Φίδια για… Όσκαρ: Προσποιούνται τον θάνατό τους χρησιμοποιώντας «εφέ»

Τα λιμνόφιδα μπορούν να προσποιηθούν τον θάνατό τους όταν δέχονται επίθεση από θηρευτές, κάνοντας μια θεατρική επίδειξη που περιλαμβάνει επάλειψη με τα ίδια τους τα περιττώματα, και αίμα που στάζει από το στόμα τους.

Μάλιστα, τα λιμνόφιδα που χρησιμοποιούν αυτά τα «εφέ» περνούν λιγότερο χρόνο προσποιούμενα τον θάνατό τους, και κατά συνέπεια λιγότερο χρόνο σε μια επικίνδυνη κατάσταση, από τα αντίστοιχα που δεν χρησιμοποιούν αυτή τη στρατηγική, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Biology Letters.

Συνειδητή ή μη αντίδραση;

Πολλά διαφορετικά ζώα προσποιούνται τον θάνατό τους ως μηχανισμό άμυνας έναντι των θηρευτών. Παραδείγματα έχουν παρατηρηθεί μεταξύ εντόμων, ψαριών, αμφιβίων, ερπετών, πτηνών και θηλαστικών, αλλά το πώς ακριβώς – και σε ποιο βαθμό – αυτό λειτουργεί, είναι ακόμη ασαφές.

«Υπάρχουν αντικρουόμενες θεωρίες σχετικά με την προέλευση της προσποίησης θανάτου», δήλωσε στο CNNi ο Vukašin Bjelica, επιστημονικός συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.

«Κάποιοι λένε ότι είναι μια συνειδητή αντίδραση, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι δεν είναι. Μια θεωρία είναι ότι πρόκειται για την “πιο πρωτόγονη” αμυντική αντίδραση, παρόμοια με το πάγωμα σε μια κατάσταση υψηλού στρες», είπε.

Το να ξαπλώνεις ακίνητος και να εκθέτεις ευάλωτα μέρη του σώματός σου σε έναν θηρευτή είναι ριψοκίνδυνο, και έτσι οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου υπέθεσαν ότι όσο πιο δραματική είναι η παράσταση, τόσο λιγότερο χρόνο θα πρέπει να περνούν τα φίδια σε κίνδυνο.

Έρευνα στην Πρέσπα

Για να το επιβεβαιώσουν, οι ερευνητές ταξίδεψαν στον Άγιο Πέτρο ή Γκόλεμ Γκραντ (Μεγάλο Οχυρό), επίσης γνωστό ως η Νήσος του Φιδιού, ένα νησάκι στη Λίμνη Πρέσπα στη Βόρεια Μακεδονία, λίγα χιλιόμετρα από τα ελληνικά και τα αλβανικά εδάφη.

Εκεί, έπιασαν στα χέρια τους 263 λιμνόφιδα (τα οποία δεν είναι δηλητηριώδη) και τα τσίμπησαν με τα δάχτυλά τους για να προσομοιώσουν τις ενέργειες ενός θηρευτή, προτού απελευθερώσουν κάθε φίδι και χρονομετρήσουν την επακόλουθη συμπεριφορά του καθώς προσποιούνταν τον θάνατό του.

Παρατήρησαν ότι ορισμένα φίδια έκαναν τα ψόφια αφήνοντας το στόμα τους ορθάνοιχτο, κάποια αλείφτηκαν με περιττώματα και άλλα έβγαλαν αίμα και από το στόμα τους.

Τα 28 φίδια που αιμορραγούσαν από το στόμα ξόδεψαν κατά μέσο όρο δύο δευτερόλεπτα λιγότερο προσποιούμενα το θάνατό τους, διαπίστωσε η μελέτη. Συνολικά, τα φίδια ξόδεψαν από έξι έως 24 δευτερόλεπτα σε αυτή τη διαδικασία.

«Εφέ» με αίμα και περιττώματα

Η αιμορραγία από το στόμα ήταν μια σχετικά ασυνήθιστη συμπεριφορά και παρατηρήθηκε μόνο σε 28 από τα φίδια που εξετάστηκαν, ενώ η επάλειψη εμφανίστηκε σε 124 περιπτώσεις.

Η επάλειψη με περιττώματα κάνει το φίδι λιγότερο ελκυστικό για τον θηρευτή του, γεγονός που σύμφωνα με τους ερευνητές εξηγεί γιατί τα φίδια που το κάνουν αυτό πριν προσποιηθούν ότι είναι νεκρά, στη συνέχεια περνούν λιγότερο χρόνο σε αυτή την κατάσταση.

Η αιμορραγία από το στόμα επίσης πείθει τον θηρευτή για τον θάνατό τους. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι προκαλείται από την αύξηση της αρτηριακής πίεσης, ως αποτέλεσμα των υψηλών επιπέδων ορμονών του στρες, δήλωσε ο Bjelica.

Με πληροφορίες από: These snakes not only fake their own deaths, they use gory special effects to do it by Issy Ronald, CNN