Τα εκλογικά μονοπάτια και τα αγκάθια: Πέντε πράγματα που πρέπει να ξέρουμε για τις εκλογές στις ΗΠΑ

Από τις κάλπες της 5ης Νοεμβρίου 2024 θα προκύψει ο 47ος Πρόεδρος των ΗΠΑ ύστερα από μια μακρά και εξαιρετικά πολωμένη προεκλογική περίοδο. Ένας εκ των δύο μονομάχων, η Κάμαλα Χάρις των Δημοκρατικών ή ο Ντόναλντ Τραμπ των Ρεπουμπλικάνων θα πάρει σήμερα τα κλειδιά του Λευκού Οίκου, ακόμη και αν χρειαστεί κάποιες μέρες ή ακόμη και εβδομάδες για να ανακοινωθεί το τελικό αποτέλεσμα.

Η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις και ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ μάχονται κυρίως για τις επτά αμφίρροπες πολιτείες αφού στις υπόλοιπες 43 πολιτείες το αποτέλεσμα έχει ήδη κριθεί.

Σε περίπτωση που κερδίσει η Κάμαλα Χάρις θα γραφτεί ιστορία καθώς θα γίνει η πρώτη γυναίκα, η πρώτη Ασιάτισσα Αμερικανίδα και η πρώτη μαύρη γυναίκα που θα έχει κερδίσει την προεδρία των ΗΠΑ.

Μία νίκη Τραμπ θα ήταν επίσης ιστορική καθώς μετά τον Γκρόβερ Κλίβελαντ θα είναι ο πρώτος που θα υπηρετήσει μη διαδοχική θητεία στον προεδρικό θώκο, ενώ θα είναι και ο μοναδικός πρόεδρος που παραπέμφθηκε δύο φορές και ο μοναδικός πρώην πρόεδρος που καταδικάστηκε ποτέ για κακούργημα.

Σήμερα, διακυβεύονται πολλά περισσότερα καθώς θα αποφασιστεί και το κατά πόσο θα αποσυρθεί η απαγόρευση των αμβλώσεων, με συνταγματικές τροποποιήσεις σε πέντε πολιτείες: στην Αριζόνα, τη Φλόριντα, το Μιζούρι, τη Νεμπράσκα και τη Νότια Ντακότα.

Τα πρώτα αποτελέσματα, λίγο μετά το κλείσιμο των κάλπεων, ενδέχεται να μην είναι ενδεικτικά του αποτελέσματος καθώς οι πολιτείες αποφασίζουν οι ίδιες με ποιον τρόπο θα διεξάγουν την εκλογική διαδικασία και τον τρόπο με τον οποίο θα καταμετρήσουν τις ψήφους, ενώ οι επιστολικές ψήφοι και η διαδικασία της πρόωρης ψήφου εμπλέουν ακόμη περισσότερο τη διαδικασία, όπως αναφέρει το CNNi.

Τα πιθανά «μονοπάτια» για το πολυπόθητο 270 των εκλεκτόρων

Οι στήθος με στήθος προεδρικές αναμετρήσεις είναι πολύ συνήθεις στις ΗΠΑ. Το 2000, το 2016 και το 2020, τα αποτελέσματα κρίθηκαν σε λίγες μόλις δεκάδες χιλιάδες ψήφους. Και η εν λόγω κούρσα δεν αναμένεται να ξεφύγει από αυτό.

Το αποτέλεσμα θα κριθεί στις επτά πολιτείες-«κλειδιά» τα λεγόμενα «swing states», στα οποία τα επιτελεία των δύο επικρατέστερων υποψηφίων έχουν στραμμένη όλη τους την προσοχή.

Ο Τζο Μπάιντεν κατάφερε να κερδίσει το 2020 την Αριζόνα και τη Τζόρτζια, όπως επίσης και τη Νεβάδα και σάρωσε στις πολιτείες του «μπλε τείχους» της Πενσυλβάνια, του Μίσιγκαν και του Ουισκόνσιν. Ο Τραμπ έκανε το αντίστοιχο το 2016.

Καθώς όλα παίζονται μέχρι τελευταία στιγμή το CNNi αναφέρει μερικά πιθανά σενάρια για την Χάρις και τον Τραμπ.

Για την Χάρις, ο χάρτης είναι από πολλές απόψεις πιο απλός. Φαίνεται ότι επαναλαμβάνει τη σαρωτική κίνηση του «μπλε τείχους» και είναι σχεδόν σίγουρο ότι προορίζεται για το Οβάλ Γραφείο. Αυτό το σενάριο θα βγει αν καταφέρει να κερδίσει μία ψήφο στη Νεμπράσκα και χάσει μία στο Μέιν, δύο πολιτείες που μοιράζουν εκλογικές ψήφους τόσο στον νικητή σε επίπεδο περιφέρειας όσο και σε επίπεδο Κογκρέσου.

Εάν το «μπλε τείχος» ραγίσει και η Πενσυλβάνια πάει στον Τραμπ, η πορεία της Χάρις γίνεται πιο περίπλοκη. Η Κοινοπολιτεία έχει 19 εκλογικές ψήφους. Η Χάρις θα πρέπει να συμπληρώσει αυτόν τον αριθμό κερδίζοντας είτε τη Τζόρτζια και τη Βόρεια Καρολίνα, που έχουν 16 εκλέκτορες και οι δύο. Εάν καταφέρει μόνο να χωρίσει το ζευγάρι, η Νεβάδα και η Αριζόνα είναι αυτές που θα κρίνουν το αποτέλεσμα.

Αντίστοιχα και ο χάρτης του Τραμπ στηρίζεται κατά κύριο λόγο στην Πενσυλβάνια. Εάν κερδίσει εκεί, ενώ κρατά τη Βόρεια Καρολίνα, ο πρώην πρόεδρος θα χρειαζόταν μόνο τη Τζόρτζια για να φτάσει τους 270. Μία νίκη για τον Τραμπ, χωρίς την Πενσυλβάνια, πιθανότατα σημαίνει ότι ο «μπλε τοίχος» θα ραγίσει κάπου αλλού.

Σε αυτό το σενάριο, ο Τραμπ πιθανότατα θα χρειαστεί να κερδίσει το Μίσιγκαν ή το Ουισκόνσιν και να το συμπληρώσει με μια κυρίαρχη απόδοση σε όλη τη «ζώνη του Ήλιου», από τη Τζόρτζια στην Ανατολική Ακτή μέχρι την Αριζόνα και τη Νεβάδα δυτικά.

Τα πρώτα αποτελέσματα

Το οριστικό αποτέλεσμα των εκλογών μπορεί να μην έρθει σήμερα το βράδυ ή ακόμη και αύριο και τα πρώτα αποτελέσματα από τα «battleground states», τις αμφίρροπες πολιτείες, θα είναι δύσκολο να αναλυθούν. Αλλά μία πρώτη εικόνα θα δοθεί από τις ακραία μπλε ή κόκκινες πολιτείες.

Η Βιρτζίνια, η οποία έχει γίνει μπλε στις προεδρικές εκλογές από την πρώτη ανακοινώνουν αποτελέσματα. Το 2016, έδωσε το πρώτο σημάδι ότι η Χίλαρι Κλίντον ήταν σε μπελάδες. Μέχρι τότε, η Κοινοπολιτεία ήταν Δημοκρατική στις προεδρικές κούρσες, αλλά η Κλίντον μετά βίας «έπαιρνε κεφάλι» καθ' όλη τη διάρκεια της καταμέτρησης. Τελικά κέρδισε με μόλις πέντε μονάδες διαφορά.

Αυτή τη φορά, η 7η Περιφέρεια του Κογκρέσου της Βιρτζίνια θα μπορούσε να είναι το «καναρίνι στο ανθρακωρυχείο» για τις δύο πλευρές. Η νίκη για τον Γιουτζίν Βίντμαν, τον υποψήφιο των Δημοκρατικών και ένα ξεκάθαρο προβάδισμα για την Χάρις θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προβλήματα στον Τραμπ.

Η Νέα Υόρκη, επίσης, μπορεί να φαίνεται σαν ένα απίθανο μέρος για να αναζητήσει κανείς την εθνική τάση, αλλά η πολιτεία είδε ένα είδος «κόκκινου κύματος» το 2022, με την Κυβερνήτη Κάθι Χότσουλ να κερδίζει με περίπου 7 μονάδες και τους Ρεπουμπλικανούς υποψήφιους της Βουλής να αναστρέφουν έδρες έξω από την πόλη της Νέας Υόρκης.

Φέτος, οι εκπρόσωποι των Ρεπουμπλικάνων Anthony D'Esposito, Marc Molinaro και Brandon Williams, στο κέντρο της Νέας Υόρκης, εισέρχονται στην ημέρα των εκλογών και δείχνουν αρκετά ευάλωτοι. Άλλοι πρωτοεμφανιζόμενοι Ρεπουμπλικάνοι, όπως ο εκπρόσωπος Nick LaLota, στο Long Island, και ο Mike Lawler, βόρεια της πόλης, είναι φαβορί στις κούρσες τους, αλλά δύσκολα θα μπορέσουν να επανεκλεγούν.

Μπορούν οι Ρεπουμπλικάνοι να ανατρέψουν τη Γερουσία;

Ο αγώνας για τον έλεγχο της Γερουσίας αναμένεται να είναι πολύ λιγότερο δραματικός.

Οι Δημοκρατικοί κατέχουν επί του παρόντος μια ισχνή πλειοψηφία, με 51 γερουσιαστές - τέσσερις από αυτούς ανεξάρτητους - να συμμετέχουν υπό τον ηγέτη της πλειοψηφίας Τσακ Σούμερ της Νέας Υόρκης. Για το κόμμα που κερδίζει τον Λευκό Οίκο, ο αριθμός 50 θα ήταν αρκετός για να εξασφαλίσει την πλειοψηφία (επειδή ο αντιπρόεδρος δίνει ισόπαλες ψήφους), αλλά οι Ρεπουμπλικάνοι είναι στην επίθεση φέτος, ευνοημένοι και από έναν πιο... φιλικό προς το κόμμα χάρτη.

Η Δυτική Βιρτζίνια, ειδικότερα, μοιάζει να κλίνει προς στους Ρεπουμπλικάνους. Στη Μοντάνα, ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Jon Tester διεξάγει μια σκληρή κούρσα κόντρα στον Ρεπουμπλικάνο Tim Sheehy. Το ίδιο ισχύει και για τους γερουσιαστές Sherrod Brown από το Οχάιο, Tammy Baldwin από το Ουισκόνσιν και Bob Casey από την Πενσυλβάνια, ενώ η συνταξιοδότηση της Δημοκρατικής γερουσιαστή Debbie Stabenow μετέτρεψε το Μίσιγκαν σε πεδίο μάχης για τη Γερουσία.

Οι Ρεπουμπλικάνοι πιθανότατα να κερδίσουν την πλειοψηφία εάν καταφέρουν να αναστρέψουν έστω και μία από αυτές τις έδρες, επομένως τα περιθώρια λάθους για τους Δημοκρατικούς στενεύουν ασφυκτικά, όπως λέει η Simone Pathe του CNN.

Ωστόσο, υπάρχουν μερικά μπαλαντέρ στο παιχνίδι.

Ο βουλευτής Colin Allred διεξάγει μια δυνατή εκστρατεία εναντίον του γερουσιαστή Ted Cruz στο Τέξας, αλλά οι Δημοκρατικοί δεν έχουν κερδίσει σε αυτή την πολιτεία εδώ και πολλά χρόνια. H γερουσιαστής της Νεμπράσκα Ντεμπ Φίσερ θα μπορούσε επίσης να κινδυνεύει, αλλά ο αντίπαλός της, Νταν Όσμπορν, είναι ανεξάρτητος, επομένως δεν είναι σαφές πώς θα ψήφιζε σε μια αναμέτρηση για την ηγεσία της Γερουσίας.

Μπορούν οι Δημοκρατικοί να κερδίσουν τον έλεγχο της Βουλής;

Οι Ρεπουμπλικάνοι ανέτρεψαν τον έλεγχο της αίθουσας το 2022 με ένα ισχνό προβάδισμα. Φέτος, οι Δημοκρατικοί της Βουλής – οι οποίοι συνήθως τα καταφέρνουν καλύτερα στους κύκλους των προεδρικών εκλογών – χρειάζονται καθαρό κέρδος τεσσάρων εδρών για να κάνουν τον αρχηγό της μειοψηφίας Hakeem Jeffries, τον επόμενο πρόεδρο της Βουλής.

Η μοίρα της Βουλής θα μπορούσε να αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη σημασία εάν ο Τραμπ επιστρέψει στο Οβάλ Γραφείο και οι Ρεπουμπλικάνοι κερδίσουν τη Γερουσία. Μία τριπλή επιτυχία των Ρεπουμπλικάνων θα έδινε στον Ντόναλντ Τραμπ σχεδόν λευκή επιταγή για να περάσει την ατζέντα του σε νόμους. Μια δημοκρατική πλειοψηφία θα χρησίμευε ως ένα τελευταίο προπύργιο ενάντια στις πολιτικές του πρώην –και, στην περίπτωση αυτή, του μελλοντικού– προέδρου.

Και οι 435 έδρες της Βουλής θα κριθούν στις κάλπες αλλά ελάχιστες από τις κούρσες αναμένεται να είναι πολύ κοντά. Αυτό σημαίνει ότι μερικές επιλεγμένες περιφέρειες θα έχουν δυσανάλογο αντίκτυπο στο αποτέλεσμα.

Ο Τραμπ θα κηρύξει νωρίς τη νίκη;

Το βιβλίο του παιχνιδιού του Τραμπ για το 2020 δεν είναι μόνο ανοιχτό, αλλά έχει προσθέσει και νέες σελίδες στην έκδοση του 2024.

Βέβαια, τα κεφάλαια παραμένουν ίδια.

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη κατηγορήσει τους Δημοκρατικούς για εξαπάτηση, προειδοποίησε ότι οι αλλοδαποί ψηφίζουν μαζικά και έσπειρε αμφιβολίες σχετικά με τα ψηφοδέλτια μέσω επιστολικής ψήφου για τους ψηφοφόρους του εξωτερικού. Οι ισχυρισμοί είναι όλοι αβάσιμοι, φυσικά, αλλά όπως πριν από τέσσερα χρόνια υπάρχουν εκατομμύρια Αμερικανοί που ετοιμάζονται να πιστέψουν.

Και μετά, υπάρχουν τα απλά μαθηματικά της καταμέτρησης ψήφων, τα οποία αναμένεται να τεθούν υπό βαρύ έλεγχο –και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να αντιμετωπίσουν συκοφαντηθούν– στις αμφίρροπες πολιτείες.

Τα μαθηματικά αναμένεται να ευνοήσουν τον Τραμπ τις πρώτες ώρες της καταμέτρησης, εν μέρει λόγω του ποιες πολιτείες ανακοινώνουν αποτελέσματα και πότε.

Το 2020, οι επιστολικές ψήφοι που δεν μετρώνται μέχρι την ημέρα των εκλογών ή ακόμη και μετά το κλείσιμο των κάλπεων σε ορισμένες κρίσιμες πολιτείες, ενίσχυσαν πολύ τον Μπάιντεν. Αυτό το φαινόμενο δημιούργησε αυτό που αποκαλείται «κόκκινος αντικατοπτρισμός», δημιουργείται δηλαδή η εντύπωση ότι ο Τραμπ και οι Ρεπουμπλικάνοι κερδίζουν, όταν, στην πραγματικότητα, οι ψήφοι υπέρ τους τυχαίνει να είναι εκείνοι που ανακοινώνονται πρώτοι.

Δεν είναι ακόμη σαφές εάν αυτή η δυναμική θα επαναληφθεί φέτος. Ο Τραμπ έχει ενθαρρύνει τους υποστηρικτές να ψηφίσουν με κάθε μέσο, ​​συμπεριλαμβανομένης της επιστολικής ψήφου κάτι που αποθάρρυνε το 2020.

Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει. Θα κηρύξει ο Τραμπ τη νίκη του πριν αποφασιστεί πραγματικά το αποτέλεσμα;

Οι περισσότεροι λένε ότι θα επωφεληθεί από νωρίς, όπως έκανε πριν τέσσερα χρόνια, και θα αυτοανακοινωθεί ως εκλεγμένος πρόεδρος.

Αυτή η προσδοκία οδήγησε τους Δημοκρατικούς και τα ακομμάτιστα μέσα ενημέρωσης να προειδοποιήσουν τους Αμερικανούς ότι υπάρχει σημαντική πιθανότητα ο νικητής της προεδρίας να μην είναι γνωστός για μέρες μετά το κλείσιμο των κάλπες.

Αυτό που είναι λιγότερο σαφές, ακόμη και τώρα, είναι αν –και αν ναι, με ποιον τρόπο– ο Τραμπ και οι σύμμαχοί του θα μπορούσαν να ανακόψουν ή και να σταματήσουν τη διαδικασία.

Με πληροφορίες από: What to watch for on Election Day, By Eric Bradner and Gregory Krieg, CNNi