Ψηφίστηκε επί της αρχής το νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος

Παύει η πεπατημένη των ελαστικών διαδικασιών και «ο πρωθυπουργός θα πρέπει στο εξής να κινηθεί μέσα σε ένα εξαιρετικά αυστηρό πλαίσιο, με συγκεκριμένους κανόνες», σύμφωνα με όσα ανέφερε ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, μιλώντας απόψε στη Βουλή. Ο κ. Γεραπετρίτης μίλησε για τα περιθώρια κινήσεων του πρωθυπουργού εφεξής, δηλαδή μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για το επιτελικό κράτος, για τον ρόλο της προεδρίας της κυβέρνησης και τις αρμοδιότητες των υπουργών, απαντώντας ουσιαστικά στην κριτική η οποία ασκείται από την αντιπολίτευση περί, υπερσυγκέντρωσης αρμοδιοτήτων. «Εγώ δεν πιστεύω στους μεσσίες. Πιστεύω στις διαδικασίες», δήλωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Επικρατείας, μιλώντας για την επιλογή της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη να προχωρήσει στην ψήφιση ενός νόμου που τον υποχρεώνει να κινηθεί μέσα σε συγκεκριμένο πλαίσιο κανόνων.

«Μέχρι σήμερα υπήρχε ένα μοντέλο υποβαθμισμένης διοίκησης, αδρανούς, στατικής και γραφειοκρατικής και μια πολιτική πραγματικότητα που στερούταν δομών. Η βασική στόχευση του νομοσχεδίου είναι να δημιουργήσει τυποποιημένες διαδικασίες», είπε ο υπουργός Επικρατείας και απάντησε στην κριτική της αντιπολίτευσης.

Ο πρωθυπουργός

«Όταν αποδίδεις αρμοδιότητες σε κάποιον, για να τον ελέγξεις, το πιο αυστηρό αντίβαρο είναι οι αυστηρές διαδικασίες. Ένας πρωθυπουργός που έχει ελαστικές διαδικασίες είναι πολύ πιο εύκολο να χειραγωγήσει, να κινηθεί στα όρια της συνταγματικότητας. Ένας πρωθυπουργός όμως, ο οποίος θα κινείται μέσα σε ένα εξαιρετικά αυστηρό πλαίσιο που καθορίζει ο νόμος, έχει πολύ λιγότερα περιθώρια να μπορέσει να αυθαιρετήσει και να δημιουργήσει συγκεντρωτικές δομές. Εγώ δεν πιστεύω στους μεσσίες, πιστεύω πρώτα απ' όλα στις διαδικασίες», είπε συγκεκριμένα ο Γιώργος Γεραπετρίτης.

Οι αρμοδιότητες των υπουργών

Για την κριτική περί υπερσυγκέντρωσης σε σχέση με τις δομές που δημιουργούνται, ο κ. Γεραπετρίτης υπογράμμισε ότι «δεν υφαρπάζεται ούτε μια αρμοδιότητα υπουργού». Αυτό που συμβαίνει όμως, είπε, είναι ότι αποκαθίσταται το αληθές νόημα του Συντάγματος που ορίζει ότι το υπουργικό συμβούλιο είναι εκείνο που συντονίζει και κατευθύνει τη γενική πολιτική της χώρας.

«Αυτό λέει το Σύνταγμα στο άρθρο 82, και αυτό δεν το έκανε ποτέ το υπουργικό συμβούλιο. Το υπουργικό συμβούλιο δεν ήταν όργανο παραγωγής πολιτικής. Ο κάθε υπουργός δημιουργούσε μικρούς πυλώνες πολιτικής και αυτοί στο τέλος αθροίζονταν και δημιουργούσαν μια πολιτική της κυβέρνησης, η οποία, πολλές φορές ήταν ετερόκλητη. Αυτό ήταν λάθος ως μοντέλο διακυβέρνησης και ήταν εκτός του Συντάγματος, διότι ο πρωθυπουργός διασφαλίζει την ενότητα της κυβέρνησης, εγγυάται και συντονίζει την κατεύθυνση και υλοποίηση της πολιτικής, αυτό προβλέπει το Σύνταγμα και αυτό αποκαθιστούμε σήμερα», είπε ο κ. Γεραπετρίτης.

Προγραμματισμός εκ των προτέρων, παρακολούθηση εκ των υστέρων

Είπε ακόμη ότι «κάθε υπουργικό συμβούλιο θα είναι παραγωγός δημόσιας πολιτικής, η Προεδρία της κυβέρνησης θα έχει αμιγώς συντονιστικό και παρακολουθητικό ρόλο. Έτσι, στην περίπτωση που υπάρχει ζήτημα συναρμοδιοτήτων, το οποίο μπορεί να φέρει πίσω την υλοποίηση των πολιτικών, θα παρεμβαίνει για την άρση αυτών των αντιφάσεων. Σε περίπτωση που υπάρχει ένα ζήτημα μη έγκαιρης υλοποίησης, θα ενεργοποιείται το ηλεκτρονικό σύστημα το οποίο θα παρέχει έγκαιρη προειδοποίηση ότι υπάρχει καθυστέρηση στην υλοποίηση ενέργειας».

Το επιτελικό κράτος θα είναι μόνο συντονισμός και παρακολούθηση, «προγραμματισμός εκ των προτέρων, παρακολούθηση εκ των υστέρων, με τυποποιημένες αυστηρές διαδικασίες επί τη βάση ενός και μόνο εγχειριδίου», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός.

Ο κ. Γεραπετρίτης προανήγγειλε βελτιωτικές αλλαγές στο κείμενο του νομοσχεδίου, στη βάση προτάσεων που υποβλήθηκαν και αξιολογούνται. Ανάμεσα σε αυτές τις βελτιώσεις ενδεχομένως να είναι νομοθετική πρόβλεψη για τις εγγυήσεις της συνέντευξης για τους υπηρεσιακούς γραμματείς, βελτιώσεις ώστε να μπορεί το υπουργικό συμβούλιο να ζητήσει να αυξηθούν τα ζητήματα της ατζέντας συζήτησης, βελτιώσεις που ενδεχομένως προβλέπουν και την κατάργηση της θέσης ευθύνης από ιδιώτη για την προστασία των ελέγχων της νέας Αρχής Διαφάνειας, ώστε να είναι μόνο δημόσιος υπάλληλος στη θέση αυτή.

ΝΔ: Η δημοκρατία λειτουργεί με κανόνες

«Η δημοκρατία λειτουργεί με κανόνες», ανέφερε κατά τη συζήτηση των άρθρων του νομοσχεδίου ο εισηγητής της ΝΔ Σταύρος Κελέτσης. «Ο πρωθυπουργός λειτουργεί με κανόνες και δεσμεύσεις που του θέτει ο νόμος. Είναι ο ίδιος ο πρωθυπουργός που σήμερα λέει ότι πρέπει μπουν κανόνες βάσει των οποίων θα λειτουργεί. Άρα δεν έχει καμία βάση η αιτίαση περί αυταρχισμού και συγκεντρωτισμού. Ο νόμος βάζει κανόνες στο γραφείο του πρωθυπουργού και στον ίδιο τον πρωθυπουργό», είπε ο βουλευτής της ΝΔ.

Αντίστοιχη θέση διατύπωσε και για τον τρόπο λειτουργίας των υπουργείων, για τον οποίο ο εισηγητής της ΝΔ είπε ότι «και εκεί πλέον μπαίνουν κανόνες, μπαίνει τέλος στο μπάχαλο που επικρατεί μέχρι σήμερα, και μπαίνουν κανόνες και αρχές βάσει των οποίων λειτουργούν τα υπουργεία». Αναφερόμενος στον μόνιμο υπηρεσιακό γραμματέα που θα υπάρχει σε κάθε υπουργείο, ο κ. Κελέτσης επισήμανε ότι θα προέρχεται από τα σπλάχνα της δημόσιας διοίκησης, θα έχει περάσει από το ΑΣΕΠ και θα έχει σημαντικές αρμοδιότητες και «αυτό συνιστά τομή».

Τομή χαρακτήρισε και τις διατάξεις για το επιτελικό κράτος καθώς για πρώτη φορά τίθενται, όπως είπε, συγκεκριμένοι κανόνες για το κυβερνητικό έργο και την παρακολούθηση υλοποίησης των στόχων της κυβερνητικής πολιτικής.

ΣΥΡΙΖΑ: Ο δεκάλογος της αντιμεταρρύθμισης

Το νομοσχέδιο είναι ο δεκάλογος της αντιμεταρρύθμισης, δήλωσε, μιλώντας απόψε στη Βουλή ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Χρήστος Σπίρτζης και ανέφερε ότι, με τις προωθούμενες διατάξεις, επέρχεται:

- κατάργηση του μητρώου επιτελικών στελεχών

- κατάργηση διοικητικών και τομεακών γραμματέων

- κατάργηση πολυετούς προγραμματισμού προσλήψεων

- κατάργηση παρατηρητηρίου για τη δημόσια διοίκηση

- άμβλυνση των ασυμβιβάστων υπουργών-υφυπουργών

- άμβλυνση τυπικών προσόντων μετακλητών

- αύξηση κόστους μετακλητών, κατάργηση ΕΣΚΑΕΝ-ΚΕΝΕ-πρόσφατου νόμου για κωδικοποίηση

- κατάργηση Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης-Ελεγκτικών Σωμάτων

- υποβάθμιση ΣΕΠΕ/ΣΔΟΕ.

«H κυβέρνηση υιοθετεί στην πραγματικότητα μεγάλο μέρος από τις μεταρρυθμίσεις τις οποίες συκοφάντησε με τόσο έντονο τρόπο κατά τη διάρκεια της αντιπολιτευτικής της θητείας», ανέφερε η γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ Όλγα Γεροβασίλη και πρόσθεσε ότι η κυβέρνησή ΣΥΡΙΖΑ υιοθέτησε και υλοποίησε ολοκληρωμένη στρατηγική για τη δημόσια διοίκηση, με ψηφιακά οργανογράμματα, περιγράμματα θέσης, ψηφιακές υπογραφές και ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων. Η κ. Γεροβασίλη αναφέρθηκε και στο καταργούμενο μητρώο επιτελικών στελεχών, την κινητικότητα, το σύστημα επιλογής προϊσταμένων και τον πολυετή προγραμματισμό προσλήψεων, ενώ χαρακτήρισε υποκριτική και λαϊκίστικη τη στάση της Νέας Δημοκρατίας για το ζήτημα των μετακλητών.

«Ο υπουργός έχει λάβει την εμπιστοσύνη της Βουλής, είναι υπόλογος στον λαό και στη Βουλή και πρέπει να έχει την ευθύνη και για τον κοινοβουλευτικό έλεγχο και συνολικά για το υπουργείο», παρατήρησε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου για τον ρόλο και τον έλεγχο των υπουργών από την προεδρία. Κάλεσε επίσης την κυβέρνηση, ιδίως για το ζήτημα της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, να μην αξιοποιήσει μεταβατικές διατάξεις, για να μην υπάρχουν σκιές ότι υπάρχουν σκοπιμότητες με στόχο να μπουν στο συρτάρι συγκεκριμένες υποθέσεις που βρίσκονται υπό έλεγχο σήμερα. Η κ. Ξενογιαννακοπούλου επισήμανε ότι δεν μπορεί να προβλέπονται ιδιώτες προϊστάμενοι σε μια τέτοια Αρχή, διότι θα έχει προανακριτικά καθήκοντα σε υποθέσεις δημοσίου συμφέροντος και ελέγχου ιδιωτικών συμφερόντων.