με οφειλές που παρουσιάζουν καθυστερήσεις, καθώς και σε περιπτώσεις με ενδείξεις πιθανής καθυστέρησης:

Στάδιο 1: Επικοινωνία με τον δανειολήπτη.
Στάδιο 2: Συγκέντρωση οικονομικών και άλλων πληροφοριών
Στάδιο 3: Αξιολόγηση των οικονομικών στοιχείων
Στάδιο 4: Πρόταση των κατάλληλων λύσεων στον δανειολήπτη
Στάδιο 5: Διαδικασία εξέτασης ενστάσεων.

Σε περίπτωση που ο δανειολήπτης δεν ανταποκριθεί, αποστέλλεται δεύτερη επιστολή μόνο όταν η δανειοδότηση αφορά την πρώτη κατοικία η οποία και θα αποτελέσει το αντικείμενο της εκτέλεσης. Εάν η τράπεζα και ο δανειολήπτης δεν συμφωνήσουν σε κάποια λύση, τότε η διαφωνία τους μπορεί να επιλύεται εξωδικαστικά μέσω του Συνηγόρου του Καταναλωτή ή άλλων φορέων με αντικείμενο τη διαμεσολάβηση ή από τα αρμόδια δικαστήρια.

Τι προβλέπεται για τους μη συνεργάσιμους δανειολήπτες

Η τράπεζα ενημερώνει τον δανειολήπτη ότι έχει ταξινομηθεί ως μη συνεργάσιμος, τον τρόπο που θα κινηθεί στο εξής έναντι του δανειολήπτη και του εγγυητή, τις υποχρεώσεις τους μετά την εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων αμφοτέρων καθώς και τον αποκλεισμό τους από τον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, όπως αυτός ισχύει από 1.1.2016.

Τι προβλέπεται για πολλαπλούς πιστωτές κι ευάλωτες ομάδες

Στην περίπτωση που ο δανειολήπτης χρωστά σε παραπάνω από μία τράπεζες πρέπει να γίνει συνολική αντιμετώπιση των οφειλών του. Η τράπεζα με το μεγαλύτερο χρέος ζητά την συναίνεση του δανειολήπτη για να ξεκινήσει την διαδικασία συνεννόησης με τις υπόλοιπες τράπεζες. Στην περίπτωση που αυτές δεν ανταποκριθούν τότε του προσφέρει λύση για το δάνειο που διατηρεί σε αυτήν.

Στην περίπτωση που ο δανειολήπτης ανήκει σε ευάλωτη ομάδα, ο κώδικας προβλέπει ρύθμιση με όρους ανάλογους των προβλεπόμενων στην παρ. 2 του άρθρου 9 του νόμου 3869/2010 (Νόμος Κατσέλη) ή οριστική διευθέτηση με εκποίηση του ακινήτου. Απομένει να οριοθετηθεί το ποσοστό του εισοδήματος που θα παρέχεται για την αποπληρωμή της τυχόν εναπομείνασας οφειλής.

Ενδεικτικές λύσεις για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια:

Βραχυπρόθεσμες ρυθμίσεις διάρκειας μικρότερης των 2 ετών που περιλαμβάνουν κεφαλαιοποίηση ή τακτοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών, μειωμένη δόση μεγαλύτερη των οφειλόμενων τόκων, καταβολή μόνο τόκων και περίοδο χάριτος.

Μεσοπρόθεσμες ρυθμίσεις διάρκειας μεγαλύτερης των 2 ετών που περιλαμβάνουν μείωση επιτοκίου, παράταση διάρκειας του δανείου, διαχωρισμό ή ακόμα και μερική διαγραφή της οφειλής και λειτουργικά αναδιάρθρωση της εταιρείας αλλά και συμφωνία ανταλλαγής χρέους με μετοχικό κεφάλαιο

Λύσεις οριστικής διευθέτησης που μπορεί να συνδυάζονται με παράδοση εμπράγματης εξασφάλισης προς την τράπεζα ή και οικιοθελή ρευστοποίηση στοιχείων. Περιλαμβάνονται ακόμη εθελοντική παράδοση ή και εκποίηση ενυπόθηκου ακινήτου, διακανονισμός απαιτήσεων αλλά και ολική διαγραφή της οφειλής αν δεν υπάρχουν ρευστοποιήσιμα στοιχεία και δεν αναμένεται περαιτέρω ανάκτηση.

Δείτε αναλυτικά τη δημοσίευση στο ΦΕΚ