Θολό τοπίο η ψήφος ομογενών: Τι σχεδιάζει το υπουργείο Εσωτερικών
Στις εθνικές εκλογές του 2023 θα κληθούν να ψηφίσουν και οι Έλληνες εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους που ζουν μόνιμα στο εξωτερικό. Στην Ευρώπη, την Αμερική, τον Καναδά, την Αυστραλία, την Ασία, την Αφρική ή όπου αλλού υπάρχουν Έλληνες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει να ψηφίσουν στον τόπο διαμονής τους χωρίς να είναι αναγκασμένοι να έρθουν στην Ελλάδα, όπως γίνεται μέχρι σήμερα.
Οι Έλληνες ψηφοφόροι του εξωτερικού έχουν τη δυνατότητα να ψηφίσουν στις πρεσβείες ή τα ελληνικά προξενεία στις χώρες που διαμένουν μόνο στις ευρωεκλογές, γιατί στην περίπτωση αυτή η εκλογική περιφέρεια της Ελλάδας είναι μια και ενιαία.
Επομένως, είναι πιο εύκολο να καταμετρηθεί η ψήφος των ομογενών.
«Στόχος» οι νέοι που έφυγαν στο εξωτερικό λόγω οικονομικής κρίσης
Η κεντρική φιλοσοφία του υπουργού Εσωτερικών, Τάκη Θεοδωρικάκου, και του αρμόδιου υφυπουργού Θεόδωρου Λιβάνιου, ο οποίος θα εισηγηθεί το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, είναι ο συγκεκριμένος νόμος να στοχεύει τις 500.000 των νέων που έφυγαν στο εξωτερικό λόγω κρίσης και δεν μπορούν να ψηφίσουν στερούμενοι το δικαίωμα της εκλογής.
Ο νόμος απευθύνεται στην ουσία σε αυτούς αλλά και στους ομογενείς που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους και τα δημοτολόγια πρώτης γενιάς και όχι δεύτερης ή τρίτης -αρκετοί εκ των οποίων δεν διαθέτουν και ελληνικό διαβατήριο.
Η «μητέρα» των μεταρρυθμίσεων
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει να εγκαινιάσει ο ίδιος τη μεγάλη αυτή μεταρρύθμιση που θα δίνει το δικαίωμα να ψηφίσουν τον βουλευτή ή το κόμμα που επιθυμούν οι Έλληνες του εξωτερικού.
Ωστόσο, χρειάζεται να υπάρξουν διευκρινίσεις, λεπτομερείς εξηγήσεις και μεγάλη προσπάθεια από πλευράς της ηγεσίας του υπουργείου Εσωτερικών για να επιτευχθεί το εγχείρημα αυτό και μάλιστα χωρίς να υπάρξει η παραμικρή ένδειξη για νοθεία -όπως άλλωστε φοβάται η αξιωματική αντιπολίτευση.
Ο Θόδωρος Λιβάνιος, που χειρίζεται το θέμα, δηλώνει ότι καμία τέτοια περίπτωση δεν υπάρχει και κανένα απολύτως περιθώριο για νοθεία στο εκλογικό σώμα, αφού θα ψηφίζουν όσοι έχουν δικαίωμα ψήφου με βάση τους υφιστάμενους εκλογικούς καταλόγους. Όλες οι εγγυήσεις θα παρέχονται με το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στα μέσα Οκτωβρίου.
Προβλήματα, ερωτήματα και ερμηνείες νόμων
Προβλήματα ασφαλώς και υπάρχουν πολλά, προβληματισμοί επίσης. Εκείνο, όμως, που έχει ενδιαφέρον είναι ότι υπάρχει η πρόθεση της ηγεσίας του υπ. Εσωτερικών να λύσει το θέμα της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού και να ανοίξει η διαδικασία της επιστολικής ψήφου.
Εκεί ποντάρουν και οι Έλληνες ομογενείς και για αυτό αισθάνονται αισιόδοξοι πως αυτή τη φορά θα γίνει.
Τα ερωτήματα που υπάρχουν είναι τέτοια που πολλές φορές έχουν να κάνουν και με την συνταγματικότητα ή μη της ψήφου, αλλά και με πρακτικά ζητήματα.
Επίσης, τα θέματα που βάζουν τα άλλα κόμματα -όπως για παράδειγμα το ΚΙΝΑΛ- για το αν πρέπει να υπάρχουν εκλογικές περιφέρειες εξωτερικού ή άλλα παρόμοια λεπτά ζητήματα μοιάζουν δυσεπίλυτα αυτή τη στιγμή.
Ορισμένα παραδείγματα:
• Θα μπορεί ο κάτοικος του εξωτερικού που είναι εγγεγραμμένος στον εκλογικό κατάλογο και έχει δικαίωμα ψήφου να ψηφίζει μόνο για κόμμα ή και για υποψήφιο βουλευτή περιφέρειας;
• Θα δημιουργηθούν εκλογικά τμήματα στα οποία θα στηθούν κάλπες σε κάθε μεγάλη πόλη ή πρωτεύουσα χώρας ή η ψήφος τους θα είναι με επιστολή;
• Ίδια αξία θα έχει η ψήφος των κατοίκων του εξωτερικού με εκείνη των ψηφοφόρων που μένουν στην Ελλάδα;
• Τι θα γίνει με τους Έλληνες τρίτης γενιάς που κάποιοι δεν διαθέτουν την ελληνική ιθαγένεια και είναι Έλληνες εξ αίματος μόνο;
Απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή, καθώς καλά – καλά δεν γνωρίζουμε ως χώρα πόσοι είναι οι Έλληνες του εξωτερικού που έχουν δικαίωμα ψήφου.
Η αντιπολίτευση πιστεύει ότι ο αριθμός των Ελλήνων με δικαίωμα ψήφου δεν μπορεί να ξεπερνά το ένα εκατομμύριο πολίτες.
Ωστόσο, ο αριθμός αυτός κατεβαίνει μειώνεται πολύ περισσότερο σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κυβερνητικής πλευράς που κάνει λόγο για περίπου 350 χιλιάδες πολίτες με δικαίωμα ψήφου.
Στις ευρωεκλογές είχαν δηλώσει να ψηφίσουν περίπου 15.000 πολίτες στο εξωτερικό και τελικά ψήφισαν 11.500 χιλιάδες. Παράλληλα, στις εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου δικαίωμα ψήφου είχαν 9.903.864 ψηφοφόροι και ψήφισαν τελικά 5.769.542.
Με επιστολική ψήφο και μόνο για κόμμα
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών πιστεύει ότι για να μην υπάρχουν προβλήματα, η ψήφος θα πρέπει να είναι επιστολική και πάνω σε αυτό εργάζεται ο κ. Λιβάνιος.
Οι πολίτες θα ψηφίσουν με το γνήσιο της υπογραφής.
Επίσης, αν υιοθετηθεί η επιστολική ψήφος, τότε είναι πιθανόν να ισχύσει και για τους ετεροδημότες της Ελλάδας, που έχουν τα εκλογικά τους δικαιώματα στον τόπο καταγωγής τους. Έτσι, οι ψηφοφόροι αυτοί είτε είναι αναγκασμένοι να ψηφίζουν σε ειδικά εκλογικά τμήματα είτε να επισκέπτονται τον τόπο που ψηφίζουν.
Ακόμη, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εσωτερικών, οι πολίτες που θα ψηφίζουν στο εξωτερικό δεν θα έχουν δικαίωμα επιλογής βουλευτή αλλά μόνο του κόμματος που επιθυμούν.
Το αποτέλεσμα αυτό θα προσμετράται στο σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων της επικράτειας, που βάσει του Συντάγματος δεν μπορεί οι βουλευτές επικρατείας να είναι πάνω από 15. Σήμερα, είναι 12 στο σύνολο.
Τοπίο στην ομίχλη
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης θεωρούν ότι η κυβέρνηση μέσα από την ψήφο των ελλήνων του εξωτερικού στήνει παγίδα για να υφαρπάξει την ψήφο τους. Ωστόσο, αυτό που λέει και ο αρμόδιος υπουργός Τάκης Θεοδωρικάκος, είναι ότι επιζητά τη συναίνεση των κομμάτων για ένα τόσο σημαντικό νόμο που χρειάζεται 200 ψήφους και όχι απλή πλειοψηφία των 151 βουλευτών.
«Δεν πρόκειται να αλλοιωθεί το εκλογικό σώμα» δηλώνει κατηγορηματικά και ετοιμάζεται να παραδώσει το νόμο στο Μαξίμου στα μέσα Οκτωβρίου, ώστε ο Κυριάκος Μητσοτάκης όπως έχει δεσμευτεί, να καλέσει τους πολιτικούς αρχηγούς για να τους παραδώσει την πρότασή του πάνω στην οποία θα γίνει εκτενής συζήτηση.
Σύμφωνα, πάντως, με τα όσα είπε ο κ. Μητσοτάκης στους ομογενείς μας στην Αστόρια το σχέδιό του είναι η ψήφος των ομογενών θα προσμετράται κανονικά στο σύνολο, ενώ θα αυξηθεί ο αριθμός των βουλευτών Επικρατείας σε 15, ώστε να εκλέγει η ομογένεια τους δικούς της βουλευτές.
Αντίθετοι ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ
Η αντιπαράθεση, ωστόσο, ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο τους επόμενους μήνες.
Ο λόγος είναι ότι το κάθε κόμμα ξεχωριστά έχει την δική του πρόταση.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα ήθελε να εκλέγεται στην ουσία μια ομάδα βουλευτών. Η πρόταση του ΚΙΝΑΛ είναι να δίνεται δικαίωμα ψήφου σε όλους τους Έλληνες κατοίκους εξωτερικού, εφόσον είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους και τα δημοτολόγια.
Επιθυμεί δε, επιστολική ψήφο που θα προσμετράται στο συνολικό εθνικό αποτέλεσμα -εκτός των εθνικών εκλογικών περιφερειών- και τη δημιουργία μιας νέας ενιαίας περιφέρειας για τους Έλληνες κατοίκους του εξωτερικού.