Ισραήλ: Διαδηλώσεις κατά του Νετανιάχου - «Όχι» στον πόλεμο στη Γάζα, «ναι» σε πρόωρες εκλογές

Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν κατά του Μπενιαμίν Νετανιάχου και κατά των εξαιρέσεων που απολαμβάνουν οι υπερορθόδοξοι Εβραίοι αποφεύγοντας την υποχρεωτική για όλους τους άλλους Ισραηλινούς στράτευση, σε διαδηλώσεις που θύμισαν τις μαζικές κινητοποιήσεις που γίνοντας πέρσι σε όλο το Ισραήλ κατά της ακροδεξιάς ισραηλινής κυβέρνησης για τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος που προωθούσε και προωθεί.

Οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που κάλεσαν σε μαζικές διαδηλώσεις που συγκλόνισαν το Ισραήλ το 2023, οργάνωσαν συγκέντρωση έξω από την Κνεσέτ (το κοινοβούλιο) ζητώντας νέες εκλογές για αλλαγή της κυβέρνησης.

Διαδηλωτές κυμάτιζαν γαλανόλευκες σημαίες του Ισραήλ και φώναζαν «εκλογές τώρα» ενώ ζητούσαν επίσης μια περισσότερη ισότερη κατανομή του βάρους της στρατιωτικής θητείας που δεσμεύει τους περισσότερους Ισραηλινούς.

Περίπου 600 στρατιώτες έχουν σκοτωθεί μέχρι στιγμής από την ισραηλινή επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας και την σφαγή της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου στο νότιο Ισραήλ. Αυτός είναι ο υψηλότερος αριθμός απωλειών στρατιωτικών εδώ και πολλά χρόνια.

Το ισραηλινό ειδησεογραφικό τηλεοπτικό δίκτυο N12 μετέδωσε ότι η σημερινή ήταν η μεγαλύτερη σε όγκο διαδήλωση από την έναρξη του πολέμου. Οι ειδησεογραφικοί ιστότοποι Haaretz και Ynet ανέφεραν ότι δεκάδες χιλιάδες συμμετείχαν στη διαδήλωση.

Πολυμέτωπη κριτική

Το υπουργικό συμβούλιο του Νετανιάχου αντιμετωπίζει πολυμέτωπη κριτική για την αποτυχία να αποτρέψει την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου της Χαμάς, κατά την οποία σκοτώθηκαν 1.200 άνθρωποι και περισσότεροι από 250 πιάστηκαν όμηροι στη Γάζα.

Ο πόλεμος του Ισραήλ στον παλαιστινιακό θύλακα έχει κλιμακώσει μια μακροχρόνια πηγή τριβών στην ισραηλινή κοινωνία, η οποία κλονίζει την κυβέρνηση συνασπισμού του Νετανιάχου. Αυτή είναι οι εξαιρέσεις που χορηγούνται σε υπερορθόδοξους Εβραίους σπουδαστές που τους απαλλάσουν από την υποχρεωτική στράτευση.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, που έγινε αποδέκτης πολυάρθιμων προσφυγών που ζητούσαν άμεση στράτευση των υπερορθοδόξων, ώστε να γίνουν σεβαστοί οι νόμοι περί ισότητας μεταξύ των πολιτών, είχε δώσει στην κυβέρνηση προθεσμία εως την Τετάρτη για να υποβάλει μια αναλυτική πρόταση νομοσχεδίου.

Στο Ισραήλ, η στρατιωτική θητεία για όλους και όλες τους Ισραηλινούς και τις Ισραηλινές είναι υποχρεωτική, αλλά οι υπερορθόδοξοι Εβραίοι («χαρεντί» στα εβραϊκά) μπορούν να αποφύγουν τη στράτευση αν αφιερώσουν τον χρόνο τους στη μελέτη ιερών κειμένων του Ιουδαϊσμού. Αυτή η εξαίρεση καθιερώθηκε από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948 και δεν έχει αρθεί ποτέ έκτοτε. Δεδομένης της ευαισθησίας αυτού του ζητήματος που άνοιξε ξανά ένα βαθύ ρήγμα στη χώρα, ο κυβερνητικός συνασπισμός υπό την ηγεσία του Νετανιάχου δεν έχει καταλήξει σε συμφωνία λόγω των αντιρρήσεων που προβάλλουν υπερορθόδοξα κόμματα που συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό και δεν θέλουν καν να ακούν συζήτηση για το ζήτημα στράτευσης.

Ο κυβερνητικός συνασπισμός Νετανιάχου βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη συμμαχία με τα δύο μεγάλα υπερορθόδοξα κόμματα, το Σας και "Ενοποιημένος Ιουδαϊσμός της Τορά", που αντιτίθενται σθεναρά στη στρατολόγηση των χαρεντίμ. Μια ενδεχόμενη αποχώρηση των κομμάτων αυτών από την κυβέρνηση θα προκαλούσε την πτώση του κυβερνητικού συνασπισμού.

Σε μια περίοδο που το Ισραήλ βρίσκεται για σχεδόν έξι μήνες σε πόλεμο εναντίον της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, αυτή η εξαίρεση των υπερορθοδόξων επικρίνεται όλο και περισσότερο στην κοινωνία, ένα τμήμα της οποίας πιστεύει ότι οι υπερορθόδοξοι Εβραίοι πρέπει, όπως οι άλλοι, να προσφέρουν στη στήριξη της ασφάλειας της χώρας και να υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία.

Η στρατιωτική θητεία (32 μήνες για τους άνδρες και δύο χρόνια για τις γυναίκες) είναι υποχρεωτική για τους νέους και τις νέες Ισραηλινούς και Ισραηλινές, αλλά σχεδόν όλοι οι υπερορθόδοξοι εξαιρούνται από τη στρατιωτική θητεία, χάρη σε μια συμφωνία που προσφέρει στους νέους άνδρες που φοιτούν με πλήρες ωράριο σε σχολεία Ταλμούδ τη δυνατότητα να αναβάλουν τη στρατιωτική τους θητεία κάθε χρόνο. Οι νεαρές θρησκευόμενες γυναίκες εξαιρούνται αυτομάτως.

Οι υπερορθόδοξοι συγκροτούν περίπου το 14% του εβραϊκού πληθυσμού του Ισραήλ, σύμφωνα με το Ισραηλινό Ινστιτούτο Δημοκρατίας (IDI), ή σχεδόν 1,3 εκατομμύρια άτομα. Περίπου 66.000 υπερορθόδοξοι άνδρες στρατεύσιμης ηλικίας επωφελούνται από αυτή την αναβολή, σύμφωνα με στοιχεία του στρατού. Οι περισσότεροι χαρεντίμ απαιτούν να διατηρηθεί αυτή η απαλλαγή για όλους τους μαθητές, θεωρώντας τον στρατό ασύμβατο με τις αξίες τους.

Με την προθεσμία της 31ης Μαρτίου να πλησιάζει η κυβέρνηση για τη θέσπιση νομοθεσίας για την επίλυση αυτής αντιπαράθεσης δεκαετιών για το ακανθώδες ζήτημα, ο Νετανιάχου υπέβαλε ένα αίτημα τελευταίας στιγμής στο Ανώτατο Δικαστήριο την περασμένη εβδομάδα ζητώντας αναβολή εκδίκασης 30 ημερών.

Σε έναν κατά τα φαινόμενα διακανονισμό, το Ανώτατο Δικαστήριο έδωσε προθεσμία σε κυβερνητικούς αξιωματούχους έως τις 30 Απριλίου για να υποβάλουν πρόσθετα επιχειρήματα. Όμως, σε μια προσωρινή απόφαση, διέταξε επίσης την αναστολή της κρατικής χρηματοδότησης για τους σπουδαστές που είναι υπόχρεοι για στράτευση από τη Δευτέρα.

Σε συνέντευξη Τύπου στην Ιερουσαλήμ, ο Νετανιάχου είπε ότι είναι βέβαιος ότι θα βρεθεί λύση για το ζήτημα. Πρόσθεσε ότι η διεξαγωγή εκλογών θα παρέλυε τη χώρα για μήνες, ενώ ο πόλεμος βρίσκεται στο απόγειό του, καθώς λέει ότι το Ισραήλ βρίσκεται πολύ κοντά στη νίκη.

Στο Τελ Αβίβ, ορισμένες οικογένειες ομήρων και οι υποστηρικτές τους, απέκλεισαν έναν κεντρικό αυτοκινητόδρομο, διαμαρτυρόμενοι για αυτό που περιέγραψαν ως αποτυχία του Νετανιάχου να φέρει πίσω τα αγαπημένα τους πρόσωπα.

Και χθες Σάββατο χιλιάδες Ισραηλινοί βγήκαν στους δρόμους ισραηλινών πόλεων για να διαμαρτυρηθούν κατά της ακροδεξιάς κυβέρνησης. Στο Τελ Αβίβ, διαδηλωτές ζήτησαν διεξαγωγή πρόωρων εκλογών καθώς και την απελευθέρωση των ομήρων που συνεχίζει να κρατά η Χαμάς στη Γάζα. Διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν επίσης και σε άλλες πόλεις, όπως την Ιερουσαλήμ και τη Χάιφα.