Ραγδαίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή: Το Ιράν αποχωρεί από τη συμφωνία για τα πυρηνικά
Το Ιράν ανακοίνωσε το βράδυ της Κυριακής την αποχώρησή του από τη συμφωνία του 2015 για τον περιορισμό της χρήσης πυρηνικών όπλων. Σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση και το πρακτορείο IRNA, δεν θα υπάρχει πλέον κανένας περιορισμός στον εμπλουτισμό ουρανίου, αλλά η Τεχεράνη θα εμπλουτίζει ουράνιο «ανάλογα με τις τεχνικές ανάγκες της». Η απόφαση αυτή ερμηνεύεται ως μια ηχηρή απάντηση του καθεστώτος Ρουχανί για τη δολοφονία του υποστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί, την περασμένη Παρασκευή, έξω από το αεροδρόμιο της Βαγδάτης.
Το κανάλι επικαλέστηκε δηλώσεις ενός εκπροσώπου της κυβέρνησης ο οποίος είπε ότι το Ιράν δεν θα τηρεί πλέον τα όρια που είχαν τεθεί από τη συμφωνία αυτή σε ό,τι αφορά τον αριθμό των φυγοκεντρωτών που θα χρησιμοποιεί, κάτι που σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει κανένα όριο στις δυνατότητες εμπλουτισμού ουρανίου της χώρας, το επίπεδο εμπλουτισμού ή τις πυρηνικές έρευνες. Όλα αυτά στο εξής θα εξαρτώνται από τις «τεχνικές ανάγκες» της Τεχεράνης.
Το Ιράν θα συνεχίσει πάντως να συνεργάζεται με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) του ΟΗΕ.
«Η υπαναχώρησή του από τις πυρηνικές δεσμεύσεις του είναι αναστρέψιμη. Θα επανέλθει σε αυτές, εφόσον οι ΗΠΑ άρουν τις κυρώσεις που έχουν επιβάλει στη χώρα», πρόσθεσε η τηλεόραση.
Ένας εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν, ο Αμπάς Μουσαβί, είχε δηλώσει νωρίτερα ότι η απόφαση για την αποδέσμευση είχε ληφθεί από πριν αλλά, «δεδομένης της κατάστασης» που δημιούργησε ο θάνατος του στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί, έγιναν ορισμένες αλλαγές.
Αυτό ήταν το πέμπτο και τελευταίο βήμα της Τεχεράνης για την αποδέσμευσή της από τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει το 2015.
«Μετωπική» σύγκρουση ΗΠΑ - Ιράν
Η παραπάνω εξέλιξη έρχεται να ανάψει για τα καλά τη θρυαλλίδα της έντασης στη Μέση Ανατολή, στον απόηχο του θανάτου του Ιρανού υποστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί, κατά τη διάρκεια αεροπορικής επιδρομής την περασμένη Παρασκευή, έξω από το αεροδρόμιο της Βαγδάτης.
Στο επίκεντρο της σύγκρουσης βρίσκονται οι Ηνωμένες Πολιτείες του Ντόναλντ Τραμπ, που δέχονται «ομοβροντία» απειλών από το σύνολο σχεδόν των Σιιτών μουσουλμάνων, για τη δολοφονία του ανώτατου στρατιωτικού και επικεφαλής της Δύναμης Κουντς.
Ξεκινώντας από το Ιράν, το καθεστώς του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, έχει ορκιστεί «σκληρή εκδίκηση» εναντίον των ΗΠΑ.
Ενδεικτικές των προθέσεων της Τεχεράνης αλλά και των επόμενων κινήσεων που ετοιμάζεται να κάνει η χώρα είναι οι αποκλειστικές δηλώσεις του στρατιωτικού συμβούλου του Χαμενεΐ, Χασάν Ντεγκάν στο CNNi. Ο Ιρανός πρώην υπουργός Άμυνας τόνισε πως η χώρα του δεν θα διστάσει να δώσει «στρατιωτική απάντηση» κατά των ΗΠΑ.
«Η απάντηση θα είναι σίγουρα στρατιωτική και εναντίον στρατιωτικών στόχων. Θα σας πω ένα πράγμα: η ηγεσία μας ανακοίνωσε επίσημα ότι ποτέ δεν επιδιώξαμε τον πόλεμο και ποτέ δεν θα επιδιώξουμε τον πόλεμο. Ήταν οι ΗΠΑ που ξεκίνησαν τον πόλεμο. Οπότε θα πρέπει να λάβουν ανάλογες αντιδράσεις στις πράξεις τους. Το μόνο που μπορεί να κλείσει αυτή την πολεμική περίοδο είναι οι Αμερικανοί να δεχθούν ένα “χτύπημα” αντίστοιχο με αυτό που προκάλεσαν. Και μετά δεν πρέπει να αναζητήσουν να ανοίξει νέος κύκλος», δήλωσε ο Ντεγκάν.
Το κλίμα στο Ιράν είναι ιδιαίτερα τεταμένο μετά την εκτέλεση του Σουλεϊμανί, με βίντεο που έχει στη διάθεσή του το CNNi να δείχνει πως οι νομοθέτες άρχισαν να φωνάζουν «Θάνατος στις ΗΠΑ» μέσα στο Βουλή.
Την ίδια στιγμή, χιλιάδες κόσμου έχουν ξεχυθεί στους δρόμους της Τεχεράνης, πενθώντας για το χαμό του Σουλεϊμανί, φωνάζοντας συνθήματα κατά των ΗΠΑ και του Ισραήλ και καίγοντας αμερικανικές σημαίες.
Τεταμένο το κλίμα και στο Ιράκ
Κι ενώ όλα αυτά συμβαίνουν στο Ιράν, το κοινοβούλιο στο γειτονικό Ιράκ ψήφισε απόφαση με την οποία ζητεί από την κυβέρνηση να ακυρώσει το αίτημα συνδρομής προς τον υπό τις ΗΠΑ συνασπισμό κατά του ISIS.
Στο ιρακινό κοινοβούλιο, απουσία των κούρδων βουλευτών και των περισσότερων σουνιτών, πολλοί βουλευτές φώναζαν «Όχι στην Αμερική!».
Ο υπό τις ΗΠΑ στρατιωτικός συνασπισμός κατά του ISIS είχε ανακοινώσει νωρίτερα ότι σταμάτησε τις περισσότερες επιχειρήσεις του κατά των τζιχαντιστών, την εκπαίδευση και την υποστήριξη των ιρακινών δυνάμεων ασφαλείας εξαιτίας των επανειλημμένων επιθέσεων με ρουκέτες κατά των βάσεων όπου στεγάζεται το προσωπικό του.
«Πρώτη προτεραιότητά μας είναι η προστασία του προσωπικού του συνασπισμού που είναι αφοσιωμένο στην κατανίκηση του Ισλαμικού Κράτους. Οι επανειλημμένες επιθέσεις κατά τους τελευταίους δύο μήνες από στοιχεία του Κατάιμπ Χεζμπολάχ έχουν προκαλέσει τον θάνατο μελών του προσωπικού των Ιρακινών Δυνάμεων Ασφαλείας και ενός Αμερικανού πολίτη», αναφέρεται στην ανακοίνωση του συνασπισμού.
Χεζμπολάχ: Οι ΗΠΑ θα πληρώσουν για το έγκλημα κατά του Σουλεϊμανί
Ωστόσο, «λάδι στη φωτιά» της έντασης έρχονται να ρίξουν και οι δηλώσεις του ηγέτης της ισλαμιστικής οργάνωσης Χεζμπολάχ, Σάγεντ Νασράλαχ, ο οποίος δήλωσε την Κυριακή ότι οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις στην Μέση Ανατολή θα πληρώσουν το τίμημα του θανάτου του Ιρανού υποστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί .
«Όταν τα φέρετρα των Αμερικανών στρατιωτών και αξιωματικών θα μεταφέρονται στις ΗΠΑ, ο Τραμπ και η κυβέρνησή του θα συνειδητοποιήσουν ότι έχασαν την περιοχή και ότι θα χάσουν τις εκλογές», είπε.
Αντιδράσεις και προβληματισμός στις ΗΠΑ
Την ίδια στιγμή, στις ΗΠΑ έχει ξεκινήσει ένα έντονο ντιμπέιτ για τους λόγους που οδήγησαν τον Ντόναλντ Τραμπ και το επιτελείο του να προχωρήσουν στην «εξουδετέρωση» του υποστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί ενώ το Ιράν εξετάζει το μέλλον της συμφωνίας για τα πυρηνικά, η οποία φαίνεται πως βρίσκεται σε κίνδυνο μετά τις τελευταίες εξελίξεις.
Υψηλόβαθμοι Αμερικανοί αξιωματούχοι ασφαλείας συνεχίζουν να στηρίζουν το αφήγημα της κυβέρνησης Τραμπ περί επικείμενης απειλής και σχεδίου του Σουλεϊμανί για επίθεση κατά αμερικανικών στόχων στο Ιράκ.
Όπως γράφει το CNNi, όμως, η αμερικανική κυβέρνηση δεν έδωσε επαρκή αποδεικτικά στοιχεία στους νομοθέτες, εγείροντας ερωτήματα για την επιχείρηση «εξουδετέρωσης» του ισχυρού άνδρα του Ιράν.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Μάικ Πομπέο αλλά και στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων επιμένουν από την πρώτη στιγμή στην ίδια «γραμμή», διαμηνύοντας σε όλους τους τόνους ότι ο Σουλεϊμανί ετοίμαζε βίαιες επιθέσεις κατά των ΗΠΑ τις επόμενες ημέρες, εβδομάδες ή μήνες.
Πομπέο για Ιράν: Οι ΗΠΑ θα σεβαστούν το διεθνές δίκαιο
Συνεδριάζει εκτάκτως το ΝΑΤΟ τη Δευτέρα
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ συγκάλεσε κατεπείγουσα σύγκληση της Συμμαχίας για τη Δευτέρα, λόγω της κλιμακούμενης έντασης στη Μέση Ανατολή.
Η συνεδρίαση, σε επίπεδο πρεσβευτών, θα έχει ως αντικείμενο την κατάσταση που διαμορφώνεται στο Ιράκ μετά τον θάνατο του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί, ανέφερε ένας εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ από τις Βρυξέλλες.