CNNi: Οι δύο «μαύροι κύκνοι» απειλούν την αγορά πετρελαίου – Έρχονται πτωχεύσεις και εξαγορές

Τρίτη, 21 Απριλίου 2020 17:07

Η πετρελαϊκή αγορά πλήττεται από την πανδημία του κορωνοϊού, καθώς η μείωση της ζήτησης πραγματοποιήθηκε τόσο έντονα και γρήγορα που ο κόσμος εξαντλείται από χώρο για αποθήκευση βαρελιών, ενώ την ίδια ώρα Ρωσία και η Σαουδική Αραβία πλημμύρισαν τον κόσμο με υπερβολική προσφορά.

Αυτός ο διπλός «μαύρος κύκνος» έχει προκαλέσει πτώση των τιμών του πετρελαίου σε επίπεδα που καθιστούν αδύνατη για τις αμερικανικές εταιρείες σχιστολιθικού πετρελαίου να βγάλουν λεφτά. Το αργό πετρέλαιο των ΗΠΑ για την παράδοση του Μαΐου έγινε αρνητικό τη Δευτέρα - κάτι που δεν συνέβη ποτέ από τότε που τα συμβόλαια πετρελαίου NYMEX άρχισαν να διαπραγματεύονται το 1983. Ήταν η χειρότερη μέρα της αγοράς πετρελαίου.

Το αργό πετρέλαιο των ΗΠΑ για παράδοση τον Ιούνιο διαπραγματεύεται πάνω από 20 δολάρια το βαρέλι, αλλά ακόμη και αυτό είναι καταστροφικό.

«Τα 30 δολάρια είναι ήδη αρκετά άσχημα, αλλά μόλις τα 20 ή και τα 10 δολάρια είναι ένας πλήρης εφιάλτης», δήλωσε ο Artem Abramov, επικεφαλής της έρευνας της νορβηγικής εταιρείας συμβούλων Rystad Energy.

Πολλές εταιρείες πετρελαίου ανέλαβαν μεγάλο ποσοστό χρέους κατά τη διάρκεια των καλών περιόδων. Κάποιοι από αυτούς δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν από αυτήν την ιστορική ύφεση.

Σε δύσκολη θέση οι εταιρείες

Σε ένα περιβάλλον που το πετρέλαιο θα διαπραγματεύεται στα 20 δολάρια, 533 εταιρείες έρευνας και παραγωγής πετρελαίου στις ΗΠΑ θα υποβάλουν αίτηση πτώχευσης έως το τέλος του 2021, σύμφωνα με την Rystad Energy. «Στα 10 δολάρια, θα υπάρξουν περισσότερες από 1.100 χρεοκοπίες», εκτιμά η Rystad.

«Όταν το πετρέλαιο διολισθήσει στα 10 δολάρια το βαρέλι, σχεδόν όλες οι αμερικανικές εταιρείες σχιστολιθικού πετρελαίου που είναι εκτεθειμένες στο χρέος θα πρέπει να επανεξετάσουν την στρατηγική τους», δήλωσε ο Abramov.

Το πιο εκπληκτικό μέρος του ρεκόρ χαμηλών τιμών του πετρελαίου είναι ότι έρχεται μετά τη συμφωνία της Ρωσίας και της Σαουδικής Αραβίας να τερματίσουν τον επικό πόλεμο των τιμών τους μετά την παρέμβαση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Ο ΟΠΕΚ + συμφώνησε να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου κατά ένα ρεκόρ ποσό.

Ο Τραμπ είπε ότι η συμφωνία του ΟΠΕΚ + θα σώσει αμέτρητες θέσεις εργασίας και πολύ απαραίτητη σταθερότητα στο πετρέλαιο.

«Αυτό θα σώσει εκατοντάδες χιλιάδες ενεργειακές θέσεις εργασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες», ανέφερε ο Τραμπ στις 12 Απριλίου. «Θα ήθελα να ευχαριστήσω και να συγχαρώ τον Πρόεδρο Πούτιν της Ρωσίας και τον Βασιλιά Σαλμάν της Σαουδικής Αραβίας».

Ωστόσο, το αργό πετρέλαιο συνέχισε να καταρρέει, εν μέρει επειδή αυτές οι περικοπές παραγωγής δεν πρόκειται να ξεκινήσουν πριν το Μάιο. Και η ζήτηση συνεχίζει να εξαφανίζεται επειδή τα αεροπλάνα, τα αυτοκίνητα και τα εργοστάσια καταναλώνουν πολύ λιγότερα καύσιμα λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.

Καταρρέουν οι μετοχές

Για τη βιομηχανία πετρελαίου, αχτίδα φωτός αποτελεί το γεγονός ότι οι αρνητικές τιμές της Δευτέρας ήταν απότομες λόγω της λήξης του συμβολαίου Μαΐου και το sell off πραγματοποιήθηκε με περιορισμένο όγκο συναλλαγών. Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν ανησυχίες ότι δεν θα υπάρχει χώρος αποθήκευσης αυτών των βαρελιών που παραδόθηκαν τον Μάιο. Το συμβόλαιο του Ιουνίου, ωστόσο, μειώθηκε μόνο περίπου 10% στα 22 δολάρια το βαρέλι. Αναφορικά με το brent, η πτώση ήταν μόλις 5% στα 26,50 δολάρια το βαρέλι.

«Θα υπάρξουν πολλές εταιρείες που δεν θα επιβιώσουν από αυτήν την ύφεση», δήλωσε ο Ryan Fitzmaurice, ενεργειακός στρατηγικός αναλυτής της Rabobank. «Αυτό είναι ένα από τα χειρότερα ρεκόρ».

Ο ενεργειακός κλάδος του S&P 500 έχει χάσει πάνω από το 40% της αξίας του φέτος, παρά τη σημαντική ανάκαμψη που κατεγράφη στο σύνολο της αμερικανικής αγοράς τον προηγούμενο μήνα.

Οι Noble Energy, Halliburton, Marathon Oil (MRO) και Occidental έχουν χάσει περισσότερο από τα δύο τρίτα της αξίας τους. Αλλά και η εισηγμένη στον Dow Jones, ExxonMobil, υποχωρεί κατά 38%.

Η Whiting Petroleum, μία από τις κορυφαίες εταιρείες σχιστολιθικού πετρελαίου ήταν το πρώτο θύμα της κρίσης στην αγορά «μαύρου χρυσού» , καθώς στις 2 Απριλίου υπέβαλε αίτηση πτώχευσης. Σίγουρα, όμως, δεν θα είναι το τελευταίο.

Το σενάριο των 20 δολαρίων της Rystad Energy προβλέπει ότι περισσότερα από 70 δισ. δολάρια χρέους εταιρειών πετρελαίου δεν θα εξυπηρετηθούν ενώ το 2021 το αντίστοιχο ποσό θα φτάσει στα 177 δισ. δολάρια. Και αυτό αφορά μόνο σε εταιρείες εξόρυξης και παραγωγής και όχι τις βιομηχανίες που παρέχουν τα εργαλεία και το ανθρώπινο δυναμικό στα τρυπάνια.

Προ των πυλών πτωχεύσεις

Το κλειδί για την πορεία της αγοράς πετρελαίου, είναι το για πόσο χρονικό διάστημα θα παραμείνουν φθηνές. Μία ενδεχόμενη γρήγορη ανάκαμψη των τιμών θα μπορούσε να επιτρέψει σε πολλές εταιρείες πετρελαίου να αποφύγουν την πτώχευση.

Ο Buddy Clark, ο ένας εκ των προέδρων στο δικηγορικό γραφείο Haynes and Boone που ειδικεύεται στον ενεργειακό κλάδο, δήλωσε ότι η εταιρεία του είναι «εξαιρετικά απασχολημένη» με πιθανές χρεοκοπίες πετρελαϊκών επιχειρήσεων. Μάλιστα το δικηγορικό γραφείο Haynes and Boone που εδρεύει στο Χιούστον αναγκάστηκε να φέρει δικηγόρους από άλλες περιοχές της εταιρείας για να συμβάλλουν στον αυξημένο όγκο δουλειάς που σχετίζεται με τις κρίση στην αγορά πετρελαίου και τον αντίκτυπό της στις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο κλάδο.

«Δεν έχω αντιμετωπίσει κάτι ανάλογο όλα αυτά τα χρόνια που ασχολούμαι με τον ενεργειακό κλάδο. Είναι άνευ προηγουμένου», δήλωσε ο Clark, ο οποίος ξεκίνησε να ασχολείται με την αγορά πετρελαίου από το 1982.

Ο Clark πιστεύει ότι παρά την περαιτέρω κατάρρευση των τιμών, θα υπάρξουν μόνο 100 πτωχεύσεις πετρελαϊκών εταιρειών το 2020. «Είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι 100 πτωχεύσεις είναι η αισιόδοξη άποψη. Αυτό δείχνει μόνο πού είμαστε», τόνισε ο Clark.

Πιθανότατα θα υπήρχαν περισσότερες πτωχεύσεις ήδη εάν δεν ήταν για την ακραία αστάθεια των τιμών του πετρελαίου. Σύμφωνα τον πρόεδρο του δικηγορικού γραφείου Haynes and Boone οι πετρελαϊκές εταιρείες αντιμετωπίζουν προβλήματα στη κατάρτιση σχεδίων αναδιάρθρωσης επειδή δεν ξέρουν ποια θα είναι η τιμή του εμπορεύματος.

«Κατά ειρωνικό τρόπο, η χαμηλότερη τιμή έχει "φρενάρει" τη σχετική διαδικασία, ωστόσο θα πρέπει οι εταιρείες να ενεργοποιήσουν εκ νέου τα σχέδια αναδιάρθωσης λόγω των συνθηκών», ανέφερε ο Buddy Clark.

Πάντως η αναδιάρθρωση δεν είναι εύκολη για τους ενεργειακούς ομίλους δεδομένων των αντίξοων συνθηκών που επικρατούν στην πετρελαϊκή βιομηχανία και η οποιαδήποτε χρηματοδότηση θα βρει πολλά εμπόδια.

Οι οφειλέτες που υπό κανονικές συνθήκες θα αντάλλασσαν το χρέος τους για να ενισχύσουν τα ίδια κεφάλαιά τους μπορεί να μην θελήσουν να το κάνουν αυτή την φορά. Αυτό σημαίνει, σε αντίθεση με τη συντριβή 2014-2016, ορισμένες εταιρείες πετρελαίου ενδέχεται να αποφύγουν την ολική κατάρρευση.

«Βασική προϋπόθεση για να προχωρήσουν οι αναδιαρθρώσεις είναι να βρεθούν χρηματοδότες. Οπότε είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν περισσότερες εκκαθαρίσεις εταιρειών», δήλωσε ο Reid Morrison που εργάζεται στον ενεργειακό βραχίονα της PwC στις ΗΠΑ.

Στο εφιαλτικό σενάριο, κερδισμένοι θα μπορούσαν να βγουν οι «κολοσσοί» του πετρελαϊκού κλάδου, όπως η Exxon και Chevron, προχωρώντας σε εξαγορές εταιρειών που αντιμετωπίζουν προβλήματα και βρίσκονται ένα βήμα πριν την πτώχευση.

«Όσοι έχουν ισχυρούς ισολογισμούς θα μπορούν να επωφεληθούν από την κατάσταση», δήλωσε ο Reid Morrison.

Ωστόσο, σημείωσε ότι οι βασικοί μέτοχοι θα είναι πολύ προσεχτικοί τους επόμενους έξι μήνες και δεν θα «τραβήξουν τη σκανδάλη» για να υπερασπιστούν πρωτίστως τα υψηλά τους μερίσματα.

Η πετρελαϊκή συντριβή πυροδότησε ένα παιχνίδι εικασίας για το ποιες εταιρείες είναι κοντά στην πτώχευση. Οι πιο ευάλωτες εταιρείες είναι αυτές που έχουν υψηλά επίπεδα χρέους, με λήξεις κοντινές και στερούνται ταμειακών ροών για την εξυπηρέτηση ακόμα και των τόκων.

Ο Abramov της Rystad επεσήμανε ότι «κανείς δεν θα εκπλαγεί εάν η Chesapeake Energyκαι η Oasis Petroleum εξετάζουν το ενδεχόμενο πτώχευσης».

Η Chesapeake ανέστειλε πρόσφατα τις πληρωμές μερισμάτων που αφορούν προνομιακές μετοχές, με αποτέλεσμα η μετοχή της εταιρείας να συντριβεί.

Αλλά και οι μετοχές της Oasis Petroleum έχουν χάσει περισσότερο από το 90% της αξίας τους φέτος και διαπραγματεύονται κάτω από τα 30 σεντς.

Παρόλο που οι αμερικανικές εταιρείες σχιστολιθικού πετρελαίου ανακάμπτουν από τη συντριβή του «μαύρου χρυσού» την περίοδο 2014-2016, επικρατούν ανησυχίες πως η συγκεκριμένη βιομηχανία έχει υποστεί σοβαρό πλήγμα και η ανάκαμψη θα αργήσει να εμφανιστεί. Οι χαμηλές αποδόσεις του κλάδου τα τελευταία χρόνια αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για τους επενδυτές, γεγονός καθιστά δύσκολο ένα δυναμικό comeback της βιομηχανίας σχιστολιθικού πετρελαίου.