ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Έρευνα ΙΕΛΚΑ: Χαμηλές τιμές στο ελληνικό «Καλάθι του Νοικοκυριού» σε σχέση με άλλες χώρες

ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΙΑΚΟΣ / INTIME NEWS

Τις τιμές βασικών αγαθών για ένα νοικοκυριό στα ελληνικά σούπερ μάρκετ με τις αντίστοιχες στα σούπερ μάρκετ της Γαλλίας, της  Ισπανίας, της Ιταλίας, της Πορτογαλίας, της Γερμανίας, της Ρουμανίας αλλά και της Βρετανίας συγκρίνει έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) για τον Μάρτιο του 2024. και τις βρίσκει χαμηλότερες. 

Συγκεκριμένα, σε χαμηλότερα επίπεδα κυμαίνονται οι τιμές του τυπικού καλαθιού του νοικοκυριού στα ελληνικά σουπερμάρκετ σε σύγκριση με τα αντίστοιχα καταστήματα λιανεμπορίου στις προαναφερθείσες χώρες,.

Η συγκεκριμένη έρευνα παρουσιάζει τα αποτελέσματα σύγκρισης τιμών βάση στοιχείων από πλατφόρμες σύγκρισης τιμών σε κάθε χώρα, αλλά και σε τυχαία δείγματα τιμών από αλυσίδες σουπερμάρκετ, σε ένα τυπικό καλάθι προϊόντων του νοικοκυριού του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων (σουπερμάρκετ) στην Ελλάδα τον Μάρτιο 2024. Η σύγκριση τιμών γίνεται με και χωρίς την αξία του ΦΠΑ, ο οποίος διαφέρει σε κάθε χώρα.

Για την ανάλυση συγκρίθηκαν οι τιμές σε συνολικά 43 κατηγορίες προϊόντων:

  • 20 υποκατηγορίες προϊόντων που συνθέτουν ένα τυπικό καλάθι αγορών, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί στη συγκεκριμένη επαναλαμβανόμενη έρευνα από το 2012 έως σήμερα.
  • 18 υποκατηγορίες προϊόντων που εντάσσονται στο καλάθι του νοικοκυριού από τον Νοέμβριο του 2022
  • 5 υποκατηγορίες προϊόντων που εντάσσονται στο καλάθι του νοικοκυριού από τον Μάρτιο του 2023

Αυτές οι υποκατηγορίες αλιεύθηκαν μέσα από ένα σημαντικό δείγμα άνω των 6.000 τιμών προϊόντων και 40 διαφορετικές αλυσίδες σουπερμάρκετ στις οκτώ χώρες συνολικά για να υπολογισθούν οι μέσες τιμές, με δειγματοληψίες από έγκυρα site σύγκρισης τιμών σε Ελλάδα και εξωτερικό, αλλά και από αλυσίδες σουπερμάρκετ.

Τα στοιχεία περιλαμβάνουν τόσο τιμές προϊόντων σε προσφορά, όσο και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας σε κάθε χώρα. Διευκρινίζεται ότι οι τιμές αφορούν μόνο αλυσίδες σουπερμάρκετ και όχι άλλα σημεία πώλησης.

Η σύγκριση των μέσων τιμών των καλαθιών, όπως φαίνεται στον π[αραπάνω πίνακα, δείχνει ότι και οι πεντε χώρες έχουν σημαντικά ακριβότερο μέσο καλάθι από την Ελλάδα:

  • 24% η Γερμανία
  • 20% η Γαλλία
  • 25% το Ηνωμένο Βασίλειο
  • 16% η Ιταλία
  • 7% η Πορτογαλία

Αντίθετα, Ισπανία και Ρουμανία είναι αρκετά κοντά με την Ελλάδα αλλά ακριβότερες κατά 5% και 1% αντίστοιχα.

Η εικόνα των αποτελεσμάτων αλλάζει σημαντικά όταν αφαιρέσουμε τον αναλογούντα ΦΠΑ ανά χώρα για να γίνουν αντιληπτές τις πραγματικές τιμές των προϊόντων σουπερμάρκετ.

Η σύγκριση των καλαθιών σε αυτή την περίπτωση (τπου παραπάνω πίκανα και του σχήματος 1) δείχνει ότι οι και οι έξι χώρες έχουν πιο ακριβό μέσο καλάθι από την Ελλάδα, η Γερμανία κατά 31%, η Γαλλία κατά 28%, το Ηνωμένο Βασίλειο κατά 33%, η Ιταλία κατά 24%, η Ισπανία κατά 12% η Πορτογαλία κατά 10% και η Ρουμανία κατά 6%. Αυτό είναι αποτέλεσμα της διαφοράς που έχει ο χαμηλός ΦΠΑ ανά χώρα (πρόκειται για τον ΦΠΑ που αναφέρεται σε τρόφιμα και ποτά).

Στην Ελλάδα αυτός ο ΦΠΑ είναι 13%. Ο ΦΠΑ είναι σημαντικά υψηλότερος από το Ηνωμένο Βασίλειο (0% ή 5%) και τη Γαλλία (10% και 5,5%), την Ισπανία (10% και 4%), την Πορτογαλία (13% και 6%), την Ιταλία (5% και 4%), την Γερμανία (7%) και την Ρουμανία (9%), αλλά και τις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Η βασική διαφορά είναι ότι τρόφιμα που στην Ελλάδα υπάγονται στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ με 24% στις υπόλοιπες χώρες υπάγονται στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ, ο οποίος είναι και χαμηλότερος του ελληνικού με 6%, 5,5%, 4% ή ακόμα και 0%.

Σημειώνεται ότι η επίδραση ειδικών φόρων κατανάλωσης (π.χ. καφές) δεν είναι δυνατόν να συνυπολογιστεί στα παραπάνω στοιχεία.

Διαχρονική τάση συγκράτησης τιμών

Το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει από την παραπάνω ανάλυση είναι ότι το οργανωμένο ελληνικό λιανεμπόριο τροφίμων (σουπερμάρκετ) παρέχει στους Έλληνες καταναλωτές πρόσβαση σε προϊόντα για το τυπικό του καλάθι με κατά μέσο όρο σε χαμηλότερη τιμές που είναι αποτέλεσμα της οργανωμένης προσπάθειας των προμηθευτών και των λιανεμπόρων για συγκράτηση των τιμών τα τελευταία χρόνια. Η τάση αυτή με μικρές διακυμάνσεις είναι διαχρονική την τελευταία 12ετία που πραγματοποιείται η συγκεκριμένη έρευνα από το ΙΕΛΚΑ.

Η διαχρονική σύγκριση τιμών με το εξωτερικό δείχνει ότι τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα συνεχώς έχει φθηνότερο καλάθι από τις συγκρινόμενες χώρες με διακυμάνσεις οι οποίες δεν αλλάζουν το γενικό συμπέρασμα της ανάλυσης.


Σημειώνεται ότι πέρα από τον ΦΠΑ παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν συγκρίνονται τιμές ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες είναι:

  • Το ύψος της φορολογίας σε κάθε χώρα
  • Οι καταναλωτικές συνήθειες σε κάθε χώρα (π.χ. η τάση για συσκευασμένα ή μη προϊόντα, τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας κλπ)
  • Φυσικές καταστροφές λόγω της κλιματικής αλλαγής
  • Η απόσταση της χώρας από τα παραγωγικά κέντρα της κεντρικής Ευρώπης και τα αντίστοιχα κόστη
  • Το κόστος ενέργειας
  • Το κόστος καυσίμων και γενικά μεταφορών
  • Η πολυπλοκότητα της γεωγραφίας της κάθε χώρας (π.χ. οδικό δίκτυο, νησιά κλπ)
  • Το μέγεθος της αγοράς, η αγοραστική δύναμη-δυνατότητα και αντίστοιχες οικονομίες κλίμακας στις προμήθειες των προϊόντων
  • Το ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών σε σχέση με τα τρόφιμα και τις πρώτες ύλες παρασκευής τους
  • Τα διάφορα κόστη παραγωγής (ενέργεια, πρώτες ύλες, μισθολογικό κόστος, χρηματοοικονομικό κόστος, γραφειοκρατία)
  • Η παραγωγικότητα της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου σε κάθε χώρα
  • Η εποχικότητα της ζήτησης και της προσφοράς (π.χ. λόγω τουρισμού ή καιρικών συνθηκών)
    Το μισθολογικό-εργασιακό κόστος

Τα δεδομένα τιμών υπολογίζονται από γνωστά παρατηρητήρια τιμών των χωρών που εξετάστηκαν και για την Ελλάδα στα πρωτογενή δεδομένα από τιμοληψίες σε μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ.

Τα κριτήρια επιλογής των προϊόντων στο καλάθι ήταν ένας συνδυασμός αντίστοιχων χρησιμοποιούμενων καλαθιών για εκτίμηση στο εξωτερικό, καθώς και κοινής διαθεσιμότητας στοιχείων τιμών στις χώρες που εξετάσθηκαν. Σε κάθε νέα μέτρηση ανανεώνεται το δείγμα των κωδικών που μετρούνται και ανάλογα τη διαθεσιμότητα επιλέγονται διαφορετικές ποσότητες προϊόντων.

Τα στοιχεία προέρχονται από τις ακόλουθες αλυσίδες σουπερμάρκετ:

  • Ελλάδα: Σκλαβενίτης, ΑΒ, My Market, Μασούτης, Market In
  • Ηνωμένο Βασίλειο: Morrisons, ASDA, Sainsbury’s, Coop, Ocado, TESCO
  • Ισπανία: Carrefour, Marcadona, Caprabo, Condis, Dia, Eroski, SoySuper. Alcampo
  • Ιταλία: CosiComodo, emiDrive, Pim Spesa, Agora, Everli, HeyConad, easyCoop
  • Πορτογαλία: Continente, Minipreco, Auchan, Spar
  • Γαλλία: Monoprix Plus, Carrefour, Super U, Auchan, Aldi
  • Γερμανία: Rewe, Kaufland, Netto, Tukwila
  • Ρουμανία: Kaufland, Tommy, Spar, Konzum

    Οι μέσες τιμές ανά υποκατηγορία και ανά χώρα παρουσιάζονται στους ακόλουθους πίνακες:

ΔΗΜΟΦΙΛΗ

× Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies. Με τη χρήση αυτού του ιστότοπου, αποδέχεστε τους Όρους Χρήσης