Σταϊκούρας: Η αναθεώρηση των αντικειμενικών τιμών δεν θα οδηγήσει σε αύξηση του ΕΝΦΙΑ

Αρχικά ο υπουργός τόνισε πως το υπουργείο Οικονομικών παρουσιάζει σήμερα, ύστερα από διετή συστηματική εργασία, τη μεταρρύθμιση του πλαισίου προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών της ακίνητης περιουσίας, μια σημαντική μεταρρύθμιση, που τίθεται σε εφαρμογή από την 1η.1.2022 και συνδυάζει την οικονομική αποτελεσματικότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη.

Όπως ανέφερε αυτή η μεταρρύθμιση:

1ον. Εκσυγχρονίζει, επικαιροποιεί και επεκτείνει το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού των αξιών των ακινήτων. Οι αντικειμενικές αξίες αναπροσαρμόζονται, για να πλησιάζουν τις εμπορικές αξίες, με τρόπο διαφανή και σύμφωνο με τα διεθνή και ευρωπαϊκά εκτιμητικά πρότυπα και τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές. Η αναπροσαρμογή δεν γίνεται από τις υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, αλλά από πιστοποιημένους εκτιμητές, μέσα από μια αδιάβλητη διαδικασία, με πλήρη ανωνυμία.

2ον. Διορθώνει αδυναμίες, κενά και αδικίες του παρελθόντος σε βάρος πολλών ιδιοκτητών.

3ον. Διευρύνει τη φορολογητέα βάση και επιτρέπει τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών επί της ακίνητης περιουσίας, ιδίως μέσω του ΕΝΦΙΑ.

«Ο ΕΝΦΙΑ αναδιαμορφώνεται, χωρίς να αυξάνεται το συνολικό δημοσιονομικό ποσό που αναμένεται να αποφέρει. Έτσι, οι όποιες μεταβολές και οι αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες δεν θα μεταφραστούν αυτομάτως σε αυξήσεις του ΕΝΦΙΑ, αφού οι συντελεστές υπολογισμού του φόρου θα προσαρμοστούν στις μεταβολές των αντικειμενικών αξιών. Συνεπώς, δεν θα προκύψουν επιβαρύνσεις για τη μεσαία τάξη, δεν θα προκύψουν επιβαρύνσεις για τη μεγάλη πλειοψηφία των ιδιοκτητών ακινήτων, ακόμα και αν αυξηθούν οι αντικειμενικές αξίες. Θα επιβαρυνθούν όμως κατοικίες σε περιοχές της χώρας που υπο-φορολογούνταν Και αυτός ο δημοσιονομικός χώρος θα αξιοποιηθεί πλήρως για την περαιτέρω μείωση της φορολογίας ακινήτων, ιδιαίτερα χαμηλής και μεσαίας αξίας», είπε ο κ. Σταϊκούρας.

Στο σημείο αυτό προσέθεσε πως σε συνάρτηση με τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο και τα δεδομένα της οικονομίας την επόμενη περίοδο, θα εξετάσουμε το ενδεχόμενο περαιτέρω μείωσης της φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας, σε συνέχεια της μεσο-σταθμικής μείωσης του ΕΝΦΙΑ κατά 22%, η οποία τέθηκε σε ισχύ από το 2019, υλοποιώντας τις κυβερνητικές δεσμεύσεις.

Ο κ. Σταϊκούρας τόνισε πως «ο νέος ΕΝΦΙΑ που σχεδιάζεται τους επόμενους μήνες θα εφαρμοστεί από τις αρχές του 2022 και θα αποπληρωθεί σε περισσότερες από τις υφιστάμενες 6 δόσεις».

Κατά τον ίδιο, με τη μεταρρύθμιση των αντικειμενικών αξιών, αυξάνονται οι ζώνες του συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού ακινήτων, μετά από πολλά χρόνια στασιμότητας που δημιουργούσε αδικίες σε βάρος, πρωτίστως, όλων των ιδιοκτητών που είχαν τα ακίνητά τους μέσα σε ζώνες του αντικειμενικού προσδιορισμού.

«Τα ακίνητα που βρίσκονταν σε περιοχές εκτός των ζωνών του αντικειμενικού προσδιορισμού, φορολογούνταν με βάση την ελάχιστη τιμή ζώνης της δημοτικής ενότητας. Και αν δεν υπήρχε αντικειμενικός προσδιορισμός στην τιμή ζώνης της δημοτικής ενότητας, τότε λαμβανόταν υπόψη η κατώτερη τιμή ζώνης σε επίπεδο δήμου ή σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας. Έτσι, στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ιδιοκτήτες ακινήτων στις εν λόγω περιοχές υπο-φορολογούνταν», ανέφερε.

Όπως είπε, αυτό αλλάζει και πλέον, με το νέο χάρτη των αντικειμενικών αξιών, η κάλυψη του πληθυσμού διευρύνεται από το 85% στο 98%, αγγίζοντας την πλήρη κάλυψη των περιοχών που είναι εντός σχεδίου. Έτσι, 3.643 νέες ζώνες προστέθηκαν στις παλαιότερες, με αποτέλεσμα ο νέος χάρτης των αντικειμενικών αξιών να περιλαμβάνει πλέον 13.808 ζώνες.

«Η επέκταση αυτή οδηγεί σε αρκετές αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών σε ζώνες τουριστικών περιοχών, όπου οι αντικειμενικές αξίες που εφαρμόζονταν όλα τα προηγούμενα χρόνια ήταν πολύ χαμηλές. Περιοχές σε νησιά και στην ηπειρωτική χώρα, με έντονη τουριστική δραστηριότητα, αλλά και περιοχές με υψηλό οικιστικό ενδιαφέρον. Έτσι, για παράδειγμα, στη Μύκονο υπάρχει ζώνη όπου η αντικειμενική αξία αυξάνεται πάνω από 200%, ενώ μέχρι πρότινος ήταν μόλις 1.200 ευρώ», σημείωσε ο υπουργός.

Ωστόσο, τόνισε πως υπάρχουν και αρκετές μειώσεις – κυρίως, στην περιφέρεια και στην ηπειρωτική χώρα, όπου παρατηρούνταν το αντίθετο φαινόμενο, ήτοι από τη στιγμή που η περιοχή βρισκόταν εκτός των ζωνών του αντικειμενικού προσδιορισμού, λαμβανόταν υπόψη η αξία κοντινών περιοχών η οποία ήταν υψηλή και επιβάρυνε περισσότερο απ’ ό,τι έπρεπε τους ιδιοκτήτες ακινήτων αυτής της περιοχής.

Πέρα από την επέκταση, η πανελλαδική άσκηση που έγινε οδήγησε σε σύγκλιση των τιμών των αντικειμενικών με τις εμπορικές τιμές σε περιοχές της Αττικής, προσαρμόζοντας το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια στην αγορά ακινήτων. «Οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται σε περιοχές με έντονη ανάπτυξη και αυξημένο οικιστικό ενδιαφέρον, όπως τα νότια προάστια», είπε ο υπουργός.

Ο ίδιος απεκάλυψε πως σε λίγες ημέρες, η συντελούμενη ψηφιακή αναδιάρθρωση θα δώσει για πρώτη φορά στους πολίτες τη δυνατότητα να ενημερωθούν, μέσω ψηφιακού χάρτη, σχετικά με τη ζώνη στην οποία ανήκει το ακίνητο που τους ενδιαφέρει, και να υπολογίσουν την αντικειμενική αξία του. Η σχετική πλατφόρμα θα παρουσιαστεί από τα υπουργεία Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Μέση αύξηση 19,5% στο 55% των ζωνών

Από την πλευρά του ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών Χρήστος Τριαντόπουλος είπε πως για το σύνολο της επικράτειας, δηλαδή τις 13.808 ζώνες, η εικόνα για τις νέες τιμές ζώνης είναι ανοδική, καθώς ο μέσος όρος της μεταβολής των τιμών των ζωνών – σε σχέση με την προγενέστερη – διαμορφώνεται στο +8%.

Συγκεκριμένα:

• Το 55% του συνόλου των ζωνών εμφανίζουν αύξηση, με μέσο όρο αύξησης 19,5%.
• Το 21% του συνόλου των ζωνών εμφανίζουν μείωση, με μέσο όρο μείωσης 14,7%.
• Το 24% του συνόλου των ζωνών παραμένουν αμετάβλητες.

«Διακρίνοντας τις ζώνες σε παλαιές και νέες, αξίζει να σημειωθεί ότι για τις επεκτάσεις ζωνών στο σύστημα του αντικειμενικού, η εικόνα που προκύπτει είναι αυξητική. Και αυτό διότι σε 133 ζώνες, από τις 165, η ένταξή τους στο σύστημα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών ζώνης κατά 41%, κατά μέσο όρο, σε σχέση με τις υφιστάμενες», είπε.

Παράλληλα, για τις νέες εντάξεις στο σύστημα, δηλαδή για 3.478 περιπτώσεις, ανέφερε πως η εικόνα που εμφανίζεται είναι μικτή. Συγκεκριμένα:

• Το 40% των νέων εντάξεων εμφανίζει αύξηση, με μέσο όρο αύξησης 26%.
• Το 44% των νέων εντάξεων παρουσιάζει μείωση, με μέσο όρο μείωσης 18%.
• Το 16% των νέων εντάξεων δεν παρουσιάζει κάποια μεταβολή στην τιμή.

Σε κάθε περίπτωση, οι τιμές ζώνης στις νέες εντάξεις προσεγγίζουν καλύτερα πλέον τα χαρακτηριστικά της κάθε ζώνης.

Τέλος, για τις υφιστάμενες ζώνες, δηλαδή τις 10.165 ζώνες, η τάση που εμφανίζεται από τις εισηγήσεις των πιστοποιημένων εκτιμητών είναι σχετικά ανοδική.

Ο μέσος όρος της μεταβολής των τιμών των ζωνών -σε σχέση με την προγενέστερη- διαμορφώνεται στο +9%. Συγκεκριμένα:

• Το 60% των υφιστάμενων ζωνών παρουσιάζει αύξηση με μέσο όρο αύξησης 18%.
• Το 13% των υφιστάμενων ζωνών παρουσιάζει μείωση με μέσο όρο μείωσης 11%.
• Το 27% των υφιστάμενων ζωνών παραμένει αμετάβλητο.

Ο Γενικός Γραμματέας είπε πως θα προωθηθεί και η δεύτερη φάση της μεταρρύθμισης του πλαισίου των αντικειμενικών αξιών, δίνοντας έμφαση, από τη μία πλευρά, στην περαιτέρω προσαρμογή των δεδομένων του αντικειμενικού συστήματος στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά ακινήτων και, από την άλλη πλευρά, στην ψηφιακή αναδιάρθρωση και αναβάθμιση του συστήματος. Σημείωσε δε πως το υπουργείο Οικονομικών δρομολογεί την ανάπτυξη και εφαρμογή ενός Πληροφοριακού Συστήματος Μαζικών Εκτιμήσεων Αξιών Ακινήτων (CAMA), ενός συστήματος που θα εδράζεται στη δημιουργία ενός εκτιμητικού μοντέλου, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη και θα ενσωματώνει τις επικρατούσες συνθήκες της αγοράς ακινήτων και τις τάσεις της αγοράς.