Πληρώνουμε ακόμη το «φαγοπότι» του Θεσσαλονίκη ʼ97

Ο Οργανισμός ιδρύθηκε το 1993 με το άρθρο 75 του νόμου 2121/1993 με σκοπό την προετοιμασία της πόλης της Θεσσαλονίκης, που είχε οριστεί ως πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το έτος 1997, την κατασκευή των αναγκαίων έργων υποδομής και την οργάνωση των σχετικών πολιτιστικών εκδηλώσεων.

Ο συνολικός προϋπολογισμός που είχε προβλεφθεί για τη διοργάνωση πλησίαζε τα 147 εκατ. ευρώ, ποσό ιλιγγιώδες με τα σημερινά δεδομένα. Ωστόσο, το κόστος της διοργάνωσης εκτροχιάστηκε και ξεπέρασε τα 220 εκατ. ευρώ, γεγονός για το οποίο είχε επικριθεί έντονα η τότε κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη, δεδομένου ότι πολλά από τα έργα έγιναν «κατόπιν εορτής», ήτοι μετά το 1997 (κόστους περίπου 73 εκατ. ευρώ).

Αλλά ο «Οργανισμός Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης -Θεσσαλονίκη 1997» αποδείχθηκε και κακοπληρωτής με αποτέλεσμα πολλοί προμηθευτές του, κυρίως τεχνικές εταιρείες, να κινηθούν δικαστικά εναντίον του απαιτώντας αμοιβές άνω των 100 εκατ. ευρώ, ( π.χ. για τεχνικές μελέτες που δεν είχαν πληρωθεί).

Η εκκαθάριση έβγαλε τέρατα

Επί υπουργίας Γιώργου Αλογοσκούφη και συγκεκριμένα το 2005 ξεκίνησε η ειδική εκκαθάριση του «Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης -Θεσσαλονίκη 1997» από την οποία προέκυψαν «θεριά και τέρατα», τα οποία αποτυπώνονται σε μια Έκθεση Διαχειριστικού Ελέγχου 800 περίπου σελίδων που κατατέθηκε στις εισαγγελικές αρχές το 2007, χωρίς όμως να ασκηθούν διώξεις, καθώς τα αδικήματα είχαν παραγραφεί.

Ποια ήταν αυτά τα αδικήματα; Οι εκκαθαριστές βρήκαν τρανταχτές αποδείξεις κακοδιαχείρισης, όπως μια σειρά έργων που είχαν γίνει χωρίς συμβάσεις, παραστατικά ή αποδείξεις πληρωμών, έργα χωρίς αποφάσεις των εποπτευόντων υπουργών που τελέστηκαν ως επαυξήσεις εργασιών, κ.α.. Στις χαρακτηριστικές υποθέσεις περιλαμβάνεται και ένα πρωτοχρονιάτικο πάρτι που κόστισε 2 εκατ. δραχμές (5.870 ευρώ), αλλά για το οποίο δεν υπήρξαν παραστατικά!

Πατώντας σε αυτές τις παρανομίες, ο εκκαθαριστής Γεράσιμος Φλώρος -τότε στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών- κατάφερε να διαγράψει εξωδικαστικά 55 εκατ. ευρώ διεκδικούμενων οφειλών και τα υπόλοιπα 45 εκατ. ευρώ μέσω της δικαστικής οδού. Έτσι, και ολοκληρώθηκε το 2012 η ειδική εκκαθάριση του αμαρτωλού οργανισμού.

Τόκοι από το παρελθόν

Στις υποθέσεις που χειρίσθηκε ως εκκαθαριστής ο Γεράσιμος Φλώρος συμπεριλαμβάνονται και οι αλλεπάλληλες αγωγές των Γεωργίου Σορτίκου και της ΑΡΧΙΤΕΧ ΑΕ που αφορούσαν σε μη καταβληθείσες αμοιβές άνω των 6 εκατ. ευρώ για τη σύνταξη τεχνικών φακέλων μεγάλου αριθμού έργων.

Για μια από τις υποθέσεις αυτές κλήθηκε προ εβδομάδων να γνωμοδοτήσει και το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Συγκεκριμένα, από το υπουργείο Πολιτισμού ζητήθηκε από το ΝΣΚ να γνωμοδοτήσει για το εάν θα πρέπει να καταβληθεί ή όχι ποσό διαφοράς τόκων επί αμετακλήτως επιδικασθείσας οφειλής του «Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης -Θεσσαλονίκη 1997» προς τους Γεώργιο Σορτίκο και ΑΡΧΙΤΕΧ ΑΕ.

Η υπόθεση αφορά σε δίκες που είχαν ξεκινήσει το 1999 (!) οι Σορτίκος και ΑΡΧΙΤΕΧ και τις είχαν κερδίσει τόσο στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης (2008) όσο και στο Εφετείο Θεσσαλονίκης (2011) και με τις οποίες τους επιδικάστηκαν ως οφειλές από συμβάσεις έργου και υπηρεσιών 678.858,90 ευρώ, νομιμότοκα από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την εξόφληση.

Μάλιστα, όταν το 2012 ολοκληρώθηκε η εκκαθάριση του Οργανισμού και το Ελληνικό Δημόσιο υπεισήλθε, ως οιονεί καθολικός διάδοχος, στο σύνολο των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του, άσκησε αναίρεση κατά της απόφασης του εφετείου την οποία έχασε, καθώς με την απόφαση 553/2015 ο Άρειος Πάγος, απέρριψε την αναίρεση και επικύρωσε την τελεσίδικη κρίση της εφετειακής απόφασης.

Στα τέλη του 2016 το υπουργείο Πολιτισμού εναρμονιζόμενο με τη δικαστική απόφαση εξέδωσε εντολή πληρωμής για τους τόκους που όφειλε το Δημόσιο στους Σορτίκο και ΑΡΧΙΤΕΧ για το διάστημα από την επίδοση της αγωγής (15-11-1999) και έως την υπεισέλευση του Δημοσίου στα δικαιώματα και υποχρεώσεις του οργανισμού (23-7-2012). Ωστόσο, οι τόκοι αυτοί υπολογίστηκαν με το επιτόκιο υπερημερίας 6% που ισχύσει για το Δημόσιο.

Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους έκρινε πως δεδομένου ότι ο «Οργανισμός Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης -Θεσσαλονίκη 1997» ήταν Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου οι τόκοι του εν λόγου διαστήματος έπρεπε να υπολογιστούν με το εκάστοτε ισχύον επιτόκιο υπερημερίας μεταξύ ιδιωτών το οποίο είναι αισθητά μεγαλύτερο του επιτοκίου υπερημερίας του Δημοσίου . Ενδεικτικά για την περίοδο 1999-2012 το μέσο επιτόκιο υπερημερίας μεταξύ ιδιωτών ήταν 11,58%, κυμαινόμενο από 19% (1999) έως και 7,25% (σήμερα).

Η υπόθεση αυτή είναι απλά ενδεικτική για το πώς αμαρτίες του παρελθόντος και καθυστερημένες δικαστικής αποφάσεις οδηγούν σε επιβαρύνσεις τον κρατικό προϋπολογισμό ακόμη και μετά την παρέλευση 20 ετών!