ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Καραβίας: Στόχος μας να παραμείνουμε στην πράξη τράπεζα της ανάπτυξης

Καραβίας: Στόχος μας να παραμείνουμε στην πράξη τράπεζα της ανάπτυξης

Αισιόδοξος ότι η χώρα βρίσκεται στο ξεκίνημα μιας νέας περιόδου ισχυρής ανάπτυξης, με ετήσιους ρυθμούς της τάξεως του 3.5%, ίσως και 4.0%, κατά μέσο όρο, για την περίοδο 2021-26 δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank κ. Φωκίωνας Καραβίας.

Παράλληλα, τόνισε ότι στόχος της τράπεζας «είναι να μετουσιώσουμε σε πράξη τη σταθερή αναφορά μας στη Eurobank ως Τράπεζα της Ανάπτυξης».

Σύμφωνα με τον κ. Καραβία, το 2020 υπήρξε μια χρονιά που δεν έχει όμοιό της. Όσα συνέβησαν αυτό το έτος θα μνημονεύονται στην ιστορία και θα έχουν ουσιαστική επιρροή στο μέλλον – για την παγκόσμια κοινότητα, την Ευρώπη, κατεξοχήν την ελληνική οικονομία αλλά και την τράπεζά μας.

Στη σκιά αυτών των εξελίξεων, η Ευρωπαϊκή Ένωση έκανε ένα άλμα πολιτικής, νομισματικής, με τη διοχέτευση άφθονης ρευστότητας στην οικονομία από την ΕΚΤ, αλλά για πρώτη φορά και δημοσιονομικής, με την υιοθέτηση του σχεδίου NextGenEU, που περιλαμβάνει και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η Ελλάδα εξασφάλισε ένα σημαντικό μερίδιο, το μεγαλύτερο ως ποσοστό του ΑΕΠ, από τα κονδύλια αυτά.
Έτσι σήμερα μπορούμε να λέμε ότι είμαστε στο ξεκίνημα Πυρήνας της επιχειρηματικής μας στόχευσης είναι να συμβάλουμε στη μακροπρόθεσμη, βιώσιμη ανάπτυξη, να στηρίξουμε τους πελάτες μας, τα νοικοκυριά και, προπάντων, τις επιχειρήσεις καθώς και να επεκτείνουμε με δυναμικό και υγιή τρόπο τις εργασίες της Τράπεζας.
Μάλιστα, ο κ. Καραβίας τόνισε πως η Eurobank είναι σε διαφορετική φάση από τις άλλες τράπεζες. «Έχουμε αφήσει πίσω την υπόθεση κόκκινα δάνεια, είμαστε σε φάση ανάπτυξης στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η προετοιμασία, που μας φέρνει σήμερα σε προνομιακή θέση έναντι του ανταγωνισμού για την επίτευξη των επιχειρηματικών μας στόχων, ήταν πορεία μέσα σε ένα πλήθος από αντιξοότητες, συμπεριλαμβανομένης της πανδημίας. Παρόλα αυτά, χάρη στην ορθότητα του σχεδιασμού και τις προσπάθειες του προσωπικού της Τράπεζας, όλοι οι στόχοι που είχαν τεθεί εκπληρώθηκαν. Στην πιο δύσκολη συγκυρία, κατά το παρελθόν έτος, η Eurobank επέδειξε και ανέδειξε τις αρετές εκείνες που την φέρνουν στην πρωτοπορία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος».

Ως προς τις δράσεις της Eurobank για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας ο κ. Καραβίας ανέφερε ότι:

  • Παρείχαμε αναστολή πληρωμών σε 18.000 επιχειρήσεις – αλλά και σε 62.000 φυσικά πρόσωπα για υπόλοιπα δανείων συνολικού ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ.
  • Προσφέραμε άμεση ρευστότητα για την κάλυψη της ζήτησης νέων χρηματοδοτήσεων που εκδηλώθηκε στην πανδημία.
  • Σε συνεργασία με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (EAT), χορηγήθηκαν νέα δάνεια, ύψους ενάμιση δισεκατομμυρίου ευρώ μέσα στο 2020, εκ των οποίων πάνω από ένα δισ. σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
  • Την πιο θερμή ανταπόκριση, από τους άμεσα ενδιαφερόμενους αλλά και ευρύτερα, είδαμε για την ειδική πρωτοβουλία υποστήριξης των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων.

Εκπονήσαμε ένα ειδικό πρόγραμμα ύψους 750 εκατ. ευρώ, με πάγωμα των δόσεων κεφαλαίου των δανείων για όλο το 2020 και το 2021 - πολιτική που υιοθέτησε στη συνέχεια το σύνολο των τραπεζών, χορήγηση άμεσης ρευστότητας για τις ανάγκες του 2020, και άμεση έγκριση κεφαλαίων για την επανεκκίνηση του 2021. Παράλληλα, συνεχίσαμε απρόσκοπτα τη χρηματοδότηση εγκεκριμένων και εν εξελίξει επενδύσεων στον κλάδο των ξενοδοχείων.

Στο μέτωπο της διαχείρισης των κόκκινων δανείων, σύμφωνα με τον κ. Καραβία, η τιτλοποίηση Cairo ολοκληρώθηκε, με χρήση του κρατικού σχεδίου «Ηρακλής Ι» και, σε συνδυασμό με άλλες ενέργειες, οδήγησε στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) κατά €7,3 δισ. το 2020 έναντι του 2019. Ο αντίστοιχος δείκτης υποχώρησε από 29,2% το 2019 στο 14%, το χαμηλότερο με σημαντική διαφορά μεταξύ των εγχώριων συστημικών τραπεζών. Η κάλυψη των NPEs από τις σωρευτικές προβλέψεις ενισχύθηκε κατά 660 μονάδες βάσης και ανήλθε σε 61,9%, επίσης το υψηλότερο για ελληνική συστημική τράπεζα.

Η επιτυχία αυτή ήταν το εφαλτήριο για τη νέα πρωτοβουλία που έχουμε ανακοινώσει, την τιτλοποίηση με την επωνυμία Μέξικο, για ένα χαρτοφυλάκιο ύψους 3,3 δις ευρώ. Η συναλλαγή προβλέπεται να κλείσει το τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Έτσι, θα εκπληρώσουμε νωρίτερα από ότι είχαμε αρχικά προγραμματίσει τη μία από τις δύο βασικές στρατηγικές δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει, κατεβάζοντας ήδη από φέτος τον δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων σε μονοψήφιο ποσοστό. Όπως και σε όλη τη διαδικασία απαλλαγής από την κληρονομιά της κρίσης, η Τράπεζα υπήρξε ο καταλύτης και ο πρωτοπόρος. Αυτό πιστοποιείται από το γεγονός ότι άλλα συστημικά ιδρύματα υιοθετούν εμπροσθοβαρή πλάνα εξυγίανσης εφαρμόζοντας κατά πόδας το σχεδιασμό και τις κινήσεις μας. Με τις ενέργειές μας ανοίξαμε το δρόμο και το ίδιο συνεχίζουμε να κάνουμε, με διακριτή συμβολή στην προοπτική επίτευξης του στόχου της ελληνικής οικονομίας για ανάκτηση της επενδυτικής πιστοληπτικής βαθμίδας, γεγονός που αναμένω τους επόμενους 15-18 μήνες.

Ως προς τις επιδόσεις της τράπεζας σε επίπεδο αποτελεσμάτων, αυτές ήταν περισσότερο από ικανοποιητικές, ιδιαίτερα εάν ληφθεί υπόψη το οικονομικό περιβάλλον μέσα στο οποίο επιτεύχθηκαν. Τα οργανικά κέρδη προ προβλέψεων έφτασαν τα 865 εκατ. ευρώ, υπερβαίνοντας τις αρχικές εκτιμήσεις, παρά τη ριζική δυσμενή αλλαγή των δεδομένων λόγω της πανδημίας. Από την πλευρά του ελέγχου του κόστους, που αποτελεί διαρκή μας μέριμνα, οι λειτουργικές δαπάνες υποχώρησαν κατά 6,0% στην Ελλάδα και 3,6% σε επίπεδο Ομίλου. Το δίκτυο καταστημάτων στην Ελλάδα μειώθηκε από 350 το 2019, σε 301 το 2020 και ο αριθμός του προσωπικού κατά περίπου 1.800 υπαλλήλους μετά την απόσχιση (carve out) της FPS/doValue και το επιτυχημένο πρόγραμμα εθελουσίας αποχώρησης.

Ιδιαίτερης μνείας, όπως τόνισε ο κ. Καραβίας, χρήζουν οι διεθνείς δραστηριότητες του Ομίλου. Η οργανική και μη οργανική επέκτασή τους αποτελεί βασικό πυλώνα της επιχειρηματικής μας στρατηγικής, όχι μόνον επειδή στηρίζουν σταθερά τα αποτελέσματά μας, αλλά και επειδή αποτελούν συστατικό του διαφοροποιημένου μοντέλου μας. Είμαστε η μόνη ελληνική τράπεζα με ουσιαστική παρουσία στη γεωγραφική μας περιφέρεια.

Τη στρατηγική αυτή δέσμευση απηχεί και η κίνηση που σήμερα ανακοινώσαμε για την αγορά σημαντικού ποσοστού των μετοχών της Ελληνικής Τράπεζας στην Κύπρο, μιας τράπεζας που θεωρούμε ότι έχει όλες τις προδιαγραφές για να πρωταγωνιστήσει μελλοντικά στην κυπριακή αγορά. Σημειώνω ότι είναι η πρώτη κίνηση επέκτασης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος εκτός συνόρων μετά από 15 χρόνια.

Καταλήγοντας, ο κ. Καραβίας ανέφερε πως «βλέπουμε το ρόλο μας στην οικονομία και την κοινωνία ως πρωτοπόρου και καταλύτη της ανάπτυξης, μέσα από την ανάδειξη, ενθάρρυνση και στήριξη των άλλων πρωτοπόρων της – ανθρώπων και επιχειρήσεων. Η προσδοκία μας αυτή έχει ρεαλιστική βάση. Μέσα από πολλαπλές προκλήσεις, η Eurobank κατέστη σημείο αναφοράς στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και γίνεται η πρώτη ελληνική τράπεζα που ανακάμπτει πλήρως και ευθυγραμμίζεται με τα ευρωπαϊκά δεδομένα του κλάδου. Έχουμε έτσι τη δυνατότητα να εκπληρώσουμε τη βασική μας αποστολή. Δημιουργώντας αξία για εσάς, τους μετόχους μας, για τους πελάτες που μας εμπιστεύονται, για τους εργαζομένους μας, για το κοινωνικό σύνολο. Δεσμευόμαστε, δηλαδή, να είμαστε παντού, όπου έχουμε δραστηριότητα, σταθεροί εταίροι για μια βιώσιμη ευημερία».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Eurobank κ. Γιώργος Ζανιάς αναφέρθηκε στο ρόλο των τραπεζών λέγοντας πως «σε όλο το 2020 συνέχισαν να πιστοδοτούν την πραγματική οικονομία με τη στήριξη των προγραμμάτων που διαχειρίζεται η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα. Ο τραπεζικός κλάδος αξιοποίησε σε μεγάλο βαθμό τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης των πληγέντων από την πανδημία και με δική του πρωτοβουλία εισήγαγε τη δυνατότητα αναστολής δόσεων των δανείων (morratorria), με τα δάνεια που χρησιμοποίησαν αυτή τη δυνατότητα να φτάνουν τα 27,6 δισ. Ο συνδυασμός όλων αυτών των μέτρων στήριξε σε μεγάλο βαθμό τους δανειολήπτες μέχρι τώρα, ενώ με την επαναφορά της οικονομικής δραστηριότητας και την απόσυρση των μέτρων στήριξης θα πρέπει να συγκρατηθεί ο όγκος των νέων Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων σε χαμηλά επίπεδα».

Και προσέθεσε πως οι θετικές προοπτικές σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα για την ελληνική οικονομία ενισχύονται σημαντικά από δύο παράγοντες οι οποίοι μπορούν να λειτουργήσουν ως καταλύτες για γρήγορη ανάπτυξη και με διάρκεια. Πρόκειται κατ’ αρχάς για τους πρόσθετους πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) υπό μορφή επιχορηγήσεων και δανείων, το οποίο μαζί με το νέο ΕΣΠΑ δημιουργούν για την επόμενη επταετία ένα τεράστιο επενδυτικό πρόγραμμα γύρω στα 10 δισ. ευρώ ετησίως. Για το 2021 μάλιστα, οι εκταμιεύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αναμένονται γύρω στα €7,5 δις, εκ των οποίων τα €4 δις αποτελούν προκαταβολή. Ένα τέτοιο επενδυτικό πρόγραμμα μπορεί να βοηθήσει πολύ στο κλείσιμο του τεράστιου ελλείμματος επενδύσεων που υπάρχει αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, καθώς οι επενδύσεις παγίων φτάνουν μόλις στο 11% του ΑΕΠ και το οποίο πρέπει να διπλασιαστεί προκειμένου να έχουμε διατηρήσιμη ανάπτυξη.

Ο δεύτερος σημαντικός παράγοντας για μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη είναι η εξυγίανση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος το οποίο, εφόσον ολοκληρωθούν με επιτυχία οι τιτλοποιήσεις που έχουν δρομολογηθεί, θα έχει σε ένα χρόνο περίπου από σήμερα μονοψήφιο ποσοστό Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων (ΜΕΑ), ενώ ήδη διαθέτει μεγάλη ρευστότητα και ικανοποιητικά κεφάλαια. Έτσι θα μπορέσει να χρηματοδοτήσει, όπως και πριν τις απανωτές κρίσεις, την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Είναι δε χαρακτηριστικό πως αυτή τη στιγμή τα εξυπηρετούμενα δάνεια του ελληνικού τραπεζικού συστήματος αντιστοιχούν μόνο στο 60% περίπου του ελληνικού ΑΕΠ ενώ πριν την κρίση αυτό το ποσοστό ήταν τριψήφιο όπως είναι ήδη σήμερα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες παρόμοιες με εμάς.

Η ανατροφοδότηση που αναμένεται ανάμεσα στην ανάπτυξη και τον τραπεζικό δανεισμό θα λύσει πολλά από τα συσσωρευμένα προβλήματα της μακρόχρονης κρίσης και θα τοποθετήσει σε μια νέα τροχιά την ευημερία της χώρας. Εξάλλου, φαίνεται πως η ανάκτηση της δυναμικότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος αποτελεί και προϋπόθεση για επάνοδο σε επενδυτική βαθμίδα των τίτλων της Ελληνικής Δημοκρατίας.