ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Κόλπος του Ομάν: Πώς και γιατί οι επιθέσεις στα τάνκερ επηρεάζουν την τιμή του πετρελαίου

Κόλπος του Ομάν: Πώς και γιατί οι επιθέσεις στα τάνκερ επηρεάζουν την τιμή του πετρελαίου

Οι επιθέσεις στα δύο δεξαμενόπλοια στο κόλπο του Ομάν την Πέμπτη, δεν φαίνεται να έχουν θορυβήσει ιδιαίτερα την αγορά πετρελαίου.

Η τιμή του πετρελαίου όντως αυξήθηκε αλλά δεν εκτοξεύθηκε – κάτι που ανέμεναν οι περισσότεροι, δεδομένου ότι τα πλοία δέχτηκαν επίθεση στα στενά του Ορμούζ, την πιο σημαντική πετρελαϊκή «αρτηρία» στον κόσμο. Αντιθέτως, διατηρείται κοντά στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 5 μηνών.

Από το 2018, περίπου 22,5 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου διακινούνται μέσω των Στενών του Ορμούζ ημερησίως, σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας ενεργειακής ανάλυσης «Βορτέξα» (Vortexa). Το παραπάνω νούμερο αντιστοιχεί στο 24% της παγκόσμιας ημερήσιας παραγωγής πετρελαίου.

Η ήρεμη αντίδραση των αγορών στις τελευταίες εξελίξεις είναι ενδεικτική της φθίνουσας ζήτησης πετρελαίου, που αποδίδεται στις αυξανόμενες εντάσεις στις εμπορικές σχέσεις ορισμένων χωρών και στον αργό ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης. Με λίγα λόγια, ο εν εξελίξει εμπορικός πόλεμος ελαττώνει τον κίνδυνο ενδεχόμενου πολέμου – τουλάχιστον προς το παρόν.

«Κάποια άλλη χρονιά, ίσως η τιμή πετρελαίου να επηρεαζόταν από 5 έως 10% από αντίστοιχες επιθέσεις», δηλώνει ο Τομ Κλόζα, επικεφαλής του τμήματος ενεργειακής ανάλυσης της εταιρείας Oil Price Information Services.

Παρά τη μικρή αύξηση την Πέμπτη, η αξία του πετρελαίου συνεχίζει να κινείται πτωτικά.

Από τον Απρίλιο μόνο, η τιμή του ενός βαρελιού έχει πέσει κατά 20%.Ο παγκόσμιος δείκτης «Brent crude» έχει ελαττωθεί, αντιστοίχως. «Αν δεν υπάρξει κάποια ιδιαίτερα δραματική αλλαγή, οι τιμές πετρελαίου θα μειωθούν περισσότερο», αναφέρει ο Κλόζα.

Τα περιστατικά της Πέμπτης έρχονται να προστεθούν σε μία σειρά σοβαρών και περίεργων συμβάντων στην ευρύτερη περιοχή. Συγκεκριμένα, μόνο τον τελευταίο μήνα έχουν σημειωθεί τέσσερις επιθέσεις κοντά στις ακτές των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (Η.Α.Ε.) ενώ στόχοι έχουν γίνει και διάφορα αντλιοστάσια στο βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας.

Η κατάσταση στην Μέση Ανατολή είναι τεταμένη και η αστάθεια που χαρακτηρίζει την περιοχή αυτή πρέπει να λειτουργήσει ως επιτακτική υπενθύμιση της ανάγκης διασφάλισης της ειρήνης.

Ανεξαρτήτως από το πώς αντιδρούν οι αγορές, η κατάσταση στη Μέση Ανατολή είναι κρίσιμη: τόσο για την αξία του πετρελαίου όσο και για τον κόσμο.

Οι επιθέσεις στον κόλπο του Ομάν «τροφοδοτούν» τις εντάσεις μεταξύ Ιράν και ΗΠΑ. «Ο κίνδυνος ενδεχόμενης κλιμάκωσης δεν είναι σε καμία περίπτωση ασήμαντος», εξηγεί ο Τζέισον Βόρντοφ, πρώην σύμβουλος ενέργειας στην κυβέρνηση Ομπάμα και διευθυντής του κέντρου παγκόσμιας ενεργειακής πολιτικής στο Κολούμπια.

Η αύξηση των τιμών την Πέμπτη είναι μικρότερη από την μείωση της Τετάρτης, ενδεικτικό της ύποπτης συμπεριφοράς των αγορών.
Οι επιθέσεις στα νερά του Περσικού κόλπου δεν έχουν καταφέρει να αναστρέψουν τις φθίνουσες τάσεις των τιμών πετρελαίου των τελευταίων μηνών.

«Είναι εντυπωσιακό το ότι, παρά τις έξι επιθέσεις σε τάνκερ, το χτύπημα σε αεροδρόμιο της Σαουδικής Αραβίας αλλά και τις περαιτέρω οικονομικές κυρώσεις στη Βενεζουέλα, η αξία του πετρελαίου δεν έχει επανέλθει», δηλώνει η Ελίμα Κρόφτ, πρώην αναλύτρια της CIA, διευθύνουσα σύμβουλος και υπεύθυνη της διεθνούς στρατηγικής εμπορευμάτων της RBC Capital.

Σύμφωνα με την αμερικανική υπηρεσία ενέργειας, τα αμερικανικά αποθέματα πετρελαίου αυξήθηκαν κατά 2,2 εκατομμύρια βαρέλια την περασμένη εβδομάδα, φτάνοντας 8% πάνω από το μέσο όρο πενταετίας.

Ο Οργανισμός Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών (OPEC) ελαφρώς υποβάθμισε τις προοπτικές παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου για το 2019, επικαλούμενος την «νωθρή» ζήτηση από τις ανεπτυγμένες χώρες. Παρά τα αρχικά σχέδια του OPEC για αύξηση παραγωγής πετρελαίου, μετά τα πρόσφατα γεγονότα είναι αναμενόμενο ότι κάτι τέτοιο δε θα προχωρήσει. Αντιθέτως, η παραγωγή λογικά θα μειωθεί, με στόχο να αυξηθεί και πάλι η αξία του «μαύρου χρυσού».

Το εμπάργκο του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ στη Βενεζουέλα, σε συνδυασμό με τις κυρώσεις στο Ιράν και τα πρόσφατα γεγονότα στον κόλπο του Ομάν θα έπρεπε κανονικά να αυξάνουν την τιμή του πετρελαίου. Αυτό όμως δεν συμβαίνει. Σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών «Rystad Energy», το παράδοξο αυτό προκύπτει λόγω της εγχώριας αύξησης – ρεκόρ της αμερικάνικης παραγωγής πετρελαίου, που προέρχεται κυρίως από τα κοιτάσματα στο Πέρμιαν Μπάσιν, στο δυτικό Τέξας.

Η αγορά «μαύρου χρυσού» θα μπορούσε να «αφυπνιστεί» αν ΗΠΑ και Κίνα καταλήξουν σε μία συμφωνία για το εμπόριο – ή αν η κατάσταση στη Μέση Ανατολή επιδεινωνόταν δραματικά. Ενδεχόμενη σύρραξη μεταξύ ΗΠΑ – Ιράν, ή πιθανός αποκλεισμός των Στενών του Ορμούζ παραμένουν σενάρια μάλλον μακρινά για διάφορους λόγους, εξηγεί ο Πολ Σέλντον, επικεφαλής σύμβουλος γεωπολιτικής στο S&P Global Platts Analytics. «Ωστόσο, ο κίνδυνος μιας εσφαλμένης εκτίμησης σαφώς αυξάνεται», λέει ο ίδιος. Με άλλα λόγια, καμία από τις δύο πλευρές δεν θέλουν σύγκρουση.

Η Κροφτ υποστηρίζει πως οι τιμές του πετρελαίου «σε καμία περίπτωση δεν αντικατοπτρίζουν την συγκυρία στην περιοχή». «Μπορεί να βρεθούμε σε μία πολύ, πολύ σοβαρή κρίση ασφαλείας πολύ πριν το συνειδητοποιήσουν οι αγορές», καταλήγει.

What the Gulf tanker attacks mean for oil and gas prices