Στα 3 δισ. η συνεισφορά από την Κοινωνία των Πολιτών στην οικονομία – Η έρευνα του ΙΟΒΕ

Σύμφωνα με έρευνα του ΙΟΒΕ για το Ίδρυμα Μποδοσάκη, στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, οι δραστηριότητες των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών (ΟκοιΠ) υποστηρίζουν, άμεσα ή έμμεσα, την παραγωγή του 1,6% του ΑΕΠ της χώρας και την απασχόληση του 1,9% των εργαζομένων στην Ελλάδα.

Σε απόλυτους όρους, η συνεισφορά στο ΑΕΠ των ΟΚοιΠ για το 2021 υπολογίζεται σε 3 δισ. ευρώ, στηρίζοντας 88,4 χιλ. θέσεις εργασίας. Σημειώνεται πως σε αυτά τα μεγέθη δεν περιλαμβάνεται η οικονομική αξία του εθελοντισμού, η οποία ανήλθε στα 357 εκατ. ευρώ το 2021, το οποίο αντιστοιχεί σε περίπου το 0,2% του ΑΕΠ της χώρας.

Τα ευρήματα της έρευνας για τη συνεισφορά της Κοινωνίας των Πολιτών στην ελληνική οικονομία, παρουσιάστηκαν την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου στο Ωδείο Αθηνών από τον κ. Νίκο Βέττα, Γενικό Διευθυντή ΙΟΒΕ, Καθηγητή Οικονομικών στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και ο κ. Svetoslav Danchev, Επικεφαλής Ερευνητικής ομάδας ΙΟΒΕ. Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και τον κ. Svetoslav Danchev, Επικεφαλής Ερευνητικής ομάδας ΙΟΒΕ. Την εκδήλωση προλόγισε η Πρόεδρος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Μποδοσάκη, κ. Αθηνά Δεσύπρη και η Πρέσβης της Νορβηγίας, κ. Lajla Brandt Jakhelln.

Παράλληλα παρουσιάστηκαν καλές πρακτικές ευρωπαϊκών χωρών και παραδείγματα για μια δυναμική Κοινωνία των Πολιτών από τη Γενική Γραμματέα του European Civic Forum, Alexandrina Najmowicz και τον Aage Borchgrevink, Senior Adviser στο Norwegian Helsinki Committee.

Με βάση τα ευρήματα της έρευνας επίσης, οι δραστηριότητες των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών οδηγούν σε ενίσχυση των εσόδων του Δημοσίου, λόγω της τόνωσης της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα, με ετήσια ποσά σταθερά υψηλότερα του 1 δισ. ευρώ, που αντιστοιχούν στο 1,9% έως 2,1% των ετήσιων εσόδων του Δημοσίου στην τριετία 2019-2021.

Υπολογίζεται επίσης στην υποθετική περίπτωση που οι υπηρεσίες που προσφέρουν οι Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών στην Ελλάδα θα έπρεπε να παρέχονται από το κράτος, το κόστος τους για το 2021 εκτιμάται από 2,1 έως 3,2 δισ. ευρώ.

Τα ευρήματα της έρευνας δείχνουν πως το μέγεθος της δραστηριότητας των ΟΚοιΠ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αποδοχή και τη στήριξη που λαμβάνουν από τους πολίτες της χώρας.

Συγκεκριμένα, το 45,5% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι σε διάστημα ενός έτους (Μάιος 2021-Μάιος 2022) ενίσχυσε οικονομικά κάποιον οργανισμό, με το 69,4% να το έχει κάνει εκτάκτως και μόνο το 22% με τακτικό τρόπο.

Η χώρα μας πάντως βρίσκεται χαμηλά στις κατατάξεις με βάση τη συνεισφορά των πολιτών και την εμπιστοσύνη τους σε φιλανθρωπικές οργανώσεις και συγκεκριμένα στην προτελευταία, 125^η, θέση με βάση τον παγκόσμιο δείκτη προσφοράς CAF World Giving Index για τη δεκαετία 2009-2019. Παράλληλα κατατάσσεται στην 34η θέση ανάμεσα σε 50 χώρες στην έρευνα World Value Survey, με βάση το ποσοστό πολιτών που έχουν κάνει δωρεά σε Οργάνωση της Κοινωνίας των Πολιτών ή πολιτική καμπάνια. Αντίστοιχα, η Ελλάδα βρίσκεται στην 37η θέση ανάμεσα σε 54 χώρες με βάση το ποσοστό ατόμων που δήλωσαν ότι εμπιστεύονται τις φιλανθρωπικές οργανώσεις.

Σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης

Δεδομένης της σχετικά περιορισμένης γεωγραφικής εμβέλειας της δράσης των οργανώσεων και της αλλαγής που θα επέφερε στον χώρο η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών στις οργανώσεις, προκύπτει πως υπάρχει σημαντικό περιθώριο περαιτέρω ανάπτυξης των δραστηριοτήτων των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών.

Όπως επισημαίνεται απαραίτητο είναι οι ίδιες οι οργανώσεις που δραστηριοποιούνται σε ευαίσθητους τομείς και διαχειρίζονται σημαντικούς πόρους να έχουν αξιόπιστες δομές διακυβέρνησης, να υλοποιούν διαδικασίες εξωτερικού ελέγχου και να παρέχουν τη μέγιστη δυνατή διαφάνεια. Επίσης, απαιτείται η διόρθωση αγκυλώσεων που εμποδίζουν τη λειτουργία των ΟΚοιΠ, μέσα κυρίως από τη βελτίωση του εποπτικού πλαισίου και της συνεργασίας με το κράτος ευρύτερα, με σκοπό την ενίσχυση της οικονομικής συνεισφοράς, όπως και του σημαντικού κοινωνικού αντίκτυπου που έχουν οι δράσεις τους στην Ελλάδα.