Platon, ο φωτογράφος που καθίζει παγκόσμιους ηγέτες και ακτιβιστές στο ίδιο ξύλινο κουτί

«Περισσότεροι παγκόσμιοι ηγέτες έχουν καθίσει σε αυτό το κουτί από οποιαδήποτε καρέκλα στην ιστορία», λέει σε συνέντευξή του στο CNNi ο φωτογράφος Platon, ιδιοκτήτης του κουτιού και δημιουργός του νέου λευκώματος «The Defenders» (Οι Υπερασπιστές).

Γεννημένος στην Ελλάδα το 1968, ο Platon (Πλάτων Αντωνίου) μετακόμισε στο Ηνωμένο Βασίλειο σε ηλικία οκτώ ετών και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη φωτογραφία στο Royal College of Art, προτού εγκαταλείψει το Λονδίνο για να σταδιοδρομήσει στη Νέα Υόρκη. Εκεί, εργάστηκε στο περιοδικό George μαζί με τον Τζον Κέντεντι Τζούνιορ και ως φωτογράφος στο περιοδικό New Yorker.

Καθημερινοί υπερήρωες

Το «The Defenders» ακολουθεί έναν διαφορετικό δρόμο σε σχέση με την προηγούμενη δουλειά του Platon. Ως νεαρός φωτογράφος, εξομολογείται ότι θαμπώθηκε από τον κόσμο των πολιτικών και των διασημοτήτων με τους οποίους συνεργαζόταν, περπατώντας στους διαδρόμους του Κρεμλίνου και της Ντάουνινγκ Στριτ και «συζητώντας για τη ζωή» στον κήπο του Τζορτζ Κλούνεϊ. Στρέφοντας τον φακό του στους ανίσχυρους, αντίθετα, ανέτρεψε εντελώς τις ιδέες του για την εξουσία.

«Έχοντας φωτογραφίσει όλους αυτούς τους παγκόσμιους ηγέτες, μπορώ να πω ότι οι άνθρωποι που συναντώ στα χαρακώματα του κινήματος για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι πραγματικοί ηγέτες», είπε. «Μετατρέπουν τις αντιξοότητές τους σε συμπόνια για τους άλλους. Και αυτό είναι κάτι που πολύ σπάνια βλέπω σε αυτό το επίπεδο στην πολιτική σφαίρα. Έτσι, τους ονόμασα – αυτούς και το βιβλίο – "Οι Yπερασπιστές", επειδή είναι τίτλος που θυμίζει υπερήρωες. Πρόκειται για συνηθισμένους ανθρώπους που κάνουν εξαιρετικά πράγματα και πράγματι τους θεωρώ υπερήρωες».

Μεταξύ των «Υπερασπιστών» είναι Βιρμανέζοι και Αιγύπτιοι αντιφρονούντες, το φυλακισμένο ρωσικό πανκ συγκρότημα Pussy Riot και επιζώντες σεξουαλικής βίας στο νοσοκομείο Panzi του βραβευμένου με Νόμπελ Ειρήνης Δρ. Denis Mukwege στο Κονγκό.

Ίδιες φωτογραφίες, άλλα νοήματα

«Ο χρόνος είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα έννοια», συλλογίζεται ο Platon. «Προσπαθείς να παγώσεις μια στιγμή που μας βοηθάει να κατανοήσουμε το παρελθόν και θα εξακολουθεί να είναι σχετική στο μέλλον. Και όμως, ήταν μια στιγμή στο παρόν. Ένα τόσο μικροσκοπικό θραύσμα μιας στιγμής, που αν ανοιγόκλεινες τα μάτια σου, δεν θα το έβλεπες καν».

Δύο πολιτικοί γίγαντες είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα της παράξενης επίδρασης του χρόνου. Στον Βλαντίμιρ Πούτιν, που φωτογραφήθηκε από τον Platon ως Πρόσωπο της Χρονιάς του περιοδικού Time το 2007, άρεσε η εικόνα που δημιούργησε ο φωτογράφος. Φαίνεται ισχυρός. Ωστόσο, στο διάστημα που μεσολάβησε από τη δημοσίευσή της, η ίδια εικόνα έχει υιοθετηθεί, επεξεργαστεί και κυκλοφορήσει από πολιτικούς αντιφρονούντες για να χλευάσουν τον Πούτιν και να μειώσουν τη δύναμή του.

«Άκουσα τα τελευταία δύο χρόνια ότι όποιος βρεθεί να κυκλοφορεί την εικόνα μου σε σχέση με θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα πάει φυλακή», δήλωσε ο Platon. «Και πρόκειται για την ίδια φωτογραφία, που άρεσε στον Πούτιν».

Ο Μπιλ Κλίντον, τον οποίο ο Platon φωτογράφισε τον Δεκέμβριο του 2000 για το εξώφυλλο του Esquire, έχει επίσης αλλάξει με τα χρόνια. «Εκείνη την εποχή, αυτή η εικόνα αντιπροσώπευε απίστευτα επίπεδα χαρίσματος», θυμάται ο Platon. «Ήταν εξαιρετικός με τους ανθρώπους – όλοι λένε ότι δεν υπάρχει κανείς πιο χαρισματικός από τον Μπιλ Κλίντον. Τώρα το βλέπουμε μέσα από έναν διαφορετικό φακό, αλλά είναι η ίδια εικόνα. Όταν πετυχαίνω, η ίδια εικόνα λειτουργεί για όλους».

Ωστόσο, δεν λειτουργεί για τη Χίλαρι Κλίντον. «Η Χίλαρι αρνείται να ποζάρει για μένα», σημειώνει ο Platon. «Είναι από τους ελάχιστους πολιτικούς που έχουν αρνηθεί. Και αυτό είναι ενδιαφέρον. Το "όχι" είναι στην πραγματικότητα εξίσου ενδιαφέρον με το "ναι"».

Με πληροφορίες από: This photographer sits presidents and protesters on the same wooden box by Caitlin Chatterton, CNN+