Διχασμένη η Τουρκία πάει στο δημοψήφισμα
Ας υποτεθεί ότι κερδίζει το ΝΑΙ στο αυριανό δημοψήφισμα στην Τουρκία. Έχει κανείς την ψευδαίσθηση ότι οι κοσμικοί της πολιτικής σκηνής αλλά και οι Τούρκοι πολίτες που μεγάλωσαν με τις κοσμικές αξίες θεωρώντας εαυτούς αν όχι κομμάτι της Δύσης αλλά τουλάχιστον γέφυρα με την Ανατολή, οι γυναίκες που δεν φόρεσαν ποτέ μαντήλα, οι επαγγελματίες, οι ακαδημαϊκοί, αυτοί που σπούδασαν στο εξωτερικό, οι φοιτητές που ακολουθούν σε όλα τον δυτικό τρόπο ζωής ότι θα δεχθούν την ισλαμοποίηση της τουρκικής κοινωνίας -η οποία ήδη έχει προχωρήσει αρκετά – χωρίς μάχη;
Και αντίθετα, αν επικρατήσει το ΟΧΙ, έχει κανείς την ψευδαίσθηση ότι ο Ερντογάν θα παραιτηθεί εύκολα και δεν θα επιχειρήσει ξανά και ξανά να επιβάλει η δική του “κοσμοθεωρία”;
Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος τη Δευτέρα το πρωί η Τουρκία θα είναι μια άλλη χώρα, διχασμένη, και το σίγουρο είναι πως το στρατόπεδο του ηττημένου θα δυσκολευτεί να το αποδεχθεί.
Το Σάββατο το απόγευμα ολοκληρώθηκε η προεκλογική εκστρατεία ενώ στην Κωνσταντινούπολη μόνο πραγματοποιήθηκαν 13 συγκεντρώσεις του ΝΑΙ και του ΟΧΙ.
Πηγή: REUTERS/Huseyin Aldemir
Οι κάλπες ανοίγουν στις 8.00 το πρωί και θα κλείσουν στις 17.00 που σημαίνει ότι σχεδόν αμέσως μετά θα έχουμε exit poll. Και λίγο αργότερα θα ξεκινήσουν τα αποτελέσματα. Πάνω από 55 εκατομμύρια Τούρκοι θα ψηφίσουν στο έβδομο κατά σειρά δημοψήφισμα τα τελευταία 56 χρόνια.
Το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης έκλεισε με συνεχείς ανόδους την τελευταία εβδομάδα προεξοφλώντας επικράτηση του ΝΑΙ ενώ κυβερνητικά στελέχη δηλώνουν ότι το ΝΑΙ θα βελτιώσει το επενδυτικό κλίμα και θα ενισχύσει την τουρκική λίρα.
Σύμφωνα με όλες τις μέχρι τώρα προβλέψεις η αγωνία για το τελικό αποτέλεσμα θα κρατήσει σχεδόν μέχρι το τέλος της καταμέτρησης καθώς ΝΑΙ και ΟΧΙ βρίσκονται πολύ κοντά στις δημοσκοπήσεις. Για την ιστορία να πούμε ότι τα προηγούμενα έξι δημοψηφίσματα, όλα πλην ενός, είχαν καθαρό αποτέλεσμα. Σε αυτό το δημοψήφισμα οι δημοσκοπήσεις δεν μπορούν να δώσουν σαφή εικόνα, καθώς οι πολίτες είναι επιφυλακτικοί στο να απαντήσουν τι θα ψηφίσουν, λόγω της πολιτικής αστάθειας και του φόβου που υπάρχει. Όπως είπε στο CNN Greece o Ερτουγκρούλ Κουρκσού, επίτιμος πρόεδρος του φιλοκουρδικού κόμματος HDP, “οι δημοσκοπήσεις δεν είναι αξιόπιστες και το γεγονός ότι η διαφορά μεταξύ ΝΑΙ και ΟΧΙ είναι πολύ μικρή δείχνει ότι ο κυβερνητικό κόμμα ΑΚΡ θέλει να συντηρήσει την πόλωση μέχρι το τέλος”
Η έκπληξη πάντως θα είναι να έχουμε νίκη τους ενός ή του άλλου στρατοπέδου με μεγάλη διαφορά γι αυτό θα είναι και δύσκολη την επόμενη μέρα η διαχείριση του αποτελέσματος.
Για να μεταφέρουμε λίγο το κλίμα εδώ, η πόλη είναι γεμάτη αφίσες και σημαίες του ΝΑΙ – πολύ λιγότερες του ΟΧΙ - ενώ τα κανάλια στις τηλεοράσεις παίζουν από το πρωί μέχρι το βράδυ διαφημίσεις σε μία αναλογία ΝΑΙ και ΟΧΙ δέκα προς ένα.
Πηγή: REUTERS/Murad Sezer
Διαφημίσεις που στοχεύουν στο θυμικό, με πρωταγωνιστή την παραδοσιακή τουρκική οικογένεια, και σπικάζ από τον ίδιο τον Ερντογάν, πολύ μακριά από την αισθητική που έχουμε συνηθίσει στην Ελλάδα, για να το πούμε κομψά.
Από την άλλη οι υποστηρικτές του ΟΧΙ φαίνονται πιο πολύ στο δρόμο κάνοντας περισσότερο προεκλογική δουλειά σε προσωπικό επίπεδο.
Πηγή: REUTERS/Murad Sezer
Το ποσοστό των αναποφάσιστων είναι περίπου 10% στο οποίο συμπεριλαμβάνεται τόσο ένα κομμάτι των ψηφοφόρων του εθνικιστικού κόμματος που πάει κόντρα στην κομματική γραμμή, αλλά και ένα κομμάτι των Κούρδων που είναι πιο κοντά στις παραδοσιακές μουσουλμανικές αξίες και που παραδοσιακά ψηφίζει το κόμμα του κ. Ερντογάν.
Από τη φυλακή μάλιστα ο πρόεδρος του φιλοκουρδικού κόμματος Ντεμιρτάς είπε σε συνέντευξή τους στο Foreign Policy, ότι οι Κούρδοι ψηφοφόροι του Ερντογάν αυτή τη φορά θα ψηφίσουν ΟΧΙ, δίνοντας ουσιαστικά την πολιτική γραμμή.
Το στρατόπεδο του ΟΧΙ, αποδεκατισμένο και χωρίς ένα φυσικό ηγέτη του διαμετρήματος του Ερντογάν, πάει σε μία άνιση μάχη και το μόνο που μπορεί να ελπίζει είναι στη φωνή αυτών που έμειναν σιωπηλοί καθ όλη την προεκλογική περίοδο. Αν κερδίσει το ΝΑΙ το μόνο στο οποίο μπορεί να ελπίζει στη συνέχεια είναι οι εσωκομματικοί αντίπαλοι του Ερντογάν, μεταξύ τους οι Νταβούτογλου και Γκιούλ, που προς το παρόν παραμένουν παρατηρητές.