Τι κρύβεται πίσω από την απόφαση του Κιμ Γιονγκ Ουν να βάλει τέλος στις πυρηνικές δοκιμές
Η απόφαση της Βόρειας Κορέας να βάλει τέλος στις δοκιμές πυρηνικών όπλων και βαλλιστικών πυραύλων, καθώς και να βάλει λουκέτο στο κύριο πεδίο δοκιμών της, έγινε δεκτή με… ανακούφιση από τη διεθνή κοινότητα, αλλά και με επιφυλάξεις, κυρίως από την πλευρά της Ιαπωνίας, η οποία φαίνεται να κρατά… μικρό καλάθι για τις ανακοινώσεις του Κιμ Γιονγκ Ουν.
Παρόμοια στάση κρατούν και οι ειδικοί, που παρακολουθούν στενά τις πυρηνικές φιλοδοξίες του απομονωμένου καθεστώτος. Σε μια προσπάθεια να αποκωδικοποιήσουν την κίνηση αυτή της Βόρειας Κορέας, εξηγούν στο CNNi πως ο Κιμ Γιονγκ Ουν επιχειρεί να εμφανιστεί ως ένας ηγέτης που είναι ανοιχτός στον διάλογο, δεδομένης και της επικείμενης Συνόδου Κορυφής με τη Νότια Κορέα, αλλά και την ιστορική συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Στο πλαίσιο αυτό, το Σάββατο ισχυρίστηκε πως η χώρα του δεν χρειάζεται πλέον να δοκιμάζει τις δυνατότητες των όπλων της και γι’ αυτό πρόκειται να εγκαταλείψει μια περιοχή δοκιμών στο Βορρά, η οποία αποτέλεσε σημείο για μια σειρά από πυρηνικές δοκιμές.
«Πρόκειται απλώς για προπαγάνδα, οι δηλώσεις του έχουν διφορούμενες έννοιες», λέει ο Chang-Hoon Shin, ερευνητής στο Κορεατικό Ινστιτούτο Θαλάσσιας Στρατηγικής, σημειώνοντας πως το πεδίο δοκιμών στο Πουνγκγκιέ-Ρι, είναι πιο πιθανόν να κλείνει εξαιτίας των περιβαλλοντικών επιπτώσεων στην ευρύτερη περιοχή εξαιτίας των δοκιμών. Να σημειωθεί πως όταν η Πιονγκγιάνγκ έκανε την έκτη πυρηνική της δοκιμή τον περασμένο Σεπτέμβριο, στην περιοχή έγινε αισθητή μια σεισμική δόνηση μεγέθους 6,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ.
«Το συγκεκριμένο πεδίο δοκιμών μάλλον δεν ήταν πλέον χρήσιμο έτσι κι αλλιώς, επομένως πιστεύω πως η Βόρεια Κορέα επιχειρεί να εκμεταλλευθεί επικοινωνιακά το κλείσιμό του», είπε χαρακτηριστικά, εκτιμώντας πως αυτή η κίνηση την κάνει να φαίνεται πιο πρόθυμη για συνομιλίες όμως «δεν πιστεύω πως αυτό από μόνο του είναι αρκετό, καθώς τεχνικά, δεν αποτελεί κίνηση προς την αποπυρηνικοποίηση».
Αν η Βόρεια Κορέα πραγματικά σοβαρολογούσε, εκτιμά ο ίδιος, θα προχωρούσε στην επανεφαρμογή της Συνθήκης για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων ή θα προσχωρούσε στα διεθνή πρότυπα με βάση τη Συνθήκη για την πλήρη απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών. «Και προς το παρόν, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι θέλει να το κάνει αυτό», λέει ο Chang-Hoon Shin.
«Μην ανοίγετε ακόμη σαμπάνιες»
Η ανακοίνωση αυτή για το πυρηνικό πρόγραμμα της Πιονγκγιάνγκ δεν έγινε παρά μόνον για να ενισχύσει τις όποιες προοπτικές παρουσιάζονται ενόψει της συνάντησης Κιμ-Τραμπ, εκτιμά από την πλευρά της η Catherine Dill, ερευνητική συνεργάτιδα στο James Martin Center για τις μελέτες μη διάδοσης στο Ινστιτούτο Διεθνών Μελετών του Middlebury.
«Νομίζω ότι αυτό βεβαίως βελτιώνει τις πιθανότητες για μια σύνοδο κορυφής Τραμπ-Κιμ, αλλά μπορεί να περιπλέξει την μακροπρόθεσμη εικόνα», είπε στο CNNi και πρόσθεσε: «Μια προσεκτική ανάγνωση της ανακοίνωσης, δείχνει πως η Βόρεια Κορέα ισορροπεί σε μια λεπτή γραμμή, αναφορικά με τι ακριβώς “παραχωρεί” τη δεδομένη στιγμή. Το τέλος των πυρηνικών δοκιμών, δεν οδηγεί αυτόματα στην αποπυρηνικοποίηση. Κάτι τέτοιο είναι αρκετά περίπλοκο και θα έπαιρνε χρόνια διαπραγματεύσεων ως την εφαρμογή του».
Με την άποψη αυτή συντάσσεται και ο Abraham Denmark, διευθυντής του ασιατικού προγράμματος στο Wilson Center: «Αυτή η στάση ακόμη δεν δεσμεύει τη Βόρεια Κορέα για τίποτα. Για την ακρίβεια, είχαν δεσμευθεί να μην κάνουν δοκιμές ξανά στο πρόσφατο παρελθόν, το 2012, και τήρησαν την υπόσχεσή τους για περίπου μια εβδομάδα. Συνεπώς, είναι μεν μια θετική ανακοίνωση, αλλά προσωπικά, δεν βιάζομαι να… ανοίξω ακόμη σαμπάνιες για να πανηγυρίσω».
Η αναφορά του Denmark σχετίζεται με την απόφαση του βορειοκορεατικού καθεστώτος να αναστείλει τις πυρηνικές δοκιμές του, το 2012, σε αντάλλαγμα της παροχής βοήθειας σε τρόφιμα, από την αμερικανική πλευρά. Όμως η συγκεκριμένη συμφωνία κατέρρευσε, μόλις η Βόρεια Κορέα έθεσε σε τροχιά έναν πύραυλο, λίγους μήνες αργότερα. Οι Βορειοκορεάτες ισχυρίστηκαν ότι η εκτόξευση έγινε για να τεθεί σε τροχιά ένας δορυφόρος, όμως ΗΠΑ, Νότια Κορέα και Ιαπωνία ισχυρίστηκαν πως επρόκειτο για μια καμουφλαρισμένη δοκιμή βαλλιστικού πυραύλου μεγάλου βεληνεκούς.
Σημαντική η έλλειψη συγκεκριμένων μέτρων
Αν η Βόρεια Κορέα είναι τόσο σίγουρη για την ικανότητα των όπλων της και θέλει να ενταχθεί στο κλαμπ των πυρηνικών, τότε θα πρέπει να τηρεί και τις συμβάσεις που τηρούν όλες οι χώρες που διαθέτουν πυρηνικά. Προκειμένου η διεθνής κοινότητα να μην εξαπατηθεί για άλλη μια φορά από την Πιονγκγιάνγκ, θα πρέπει να έχει στα χέρια της χειροπιαστές αποδείξεις για τις προθέσεις της.
«Η συζήτηση περί αποπυρηνικοποίησης, δημιουργεί μια ψευδαίσθηση, όμως πρέπει να υπάρξουν συγκεκριμένες ενέργειες, όπως για παράδειγμα η επιστροφή στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας. Αυτό θα ήταν το ελάχιστο για να επιβεβαιωθεί η πραγματική πρόθεση της Πιονγκγιάνγκ για αποπυρηνικοποίηση», λέει ο Chang-Hoon Shin.
Η Βόρεια Κορέα αποσύρθηκε από τη συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων τον Ιανουάριο του 2003, δηλώνοντας τότε ότι δεσμεύεται να περιορίσει τις πυρηνικές της δραστηριότητες σε "ειρηνικούς σκοπούς". Είχε ανακοινώσει και το 1993 ότι θα αποσυρθεί από τη συνθήκη, αλλά ανέστειλε την απόφαση προκειμένου να αρχίσει συνομιλίες με τις ΗΠΑ.
Επιλέγοντας να επικεντρωθεί σε άμεσες συνομιλίες με τις ΗΠΑ, η Βόρεια Κορέα παρακάμπτει τη διαδικασία εξέτασης και εξακρίβωσης που θα έπρεπε να αποδεχθεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, εκτιμά ο ίδιος. «Εάν εξετάσετε τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, οι αποφάσεις πάντα ζητούν από τη Βόρεια Κορέα να επιστρέψει στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας. Η Πιονγκγιάνγκ το γνωρίζει πολύ καλά και προσπαθεί να αποφύγει τέτοιες καταστάσεις, γι΄αυτό θέλει να συζητήσει την αποπυρηνικοποίηση άμεσα με τις ΗΠΑ και όχι στο πλαίσιο των διεθνών κανόνων», δήλωσε ο Σιν.
«Αν η Βόρεια Κορέα καταφέρει να άρει πρώτα τις αμερικανικές κυρώσεις, τότε οι κυρώσεις του ΟΗΕ δεν είναι τόσο σημαντικές», εκτιμά.
Here's one thing North Korea can do to show it's serious about de-nuking, By Jamie Tarabay, CNN