Οι τρεις παραδοχές στα stress tests του 2014

Ουσιαστικά, δεν επιβεβαιώθηκε η γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας το 2014, μετά τα stress tests, ότι οι ελληνικές τράπεζες δεν θα έχουν πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες στο ορατό μέλλον. Ούτε και η παραδοχή ότι στο βαθμό που θα προκύψουν τέτοιες ανάγκες θα είναι πολύ λίγες και θα μπορούν εύκολα να καλυφθούν από τους ιδιώτες μετόχους των τραπεζών.
Τα αποτελέσματα των stress tests πέρυσι είχαν τρεις παραδοχές, το βασικό σενάριο, το δυσμενές, αλλά και το δυναμικό, βάση του οποίου εντέλει αξιολογήθηκαν οι ελληνικές τράπεζες, το οποίο όμως δεν επιβεβαιώθηκε. Με το «δυναμικό σενάριο» όλες οι τράπεζες αξιολογήθηκαν ως επαρκώς κεφαλαιοποιημένες. Αυτό το σενάριο περιλάμβανε τις αυξήσεις ιδίων κεφαλαίων ύψους 8,3 δισ. ευρώ που πραγματοποίησαν οι τέσσερις ελληνικές τράπεζες τον Μάρτιο-Απρίλιο 2014 και επιπλέον τις κινήσεις για περαιτέρω ενίσχυση της κεφαλαιακής τους επάρκειας που προβλέπονται στα (εγκεκριμένα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή) επιχειρηματικά τους προγράμματα.
Εντούτοις όμως, τα σχέδια αναδιάρθρωσης (restructuring plans) με σημαντικό βαθμό δεν εφαρμόστηκαν, κυρίως σε ό,τι αφορά στις πωλήσεις θυγατρικών εντός και εκτός Ελλάδας, καθώς οι χρηματοικονομικές συνθήκες στην χώρα επιδεινώθηκαν και δεν επέτρεψαν σε πολλά deals να προχωρήσουν. Παράλληλα, η εκτίναξη των μη εξυπηρετούμενων δανείων εκτροχίασε τις προβλέψεις των τραπεζών για κάλυψη επισφαλών απαιτήσεων, επιβαρύνοντας αισθητά τους ισολογισμούς τους και «ψαλιδίζοντας» τις κερδοφορίες τους.

Τι έδειξε η άσκηση του 2014

Με τον έλεγχο στοιχείων ενεργητικού, το λεγόμενο AQR, η περίμετρος των μη εξυπηρετούμενων και των υπό αναδιάρθρωση - υπό παρακολούθηση δανείων των 4 ελληνικών τραπεζών διευρύνθηκε για τις τέσσερις τράπεζες, για άλλες σημαντικά και για άλλες πιο περιορισμένα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις και τη συνεπαγόμενη μείωση της κεφαλαιακής τους βάσης (Common Equity Tear 1, ή CET 1) κατά 7,35 δισ. ευρώ.
Στις 27 Οκτωβρίου 2014, έναν χρόνο πριν, η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι σε ό,τι αφορά τα «στατικά» στοιχεία με τους ισολογισμούς του 2013, οι συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες των τεσσάρων συστημικών τραπεζών ήταν 8,7 δισ. ευρώ. Η διαφορά αυτή προκύπτει καθώς η ΕΚΤ δέχθηκε να συνυπολογιστούν οι «κινήσεις» που έκαναν οι ελληνικές τράπεζες για να ενισχύσουν τα κεφάλαιά τους από την αρχή του έτους μετά τα stress tests που «έτρεξε» η Τράπεζα της Ελλάδος.