Το μαύρο χρώμα και ο φόβος του σκότους

Η ειδικός χρωμάτων Leatrice Eiseman υποστηρίζει πως τα τελευταία 50 με 100 χρόνια, το εκκεντρικό αυτό χρώμα, έχει «βιώσει» μία σημαντική μετάβαση.

Το μαύρο, από το χρώμα του πένθους και της νοσηρότητας έχει εξελιχθεί σε fashion statement που εμπνέει κάτι σοφιστικέ και φινετσάτο.

«Η ιστορία του χρώματος, που παλιότερα θεωρούνταν ιδανικό για θρήνο και κηδείες, σήμερα του χαρίζει μία εντυπωσιακή δύναμη και υπεροχή» αναφέρει η Eiseman.

Σήμερα, οι άνθρωποι επιλέγουν το μαύρο είτε για να δείξουν το ακριβό τους γούστο, είτε για να φαίνονται πιο αδύνατοι, είτε για να αποπνέουν μια εμπιστοσύνη και ένα κύρος στους άλλους.

Παρόλα αυτά, η σύνδεση του χρώματος με το σκότος και τη μελαγχολική διάθεση υπάρχει ακόμη σε διάφορες κουλτούρες. Για παράδειγμα, το συναντάμε σε αμερικανικές και ευρωπαϊκές στιγμές πένθους καθώς και σε διάφορες απεικονίσεις του κακού – όπως το καπέλο μιας κακιάς μάγισσας ή η κάπα του Χάρου.

«Το μαύρο είναι το χρώμα της νύχτας. Το χρώμα του σκότους. Το χρώμα που εξαφανίζει όλα τα άλλα».

Γιατί φοβόμαστε όμως το σκοτάδι;

Φοβόμαστε αυτό που δεν μπορούμε να δούμε

Είσαι μόνος στο σπίτι, έχεις κάτσει αναπαυτικά στον καναπέ σου και παρακολουθείς μια ταινία. Το δωμάτιο έχει επαρκή φωτισμό για να βλέπεις γύρω σου και ξέρεις πως είσαι ασφαλής. Από έξω ακούς τον ήχο του δυνατού ανέμου. Τα δέντρα χτυπούν με ανατριχιαστικό τρόπο το παράθυρο. Ξαφνικά ακούς ένα δυνατό σφύριγμα και γίνεται διακοπή ρεύματος.

Τώρα βρίσκεσαι σε ένα μαύρο δωμάτιο και είναι η στιγμή που οι περισσότεροι θα αρχίσουν να φοβούνται.

«Ο φόβος είναι σα τον πόνο. Είναι πάντα εκεί για να μας προστατέψει από οτιδήποτε μπορεί να μας βλάψει» αναφέρει ο Martin Antony, καθηγητής ψυχολογίας και συγγραφέας. «Έτσι, ο φόβος μας κάνει πιο προσεκτικούς για κάποιον πιθανό κίνδυνο».

Από τα προϊστορικά χρόνια, οι άνθρωποι φοβούνταν την πιθανή επίθεση από ερπετά ή από εχθρούς όταν βρίσκονταν σε σκοτεινό μέρος. Με το πέρασμα των χρόνων, η τάση να φοβούνται το σκότος, έχει διατηρηθεί.

«Στο σκοτάδι, η όρασή μας εξαφανίζεται και δεν είμαστε σε θέση να καταλάβουμε ποιος ή τι βρίσκεται γύρω μας. Κάθε φορά που θέλουμε να προστατευθούμε από κάποια πιθανή ζημιά στηριζόμαστε στην όρασή μας».

«Ο τρόπος που βλέπουμε τα χρώματα της φύσης έχει μία σημαντική επίδραση στη ψυχοσύνθεση του ανθρώπου» αναφέρει η Eiseman. «Και από την αρχή των πάντων ξέρουμε πως το μαύρο είναι το χρώμα της νύχτας και μπορεί να κρύβει πολλές αισχρές πράξεις».

Αυτή η αντίληψη μας έχει δοθεί από τα παιδικά μας χρόνια. Μόνο που σήμερα, χάριν της τεχνολογίας, έχουμε τη δυνατότητα απλά να ανάψουμε το φως.

Παρόλα αυτά, πολλοί δε θα ξεπεράσουν ποτέ το συγκεκριμένο φόβο.

Οι φόβοι στην υπερβολή τους

Μπορεί ο φόβος να είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα, υπάρχει όμως το ενδεχόμενο να γίνει πρόβλημα.

Πολλοί από εμάς μπορεί να βιώσουμε έναν μεγάλο τρόμο κατά τη διάρκεια της νύχτας σε ένα επικίνδυνο μέρος της πόλης και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό και δεκτό. Όμως, δεν είναι το ίδιο με το να φοβάται κάποιος σε ένα σκοτεινό δωμάτιο του σπιτιού.

Αυτό το αχρείαστο και υπερβολικό συναίσθημα του φόβου μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες. Για παράδειγμα, μπορεί να προκληθεί από μία άσχημη εμπειρία του παρελθόντος, όπως μια επίθεση που δεχθήκαμε σε έναν σκοτεινό τόπο. Μπορεί ακόμη και να προκληθεί από μία ταινία τρόμου, όσο απλό κι αν ακούγεται.

Πηγή: Shutterstock

Ο φόβος αυτός μπορεί να οδηγήσει σε φοβία. Δηλαδή να ξεκινήσει να επηρεάζει τις σχέσεις ενός ανθρώπου, την εργασία του ή ακόμη και την ικανότητα να κάνει πράγματα που θέλει. Εάν κάποιος φοβάται να βγει έξω το βράδυ, δε βιώνει απλά έναν φόβο, αλλά πάσχει από φοβία.

Στις υπερβολικές συμπεριφορές που οφείλονται σε αυτό το φόβο, μπορεί να συμπεριλαμβάνεται η χρήση νυχτερινών φωτών ή η ανοιχτή πόρτα κατά τη διάρκεια του βραδινού ύπνου ώστε να μπαίνει μια ιδέα φωτός στο δωμάτιο.

Φυσικά, για τη φοβία υπάρχουν οι κατάλληλες θεραπείες, με τη συνηθέστερη και ιδανικότερη να είναι η σταδιακή έκθεση στο σκοτάδι. Οι ειδικοί αναθέτουν στους ασθενείς τη δημιουργία μιας λίστας καταστάσεων που φοβούνται και έπειτα την έκθεση τους σε όλους αυτούς, μέχρι να μην υπάρχει κάτι τους τρομάζει.

Όμως, υπάρχει και η αντίθετη πλευρά: καθώς το μαύρο χρώμα στους περισσότερους προκαλεί τρόμο, υπάρχει και μια ομάδα ανθρώπων που νιώθουν ασφάλεια. Ειδικά όταν έχει να κάνει με ζητήματα μόδας.

Οι γυναικείες ντουλάπες αποτελούν το ζωντανό παράδειγμα. Κάθε γυναίκα γνωρίζει πως τα μαύρα ρούχα και αξεσουάρ είναι ιδανικά για κάθε περίσταση. Γι’ αυτό και έχει «αγκαλιάσει» και αποδεχτεί το χρώμα.

Άρα, μια συμβουλή για να ξεπεράσετε το φόβο σας είναι να περάσετε στη σκοτεινή πλευρά!

Πηγή: moviepilot.com

The psychology of black and why we're scared of the dark