ΚΟΣΜΟΣ

Τι σηματοδοτεί η δολοφονία Σινουάρ για τη Γάζα - Η ευκαιρία του Ισραήλ να σταματήσει τον πόλεμο

Τι σηματοδοτεί η δολοφονία Σινουάρ για τη Γάζα - Η ευκαιρία του Ισραήλ να σταματήσει τον πόλεμο

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμιν Νετανιάχου και ο δολοφονηθείς ηγέτης της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ

(AP Photo)

Η δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ στη Γάζα είναι μια σημαντική νίκη για το Ισραήλ, έπειτα από ανθρωποκυνηγητό για τον άνθρωπο που πιστεύεται ότι είναι ο εγκέφαλος της πιο θανατηφόρας τρομοκρατικής επίθεσης στην ιστορία της χώρας.

Και θα μπορούσε να φέρει τον καταστροφικό πόλεμο στη Γάζα πιο κοντά στο τέλος, λένε οι ειδικοί - εάν το Ισραήλ και οι σύμμαχοί του μπορέσουν να αδράξουν την ευκαιρία.

Ο Χαρελ Τσόρεφ, ανώτερος ερευνητής στο κέντρο Moshe Dayan στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, είπε στο CNNi ότι ο θάνατος του Σινουάρ θα μπορούσε να είναι ένα θανατηφόρο πλήγμα για τη Χαμάς λόγω του τρόπου με τον οποίο διηύθυνε την ομάδα.

Σύμφωνα με τον Τσόρεφ, πριν από τον πόλεμο, η εξουσία στη Χαμάς ήταν αποκεντρωμένη – με τον πολιτικό αρχηγό της Γάζας Σινουάρ να είναι μόνο ένας από τους πολλούς ηγέτες. Αλλά αυτό άλλαξε τον περασμένο χρόνο.

«Ο Σινουάρ έγινε ο μοναδικός λήπτης αποφάσεων και φυσικά γινόταν όλο και πιο δυνατός καθώς το Ισραήλ σκότωνε όλο και πιο σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο (στρατιωτικός αρχηγός της Χαμάς) Μοχάμεντ Ντέιφ», είπε.

Ένας χρόνος σφυροκοπήματος από το Ισραήλ, το οποίο άφησε περιοχές της Γάζας ερειπωμένες και σήμανε τεράστιο τίμημα για τους αμάχους, έχει αποδυναμώσει τη Χαμάς σε μεγάλο βαθμό και η δολοφονία του Σινουάρ θα δημιουργήσει ένα μεγάλο κενό εξουσίας – το οποίο το Ισραήλ και οι σύμμαχοί του αναμφίβολα θα επιδιώξουν να κεφαλαιοποιήσουν.

Δεν είναι σαφές εάν ο Σινουάρ άφησε οδηγίες για το τι θα έπρεπε να συμβεί σε περίπτωση θανάτου του.

Αρκετά ονόματα έχουν διατυπωθεί ως πιθανοί διάδοχοι, συμπεριλαμβανομένου του αδελφού του Σινουάρ, Μοχάμεντ, ο οποίος θεωρείται επίσης σκληροπυρηνικός, και του Χαλίλ Αλ Χάγια, επικεφαλής διαπραγματευτή της Χαμάς κατά τις συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός στο Κάιρο.

«Το Ισραήλ πρέπει να εκμεταλλευτεί αυτή την κατάσταση και τη μεγάλη σύγχυση που πιθανώς εξαπλώνεται στις τάξεις της Χαμάς», είπε ο Τσόρεφ.

Οι «πολιτικοί υπολογισμοί» του Νετανιάχου

Ο Νετανιάχου έχει επιμείνει ότι στόχος του είναι η πλήρης εξάλειψη της Χαμάς, παρόλο που πολλοί ειδικοί έχουν προειδοποιήσει ότι αυτό μπορεί να μην είναι εφικτό.

Η Χαμάς μπορεί να είναι πολύ αποδυναμωμένη, αλλά εξακολουθεί να είναι σε θέση να εκτοξεύει ρουκέτες προς το Ισραήλ. Εν τω μεταξύ, ο ισραηλινός στρατός επανήλθε πρόσφατα στη βόρεια Γάζα, λέγοντας ότι η Χαμάς επανεμφανίζεται στην περιοχή.

Η Σίρα Έφρον, ανώτερη διευθύντρια έρευνας πολιτικής στο Ίδρυμα Diane and Guilford Glazer είπε ότι η δολοφονία του Sinwar δίνει στον Νετανιάχου την ευκαιρία να διεκδικήσει μια νίκη.

«Μπορούν τώρα να πουν «Εντάξει, κερδίσαμε τον πόλεμο, μπορούμε να τερματίσουμε τον πόλεμο στη Γάζα και να προχωρήσουμε προς μια διαφορετική πραγματικότητα στο έδαφος», είπε.

Ωστόσο, ο Νετανιάχου θα μπορούσε αντ 'αυτού να χαρακτηρίσει τον θάνατο του Σινουάρ ως το σήμα για να ενταθεί η σύγκρουση, πρόσθεσε.

«Όλα αυτά έχουν να κάνουν με τους πολιτικούς υπολογισμούς του Νετανιάχου και του συνασπισμού του», είπε.

Η δολοφονία του Σινουάρ θα μπορούσε επίσης να ανοίξει το δρόμο για μια συμφωνία για τους ομήρους και κατάπαυσης του πυρός, καθώς πιστεύεται ότι ήταν ένας από τους κύριους εμποδιστές για επίτευξη συμφωνίας.

Ο Σινουάρ είχε λίγα προσωπικά κίνητρα για διαπραγματεύσεις, δεδομένου ότι ήταν ο Νο. 1 στόχος του Ισραήλ, είπε ο Τσόρεφ.

Ορισμένες οικογένειες ομήρων προτρέπουν τον Νετανιάχου να πιέσει για μια συμφωνία.

«Αν ο Νετανιάχου δεν εκμεταλλευτεί τη δυναμική και δεν σηκωθεί τώρα και παρουσιάσει μια νέα ισραηλινή πρωτοβουλία, ακόμη και με τίμημα τον τερματισμό του πολέμου, σημαίνει ότι έχει αποφασίσει να εγκαταλείψει τον Μάταν μου και τους άλλους ομήρους, με στόχο την παράταση του πολέμου και την οχύρωση της διακυβέρνησής του», είπε ο Εινάβ Ζανγκάουκερ, του οποίου ο γιος, Μάταν, βρίσκεται ακόμα στη Γάζα.

Ο Ούζι Ράμπι, επίσης από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, είπε ότι οι όμηροι πρέπει τώρα να είναι η κορυφαία προτεραιότητα.

«Το Ισραήλ πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί για να τους πάρει πίσω», είπε και πρόσθεσε: «Χωρίς τον Σινουάρ, μπορεί να είναι λίγο πιο εύκολο».

Τι γίνεται μετά;

Το τι θα συμβεί στη συνέχεια θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τον Νετανιάχου.

Ο επί μακρόν πρωθυπουργός προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις απαιτήσεις των ακροδεξιών εταίρων του στο συνασπισμό, δεχόμενος πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους άλλους συμμάχους του Ισραήλ να συνάψουν συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και να ελαχιστοποιήσουν το καταστροφικό κόστος του πολέμου στους αμάχους στη Γάζα.

Ταυτόχρονα, βρίσκεται αντιμέτωπος με αρκετές ποινικές έρευνες και μεγάλης κλίμακας διαμαρτυρίες που ζητούν την παραίτησή του στο εσωτερικό.

Οι επικριτές του Νετανιάχου, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, έχουν εκφράσει εδώ και καιρό ανησυχίες ότι μπορεί να επιμηκύνει τον πόλεμο στη Γάζα σε μια προσπάθεια να προσκολληθεί στην εξουσία, κάτι που ο Ισραηλινός ηγέτης έχει αρνηθεί.

Αν και εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά αντιδημοφιλής σε ένα μεγάλο μέρος της ισραηλινής κοινωνίας, ο Νετανιάχου πραγματοποίησε μια αξιοσημείωτη ανατροπή τον περασμένο χρόνο, ανακτώντας μέρος της υποστήριξης που είχε χάσει όλα αυτά τα χρόνια.

Ο Νετανιάχου έχει επιμείνει στο παρελθόν το Ισραήλ να διατηρήσει κάποια στρατιωτική παρουσία στη Γάζα μετά το τέλος της άμεσης σύγκρουσης. Και ορισμένοι από τους εταίρους του στο συνασπισμό έχουν φτάσει στο σημείο να προτείνουν το Ισραήλ να χτίσει εβραϊκούς οικισμούς μέσα στη Γάζα.

Ο Ράμπι είπε ότι πιστεύει ότι θα χρειαζόταν κάποιο επίπεδο ισραηλινής στρατιωτικής παρουσίας για να αποτραπεί η ανασυγκρότηση της Χαμάς στη Λωρίδα – κάτι για το οποίο οι σύμμαχοι του Ισραήλ έχουν προειδοποιήσει την κυβέρνηση.

«Πρέπει να λάβετε τον έλεγχο της μη στρατιωτικής υποδομής για να αδειάσετε τη Χαμάς από την εξουσία της και τη νομιμότητά της στα μάτια των πολιτών της Γάζας», ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Θα έπρεπε να (δουλέψουμε) με τα Εμιράτα, τους Σαουδάραβες, τους Αμερικανούς και τους Παλαιστίνιους – εκτός της Χαμάς, για το πώς θα προχωρήσουμε από εδώ», είπε. «Ίσως αυτό θα ήταν στην πραγματικότητα η πρώτη ευκαιρία για ένα διαφορετικό μέλλον για τους Παλαιστίνιους και τη Μέση Ανατολή».

Ο υπουργός Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ είχε προηγουμένως επικρίνει το σχέδιο του Νετανιάχου να διατηρήσει την ισραηλινή στρατιωτική κυριαρχία στη Γάζα, προειδοποιώντας ότι κάτι τέτοιο θα είχε βαρύ τίμημα.

Ώθηση στον Νετανιάχου

Η Έφρον, η αναλυτής, είπε ότι ο Νετανιάχου έχει ήδη «κερδίσει πόντους» από την επιτυχημένη επιχείρηση του Ισραήλ που στοχεύει την ηγεσία της Χεζμπολάχ, της μαχητικής ομάδας που εδρεύει στον Λίβανο.

Η δολοφονία του Σινουάρ θα του δώσει άλλη ώθηση – και μια αίσθηση δικαίωσης, είπε.

«Μπορεί τώρα να ισχυριστεί ότι όλοι στον κόσμο του είπαν να μην πάει στη Ράφα και ο Σινουάρ σκοτώθηκε στη Ράφα», είπε, αναφερόμενη στην πίεση που δέχτηκε ο Νετανιάχου από τους συμμάχους του Ισραήλ προτού ο στρατός ξεκινήσει την εισβολή του στη νοτιότερη πόλη της Γάζας με περίπου 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι που στεγάζονται εκεί.

«Δεν σημαίνει ότι ήταν στη Ράφα όταν ξεκίνησε η επιχείρηση εκεί, αλλά νομίζω ότι αφήνει τον Νετανιάχου να δικαιολογήσει εκ των υστέρων τις αποφάσεις του», είπε η Έφρον.

Ο Τσόρεφ, από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, πρόσθεσε ότι ο Νετανιάχου θα μπορούσε να δει τη δολοφονία του Σινουάρ ως μια στιγμή για να εδραιώσει την κληρονομιά του.

Πολλοί Ισραηλινοί κατηγόρησαν τον Νετανιάχου για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου. Ήταν επίσης ο Νετανιάχου που συμφώνησε να απελευθερώσει τον Σινουάρ από μια ισραηλινή φυλακή σε μια ανταλλαγή κρατουμένων το 2011 - μια απόφαση που έκτοτε τον κυνηγά.

«Δεν ήθελε να τον θυμούνται ως εκείνον που μόλις έφερε την 7η Οκτωβρίου, αλλά και ως εκείνον που κέρδισε τον πόλεμο της 7ης Οκτωβρίου. Νομίζω ότι γι' αυτόν, αυτό μπορεί να είναι ένα σημαντικό επίτευγμα», είπε ο Τσόρεφ. «Και αν είναι σοφός, θα αποσυρθεί από την εξουσία μετά».

Όμως, ενώ η δολοφονία του Σινουάρ μπορεί να έφερε τη Χαμάς στην ίσως πιο αδύναμη στιγμή της, η καταστροφή της μαχητικής ομάδας δεν θα εγγυηθεί από μόνη της ένα ειρηνικό μέλλον.

Ένας χρόνος έντονων βομβαρδισμών και μιας θανατηφόρας χερσαίας επιχείρησης από το Ισραήλ έχει μετατρέψει τη Γάζα σε έρημο. Χιλιάδες παιδιά έχουν μείνει ορφανά, ακρωτηριασμένα και τραυματισμένα.

Το Ισραήλ πρέπει τώρα να διασφαλίσει ότι μπορεί να έχει ένα καλύτερο μέλλον – διαφορετικά κινδυνεύει να δημιουργήσει μια άλλη γενιά που θα είναι επιρρεπής στη ριζοσπαστικοποίηση.

Sinwar’s killing brings end of Gaza war within reach – if Israel can seize the chance, Analysis by Ivana Kottasová, CNN