ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Η Κωτσόβολος βάζει στην «πρίζα» την αγορά των ηλεκτρικών

Η Κωτσόβολος βάζει στην «πρίζα» την αγορά των ηλεκτρικών

Σε χρονιά εξελίξεων είναι πιθανό να εξελιχθεί το 2023 όσον αφορά στην εγχώρια αγορά των καταναλωτικών ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών ειδών, η οποία παρουσιάζει μία έντονη κινητικότητα. 

 

Η ανακοίνωση χθες το πρωί του βρετανικού ομίλου Currys (πρώην Dixons Carphone) ότι βρίσκεται σε διαδικασία αναθεώρησης της στρατηγικής του για την Κωτσόβολος προκάλεσε αίσθηση ιδίως το σημείο όπου επισημαινόταν ότι αυτή η διαδικασία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε πώληση της μεγαλύτερης αλυσίδας ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών στην Ελλάδα.

Το ενδεχόμενο πώλησης της Κωτσόβολος προκάλεσε πολλές συζητήσεις μεταξύ των στελεχών του κλάδου, πολλά από τα οποία επεσήμαιναν χθες ότι δεν είναι το μόνο δείγμα ότι η αγορά των καταναλωτικών προϊόντων τεχνολογίας είναι αρκετά πιθανό να βρίσκεται προ ακόμη μεγαλύτερων ανακατατάξεων. Υπενθύμιζαν δε ότι η Πλαίσιο Computers «αποχώρησε» από το Χρηματιστήριο Αθηνών, κίνηση που προκάλεσε έντονη φημολογία ότι η οικογένεια Γεράρδου εξετάζει το ενδεχόμενο πώλησης της αλυσίδας. Φήμες που έχουν διαψευστεί κατηγορηματικά από τους κ. Γιώργο και Κώστα Γεράρδο. Όπως διαψευστεί κατηγορηματικά και οι πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας αναφορικά με την Public και τη διενέργεια αντίστοιχης διαδικασίας για την εξεύρεση αγοραστή για τη συγκεκριμένη αλυσίδα.

Βέβαια, η περίπτωση της Κωτσόβολος είναι αρκετά διαφορετική δεδομένου ότι εδώ υπάρχει μία ανακοίνωση από τον μέτοχο της αλυσίδας, στην οποία αφήνεται ανοικτό το ενδεχόμενο της πώλησης. Όμως, θα πρέπει να τονιστεί ότι το ενδεχόμενο πώλησης της Κωτσόβολος είναι τόσο κοντινό όσο και είναι και μακρινό.

Καταρχάς θα πρέπει να σημειωθεί ότι η επίσημη διαδικασία μόλις ξεκινά. Πηγές της αγοράς σημείωναν χθες ότι στο παρελθόν -και πιο συγκεκριμένα προ της πανδημίας της COVID-19- είχαν γίνει κρούσεις προς Έλληνες επιχειρηματίες από το χώρο του λιανεμπορίου αναφορικά με την Κωτσόβολος χωρίς, όμως, να υπάρξει θετική ανταπόκριση. Όπερ σημαίνει ότι όλα ξεκινάνε από το μηδέν με τη Citigroup, η οποία έχει αναλάβει να «τρέξει» τη διαδικασία, να αναζητεί πιθανούς ενδιαφερόμενους για την Κωτσόβολος. Αν τους βρει, τότε θα περάσουμε στη δεύτερη φάση όπου οι ενδιαφερόμενοι θα λάβουν περισσότερο αναλυτικά στοιχεία και μετά υπάρχει η τρίτη φάση όπου θα διεξαχθεί due diligence της ελληνικής αλυσίδας πριν αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για το τίμημα. Μία διαδικασία που θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2023 εκτός και αν στην πρώτη φάση δεν υπάρξει κανένα ενδιαφέρον, οπότε θα τελειώσει εξαιρετικά γρήγορα.

Οι πιθανοί ενδιαφερόμενοι

Το ενδεχόμενο να μην υπάρξει κάποιος ενδιαφερόμενος είναι αρκετά πιθανό. Άλλωστε, δεν είναι η πρώτη φορά που η Currys επιδιώκει να πουλήσει κάποια δραστηριότητα της. Πριν από περίπου 1,5 χρόνο ο βρετανικός όμιλος είχε προσπαθήσει να πουλήσει τις δραστηριότητες στη βόρεια Ευρώπη (Νορβηγία, Σουηδία, Φινλανδία και Δανία) αλλά η προσπάθεια αυτή δεν στέφθηκε με επιτυχία. Ενδεχομένως και επειδή η συγκεκριμένη δραστηριότητα αντιμετωπίζει πολλά ζητήματα που οδήγησαν στην πρόσφατη αλλαγή διευθύνοντος συμβούλου.

Αντίθετα, η δραστηριότητα στην Ελλάδα είναι η πιο επιτυχημένη για τον όμιλο Currys. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα τρία τμήματα (Βρετανία – Ιρλανία, βόρεια Ευρώπη και Ελλάδα) η Κωτσόβολος ήταν το μόνο που παρουσίασε θετικό πρόσημο όσον αφορά στα έσοδα κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους 2022-2023 (Μάιος 2022 – Απρίλιος 2023). Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά οικονομικά αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν πριν από μερικές εβδομάδες, η Κωτσόβολος αύξησε τις πωλήσεις της κατά 12% όταν συνολικά ο όμιλος παρουσίασε πτώση 7% με τη Βρετανία να είναι στο -7% και τη βόρεια Ευρώπη στο -10%. Τα πλήρη οικονομικά αποτελέσματα πρόκειται να ανακοινωθούν στις 6 Ιουλίου και αναμένεται η Κωτσόβολος να παρουσιάσει πωλήσεις της τάξεως άνω των 700 εκατ. ευρώ.

Το γεγονός ότι η ανακοίνωση για την αναθεώρηση της στρατηγικής για την Κωτσόβολος έγινε 3 εβδομάδες πριν την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων και τη σχετική τηλεδιάσκεψη με τους αναλυτές έχει δημιουργήσει την εντύπωση ότι είναι πιθανό να υπάρχει κάποιο αρχικό ενδιαφέρον ή ότι μέχρι τότε θα έχουν υπάρξει θετικές εξελίξεις προκειμένου να τις ανακοινώσει η διοίκηση, η οποία προφανώς είναι υπό την πίεση των μετόχων. Δεν είναι τυχαίο ότι η μετοχή της Currys παρουσίαζε ανοδικές τάσεις στη χθεσινή συνεδρίαση του Χρηματιστηρίου του Λονδίνου όταν από τις αρχές του έτους έχει σημειώσει πτώση της τάξεως του 6,5%-7% συνολικά.

Αρκετοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η ανακοίνωση δεν είναι τίποτα άλλο από μία προσπάθεια της διοίκησης της Currys να δείξει ότι προσπαθεί να αυξήσει την αξία του ομίλου μέσω της πώλησης της Κωτσόβολος. Και σπεύδουν να προσθέσουν ότι δύσκολα θα υπάρξει κάποιος ενδιαφερόμενος.

Η δυσκολία στην εξεύρεση ενδιαφερόμενου σχήματος είναι κάτι που επισημαίνουν όλοι όσοι κινούνται στο χώρο. Ο κλάδος της λιανικής, ιδίως αυτός των καταναλωτικών ηλεκτρονικών, έχει μικρά περιθώρια κέρδους ενώ θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο να παρουσιάσει τα επόμενα χρόνια εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης. Οπότε είναι λίγο δύσκολο να προσελκύσει κάποιο fund που να ποντάρει στην άμεση δημιουργία υπεραξιών και στην εκ νέου πώληση της Κωτσόβολος σε κάποιον άλλο. Και γενικότερα ο χώρος της λιανικής, ιδίως σε «παραδοσιακούς» κλάδους, δεν θεωρείται ελκυστικός για τα funds ανά τον κόσμο.

Όσον αφορά το ενδεχόμενο προσέλκυσης ευρωπαϊκής αλυσίδας, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η αγορά της Γηραιάς Ηπείρου είναι αρκετά κατακερματισμένη με πολλούς ισχυρούς τοπικούς «παίκτες» όπως, για παράδειγμα, η Unieuro στην Ιταλία. Υπάρχουν μεν ισχυρά, συνεργατικά σχήματα όπως είναι η Euronics και η Expert αλλά έχουν ήδη παρουσία στην Ελλάδα και ενδεχομένως μόνο η γαλλική Darty-FNAC να μπορούσε να συμπεριληφθεί στη σχετική λίστα. Βέβαια, το ένα «σκέλος» του γαλλικού ομίλου (σ.σ. η FNAC) είχε κάνει άνοιγμα στην Ελλάδα πριν από 15 χρόνια με πολύ κακά αποτελέσματα, ενώ το μοντέλο της δεν ταιριάζει με εκείνο της Κωτσόβολος. Από την άλλη πλευρά, δεν μπορεί να αποκλειστεί η περίπτωση το έτερο «σκέλος» (σ.σ. η DARTY) να θέλει να δοκιμάσει τις δυνάμεις της.

Υπάρχει, βέβαια, και η περίπτωση το ενδιαφέρον να προκύψει από ελληνικό όμιλο. Όμως, και αυτό το σενάριο μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο να υλοποιηθεί καθώς ελάχιστοι ελληνικοί όμιλοι μπορούν να αντέξουν, χωρίς τη βοήθεια κάποιου διεθνούς fund, τη χρηματοδότηση ενός εγχειρήματος όπως η εξαγορά τη Κωτσόβολος. Αν και σε αυτή την περίπτωση, είναι ακόμη πιο λίγοι οι όμιλοι που μπορούν να βρουν τις συνέργιες εκείνες που θα δικαιολογούσαν μία τέτοια κίνηση. Αν και ακόμη και αυτοί, όπως, για παράδειγμα, ο όμιλος Φουρλή, δηλώνουν, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι δεν ενδιαφέρονται.

Όσον αφορά το ενδεχόμενο ανταγωνιστή της Κωτσόβολος, το σενάριο αυτοί είναι μάλλον απίθανο καθώς μία κίνηση από την πλευρά της Public ή της Πλαίσιο, πέραν των αναγκών που θα απαιτούσε για κεφάλαια, είναι βέβαιο ότι θα προσέκρουε στην αντίδραση της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Η προοπτική της Ελλάδας

Από την άλλη πλευρά, πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα έχει ανέβει πολύ ψηλά στις προτιμήσεις των διεθνών επενδυτών λόγω της ανάπτυξης της οικονομίας και της πολιτικής σταθερότητας. Και υπάρχουν μεγάλα funds που έχουν τοποθετηθεί σε διάφορους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένου και του λιανεμπορίου, όπως είναι, για παράδειγμα, η Fairfax και η BC Partners. Το ερώτημα είναι αν μπορούν να δημιουργηθούν αρκετές συνέργιες, τουλάχιστον σε επίπεδο logistics.

Επιπλέον, η γεωγραφική θέση της δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να λειτουργήσει ως κόμβος επέκτασης στην περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Επίσης, ορισμένοι παρατηρητές της αγοράς σημειώνουν ότι τα τελευταία χρόνια έχει επεκταθεί και στο χώρο των υπηρεσιών, ιδίως σε εκείνες που απευθύνονται σε επιχειρήσεις. Το τμήμα Β2Β της Κωτσόβολος παρουσιάζει ραγδαία ανάπτυξη και λειτουργεί και ως μεταπωλητής υπηρεσιών τρίτων, ενώ η εταιρεία παρέχει και άλλες υπηρεσίες όπως, για παράδειγμα, η αξιοποίηση του δικτύου διανομής της από άλλες, μη ανταγωνιστικές, επιχειρήσεις λιανικής. Σημειωτέον πως η Κωτσόβολος είναι η μόνη εταιρεία του ομίλου Currys που κινείται τόσο δυναμικά στον τομέα των υπηρεσιών και από τις ελάχιστες «παραδοσιακές» αλυσίδες λιανικής στην Ευρώπη που έχουν κάνει τέτοιου είδους ανοίγματα με επιτυχία.

Το ύψος της αποτίμησης

Ένα άλλο ζήτημα είναι το ύψος της αποτίμησης της Κωτσόβολος. Ο πόλεμος στην Ουκρανία σε συνδυασμό με την ενεργειακή κρίση και τις πληθωριστικές πιέσεις έχει οδηγήσει σε χαμηλότερα από παλιά τις αποτιμήσεις των εταιρειών και δεν είναι τυχαίο ότι έχουν μειωθεί σημαντικά οι εξαγορές τους τελευταίους μήνες. Όπως έχει μειωθεί και ο πολλαπλασιαστής του EBITDA (κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων) που συνήθως χρησιμοποιείται για την αποτίμηση μίας αλυσίδας λιανικής. Στο οικονομικό έτος 2021-2022, η Κωτσόβολος παρουσίασε EBITDA ύψους περίπου 52 εκατ. ευρώ και η εκτίμηση είναι πως αυτό το ποσό θα είναι υψηλότερο για το οικονομικό έτος 2022-2023. Σημειώνεται ότι η κεφαλαιοποίηση της Currys ήταν χθες στα επίπεδα των 600 εκατ. ευρώ, οπότε το ερώτημα είναι αν η αποτίμηση της Κωτσόβολος μπορεί να κινηθεί σε επίπεδα άνω των 200-250 εκατ. ευρώ ή ακόμη και πιο ψηλά. Εφόσον, βέβαια, υπάρξει ενδιαφερόμενος.