Οι νέες «πληγές» της ακρίβειας το 2024 - Οι παράγοντες που επηρεάζουν την πορεία των τιμών

Οι υψηλές τιμές σε βασικά αγαθά φαίνεται πως θα συνεχίσουν να απασχολούν τους καταναλωτές και το νέο έτος καθώς στους παράγοντες που επηρεάζουν την πορεία των τιμών ήρθαν να προστεθούν και οι νέες διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει η Eurobank στο πλαίσιο της τελευταίας της ανάλυσης για την πορεία του πληθωρισμού στη χώρα μας, «τα ενεργά πολεμικά μέτωπα (Ουκρανία, Γάζα) όπως και οι εντάσεις στην Ερυθρά Θάλασσα, δηλαδή ενός εκ των βασικών διαύλων ναυσιπλοΐας και διακίνησης εμπορευμάτων ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, αποτελούν πηγές ανοδικών κινδύνων για τον πληθωρισμό».

Νέα αναταραχή στην εφοδιαστική αλυσίδα

Για ορατό κίνδυνο πρόκλησης νέων πληθωριστικών πιέσεων στην ευρωζώνη εξαιτίας της έκρυθμης κατάστασης που βρίσκονται οι εμπορευματικές ροές κάνει λόγο ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ, Βασίλης Κορκίδης εξηγώντας πως η κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα προκαλεί δομική αποσταθεροποίηση στην εφοδιαστική αλυσίδα.

O κ. Κορκίδης μιλώντας πρόσφατα στο CNN Greece εξηγούσε πως μέσα σε έναν μήνα, τα ναύλα για τη μεταφορά των εμπορευμάτων που έρχονται από την Ασία, έχουν τριπλασιαστεί και συγκεκριμένα από 1.850 ευρώ στις 12 Δεκεμβρίου στα 6.000 ευρώ σήμερα. Παράλληλα τα εμπορικά πλοία αποφεύγοντας, λόγω των επιθέσεων των Χούθι να διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ, φτάνουν πλέον στην Ευρώπη κάνοντας τον γύρο της Αφρικής, προσεγγίζοντας στη συνέχεια τα λιμάνια των Βόρειων χωρών. Η παράκαμψη αυτή έχει ως συνέπεια οι καθυστερήσεις στα ταξίδια των εμπορικών πλοίων να φτάνουν και τις 14 μέρες. Ο αυξημένος χρόνος μεταφοράς, πέραν της οικονομικής επιβάρυνσης, δημιουργεί αναταραχή στην εφοδιαστική αλυσίδα, για τα προϊόντα τα οποία προέρχονται από τις αγορές της Ασίας. Σε ό,τι αφορά τις εισαγωγές που κάνει η χώρα μας από την Ασία, ο κ. Κορκίδης σημειώνει πως πρόκειται κυρίως για συσκευασμένες πρώτες ύλες, διαρκή αγαθά, αναλώσιμα, είδη καθαρισμού και απορρυπαντικά.

Το ΕΒΕΠ από την πλευρά του κατέθεσε πρόταση στον Πρωθυπουργό και το οικονομικό επιτελείο, εκτιμώντας ότι θα πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα σε κεντρικό ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε με τις κατάλληλες οδηγίες να επιτραπεί στα εμπορεύματα που μεταφέρονται με πλοία από την Ασία προς την Ευρώπη που κάνουν τον περίπλου της Αφρικής, να μην επιβάλλονται δασμολογικές και φορολογικές επιβαρύνσεις στο 100% των σημερινών και συνεχώς αυξανόμενων ναύλων, αλλά να μειωθεί σε ποσοστό που θα αντιστοιχεί στα μέσα επίπεδα των ναύλων που θα καταβάλλονταν όταν τα πλοία διέρχονται κανονικά από τη Διώρυγα του Σουέζ, εφαρμόζοντας ένα «είδος πλαφόν» στις επιβαρύνσεις επί των ναύλων, με βάση τις τιμές της 12ης Δεκεμβρίου 2023 για όσο διαρκεί η εμπόλεμη κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα.

«Σε διαφορετική περίπτωση οι τιμές των εισαγόμενων και όχι μόνο, καταναλωτικών προϊόντων θα «εξακοντιστούν» στα ύψη σε μια ήδη πολύ επιβαρυμένη από τον πληθωρισμό ευρωπαϊκή αγορά, με ότι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία της Ευρωζώνης, αλλά και το σύνολο του ευρωπαϊκού εμπορίου» όπως επισημαίνει ο κ. Κορκίδης.

Οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης

Την ίδια στιγμή, η κλιματική κρίση έχει εξελιχθεί σε καθοριστικό παράγοντα στη διαμόρφωση των τιμών στα τρόφιμα, που αποτελούν άλλωστε και την κυριότερη πηγή ανησυχίας στο μέτωπο της ακρίβειας.

Ενδεικτικό είναι άλλωστε πως αυτή τη στιγμή, την κούρσα των ανατιμήσεων στην κατηγορία των τροφίμων οδηγούν στη χώρα μας το ελαιόλαδο, τα φρούτα και τα λαχανικά, προϊόντα δηλαδή στα οποία η εκτόξευση της τιμής τους αποδίδεται κυρίως στις αλλαγές των κλιματολογικών συνθηκών στις μεγάλες χώρες-παραγωγούς διεθνώς. Το ζήτημα στην περίπτωση αυτή είναι αφενός ότι πρόκειται για παράγοντες ευμετάβλητους και απρόβλεπτους, αφετέρου πως οι επιπτώσεις που προκαλούνται είναι αλυσιδωτές και σε διεθνές επίπεδο. Χαρακτηριστικό άλλωστε παράδειγμα είναι το ελαιόλαδο, με την εκτόξευση της τιμής του μέσα στο 2023 να αποδίδεται στην ξηρασία που έπληξε κυρίως Ισπανία και Ιταλία, οι οποίες προμηθεύουν σε μεγάλο ποσοστό την παγκόσμια αγορά.