Γιατί όλο και περισσότεροι επιλέγουν τα off-season ταξίδια - Ο ρόλος της κλιματικής αλλαγής

Πριν μερικά χρόνια, πολλοί επέλεγαν να ταξιδέψουν off-season, δηλαδή σε περιόδους χαμηλής τουριστικής κίνησης. Για παράδειγμα, η Ιταλία ήταν πιο προσιτή το φθινόπωρο, ενώ το Χονγκ Κονγκ ήταν φθηνότερο τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες.

Όμως η πανδημία πέταξε από το παράθυρο πολλή από αυτή την ταξιδιωτική σοφία. Εφαρμόστηκε ευρέως το μοντέλο της τηλε-εργασίας και τηλεκπαίδευσης, κάτι που έδωσε τη δυνατότητα σε ορισμένους να αλλάξουν βάση, και να ταξιδέψουν ενώσο εργάζονταν. Όλος αυτός ο τουρισμός, όμως, έχει συνέπειες.

Σχεδόν καθημερινά διαβάζουμε σε τίτλους δημοσιευμάτων για τις προσπάθειες που γίνονται κόντρα στον υπερτουρισμό, όπως οι νέες απαγορεύσεις ξενοδοχείων στο Άμστερνταμ, τα οδοφράγματα που μπλοκάρουν τις φωτογραφίες στην Ιαπωνία και οι μαζικές διαδηλώσεις στα Κανάρια Νησιά.

Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, τα παγκόσμια ταξίδια θα επιστρέψουν στα προ πανδημίας επίπεδα φέτος, το 2024. Αυτό, με τη σειρά του, εγείρει ένα ερώτημα: Υπάρχει πια το off-season;

«Υπάρχουν ακόμα μερικές εποχές αιχμής και αυτές οι εποχές αιχμής εξακολουθούν πραγματικά να έχουν πάρα πολύ κόσμο, αλλά οι χαμηλές εποχές γίνονται όλο και πιο "πολυσύχναστες" επίσης, εξηγεί ο Olivier Ponti, διευθυντής της ForwardKeys, μιας εταιρείας ταξιδιωτικών δεδομένων και ανάλυσης με έδρα την Ισπανία.

Πρόσφατα, το ForwardKeys συγκέντρωσε στοιχεία σε τρεις από τους πιο δημοφιλείς παραλιακούς προορισμούς στον κόσμο: Ταϊλάνδη, Χαβάη και Μαλδίβες και υπολόγισε τις περιόδους ζήτησης.

Και εδώ ξεκινούν τα μαθηματικά: πάρτε τον συνολικό αριθμό τουριστών σε ένα έτος και διαιρέστε αυτόν τον αριθμό με το 12, το οποίο βγάζει κατά μέσο όρο ένα 8% ανά μήνα. Στη συνέχεια, μπορείτε να σχεδιάσετε ένα γράφημα για να δείτε ποιοι μήνες είναι υψηλότεροι και χαμηλότεροι από αυτό το σύνολο για να προσδιορίσετε πότε είναι η περίοδος αιχμής.

«Στην Ταϊλάνδη, η χαμηλή περίοδος συνήθως εκτείνεται από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο», λέει ο Ponti. «Κατά τη διάρκεια αυτής της χαμηλής περιόδου οι τουριστικοί όγκοι κάθε μήνα αποτελούν πάνω από το 7% του ετήσιου συνόλου. Αυτό σημαίνει πολύ, πολύ λίγη εποχικότητα». Με άλλα λόγια; «Δεν υπάρχει πια εκτός εποχής σε ένα μέρος σαν αυτό».

Πώς επιδρά η κλιματική αλλαγή

Αναμφισβήτητα ο μεγαλύτερος παράγοντας που επηρεάζει αυτό που γνωρίζουμε ως ταξίδια «high season» είναι οτο κλίμα.

«Πολλοί άνθρωποι τείνουν να υποθέτουν ότι η χαμηλή περίοδος ορίζεται ως η εποχή του χρόνου που ο καιρός είναι ο πιο άσχημος», λέει ο Ged Brown, ιδιοκτήτης της τουριστικής εταιρείας Low Season Traveller. Αλλά η κλιματική αλλαγή επαναπροσδιορίζει ποιος μπορεί να είναι αυτός ο «πιο χάλια» καιρός.

Μια έρευνα του 2023 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ταξιδίων ανέφερε ότι οι Ευρωπαίοι ταξιδιώτες ανέφεραν τον καιρό ως τον νούμερο ένα παράγοντα για να αποφασίσουν πού θα πάνε διακοπές, με το 8% των ερωτηθέντων να δηλώνουν ότι ανησυχούν για τα ακραία καιρικά φαινόμενα σε ευρωπαϊκούς προορισμούς. Τα κύματα καύσωνα σε χώρες της Νότιας Ευρώπης όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Ελλάδα προκάλεσαν κρίση το περασμένο καλοκαίρι, με την τάση να συνεχίζει μόνο ανοδικά. Πολλοί ξένοι τουρίστες έχουν εξαφανιστεί ή έχουν πεθάνει εν μέσω υπερβολικής ζέστης στην Ελλάδα μέχρι στιγμής αυτή τη σεζόν. Περισσότεροι από 62.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας της ζέστης στην Ευρώπη το 2022, το πιο καυτό καλοκαίρι της ηπείρου στην ιστορία. Μετά από όλα αυτά, τα δεδομένα της ForwardKeys δείχνουν μια άμεση άνοδο στις αναζητήσεις για καλοκαιρινές πτήσεις προς προορισμούς της Βόρειας Ευρώπης, όπως η Δανία και η Σουηδία.

Ο Mikey Sadowski, επικεφαλής επικοινωνίας στην διοργανώτρια εταιρεία εκδρομών Intrepid Travel, λέει ότι η εταιρεία αναγκάστηκε να εγκαταλείψει ή να επαναπρογραμματίσει ορισμένα από τα δημοφιλή ταξίδια της λόγω της κλιματικής αλλαγής. Στο Νεπάλ, λέει, υπάρχει μια «αύξηση της εποχής των μουσώνων τώρα. Το χιόνι λιώνει πιο γρήγορα, οι παγετώνες λιώνουν πιο γρήγορα, το νερό τρέχει πιο γρήγορα και οι διαδρομές στις οποίες κανονικά μπορούσαμε να έχουμε πρόσβαση στο παρελθόν δεν είναι πλέον προσβάσιμες. Οπότε στην πραγματικότητα πρέπει να συντομεύσουμε τις εποχές ταξιδιών για να αποφύγουμε τους έντονους μουσώνες». Ο ίδιος ο Διευθύνων Σύμβουλος της Intrepid ακύρωσε μια ιταλική κρουαζιέρα με τη μητέρα του λόγω ανησυχιών για ζεστό καιρό, λέει ο Sadowski.

Με πληροφορίες από: Does off-season travel exist anymore?