Καλοί οιωνοί για την αξιολόγηση της Ελλάδος στην πάταξη του ξεπλύματος χρήματος

Δεκαμελής ομάδα αξιολογητών της FAFT βρίσκεται στην Αθήνα τις τελευταίες δέκα ημέρες, όπου έχει συνεργασία με όλες τις αρμόδιες Αρχές προκειμένου να καταρτίσει μια πλήρη αξιολόγηση για τη στρατηγική και την επιχειρησιακή δομή των ελληνικών Αρχών στην καταπολέμηση του «μαύρου» χρήματος. Η αξιολόγηση αυτή θα δημοσιευθεί τον Ιούνιο του 2019.

Σκοπός της FATF, είναι αφενός η καθιέρωση διεθνών προτύπων για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και την καταστολή της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, αφετέρου η εφαρμογή των προτύπων από τα κράτη –μέλη. Στη βάση αυτή η FATF ελέγχει και αξιολογεί την εφαρμογή των προτύπων σε διεθνές επίπεδο και κατατάσσει τις χώρες ανάλογα με τις επιδόσεις τους.

Να σημειωθεί πως από το 2011 η Ελλάδα είναι στην «πρώτη κατηγορία» της FATF, δεδομένου ότι εφαρμόζει τα διεθνή πρότυπα της με συνέπεια και καταγράφει θετικές επιδόσεις στην καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες.

Όπως αποδεικνύεται στην πράξη, η εφετινή αξιολόγηση είναι εξαιρετικά απαιτητική -γίνεται επί αμερικανικής προεδρίας-, αλλά μέχρι σήμερα τα πράγματα εξελίσσονται εξαιρετικά ομαλά.

Η Αρχή για το Ξέπλυμα

Προκαλεί εντύπωση πως ενώ η Ελλάδα βρίσκεται σε αυτή την κρίσιμη φάση της αξιολόγησης, υπήρξαν δημοσιεύματα που με αφορμή την υπόθεση του επιχειρηματία Ευάγγελου Παπαευαγγέλου, αλλά και άλλες υποθέσεις, επιτέθηκαν στην Αρχή για το Ξέπλυμα Χρήματος προχώρησε σε προσωρινή δέσμευση όλων των τραπεζικών λογαριασμών του επιχειρηματία.

Η Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες απάντησε σε αυτά τα δημοσιεύματα ως εξής:

«Η Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες είναι υπηρεσία που λειτουργεί στη χώρα για περισσότερα από είκοσι χρόνια με διάφορες νομικές μορφές και πάντοτε ως διοικητική υπηρεσία. Αρμοδιότητά της είναι η διερεύνηση, ο εντοπισμός και η προσωρινή δέσμευση περιουσίας που αποτελεί πιθανό προϊόν εγκλήματος. Οι δεσμεύσεις αυτές αποτελούν εξαιρετικό προληπτικό διοικητικό μέτρο, που στοχεύει στην αιφνιδιαστική ακινητοποίηση των ύποπτων ως παράνομα κτηθέντων περιουσιακών στοιχείων, ακόμη και πριν από οποιαδήποτε ποινική έρευνα.

»Η ίδρυση μιας υπηρεσίας που επεμβαίνει έγκαιρα και συχνά σε ανύποπτο χρόνο, για να διασφαλίσει τη μη εξαφάνιση των ύποπτων περιουσιακών στοιχείων και να τα παραδώσει ακέραια στις αρμόδιες δικαστικές αρχές για τη μετά καταδίκη δήμευση ήταν επιτακτική ανάγκη. Ανάγκη που γέννησαν τόσο η μακρόχρονη οικονομική αφαίμαξη της κοινωνίας από το βαρύ και συνήθως οργανωμένο έγκλημα, αλλά και οι διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας που απορρέουν από σειρά οδηγιών διεθνών οργανισμών.

»Οι περισσότερες χώρες ανά την υφήλιο έχουν αναθέσει το έργο αυτό σε οικονομικές υπηρεσίες ή την οικονομική τους αστυνομία. Η Ελλάδα από το έτος 2008 επέλεξε να δώσει στην 'Αρχή' τη μορφή ανεξάρτητης αρχής με πρόεδρο εν ενεργεία ανώτατο εισαγγελικό λειτουργό προκειμένου να διασφαλίσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την νομιμότητα των διαδικασιών και τον σεβασμό των ανθρωπίνων και ατομικών δικαιωμάτων. Η επιλογή αυτή του νομοθέτη έλαβε υπόψη την θεσμική θέση του Έλληνα εισαγγελικού λειτουργού, που διαθέτει τις ίδιες ακριβώς συνταγματικές εγγυήσεις προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας, όπως και ο δικαστής. Σημειωτέον ότι ο ορισμός του προέδρου της 'Αρχής' γίνεται, όπως κάθε μεταβολή στην Δικαιοσύνη, με απόφαση του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου (του Αρείου Πάγου).

»Προς ενημέρωση των πολιτών θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η Αρχή κατά το τελευταίο έτος έχει αναβαθμίσει την ποιότητα του προσωπικού της και στοχεύει στη διερεύνηση και τον εντοπισμό μεγάλης αξίας περιουσιών, για τις οποίες προκύπτουν στοιχεία σύνδεσης με εγκληματικές δραστηριότητες. Τα δικαιώματα των θιγομένων προσώπων διασφαλίζονται από τον νόμο, που προβλέπει δυνατότητα προσφυγής στις δικαστικές αρχές.

»Η ποιοτική αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού της 'Αρχής' είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση των δεσμεύσεων περιουσιών φυσικών και νομικών προσώπων που διαθέτουν ύποπτο μεγάλο πλούτο, γεγονός που μάλλον έχει ενοχλήσει και προκάλεσε την εκτόξευση επιθέσεων σε βάρος της. Δεν είναι τυχαίο ότι ξαφνικά τώρα αμφισβητείται η νομιμότητα της λειτουργίας της 'Αρχής', η οποία αν και έχει επιβάλει πληθώρα δεσμεύσεων σε περιουσιακά στοιχεία αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ, ουδέποτε δέχθηκε τέτοια επίθεση, που να φθάνει μέχρι την αμφισβήτηση της θεσμικής της θέσης.

»Ο Έλληνας πολίτης πρέπει να γνωρίζει ότι κάθε προσπάθεια δυσφήμισης του έργου της Αρχής εκπορεύεται από μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, που θίγονται από την αποτελεσματική λειτουργία της, η οποία θα συνεχίσει απτόητη με στόχο την καταπολέμηση της παρανομίας και την διασφάλιση των συμφερόντων του ελληνικού λαού».