Εμμηνόπαυση: Λανθασμένη αντίληψη ότι είναι πάντα ιατρικό ζήτημα - Η προειδοποίηση των ειδικών

Τέσσερα επιστημονικά άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό «The Lancet», επισημαίνουν την ανάγκη για μια νέα προσέγγιση της εμμηνόπαυσης που να προετοιμάζει και να υποστηρίζει καλύτερα τις γυναίκες, πέρα από τις ιατρικές θεραπείες.

Οι ειδικοί κάνουν λόγο για υπεραπλουστευμένο αφήγημα της εμμηνόπαυσης ως προβλήματος υγείας που πρέπει να επιλυθεί με την αντικατάσταση των ορμονών, το οποίο όμως δεν βασίζεται σε στοιχεία και αποσπά την προσοχή από την ανάγκη για ουσιαστικές κοινωνικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται η εμμηνόπαυση σε όλο τον κόσμο.

«Η λανθασμένη αντίληψη ότι η εμμηνόπαυση είναι πάντα ένα ιατρικό ζήτημα που προμηνύει σταθερά την πτώση της σωματικής και ψυχικής υγείας πρέπει να αμφισβητηθεί σε ολόκληρη την κοινωνία. Πολλές γυναίκες ζουν ικανοποιητικές ζωές κατά τη διάρκεια και μετά την εμμηνόπαυση, συμβάλλοντας στην εργασία, την οικογενειακή ζωή και την ευρύτερη κοινωνία. Η αλλαγή του αφηγήματος ώστε να θεωρηθεί η εμμηνόπαυση ως μέρος της υγιούς γήρανσης μπορεί να ενδυναμώσει καλύτερα τις γυναίκες να περιηγηθούν σε αυτό το στάδιο της ζωής και να μειώσει τον φόβο και την ανησυχία μεταξύ εκείνων που δεν έχουν βιώσει ακόμα την εμπειρία», επισημαίνει μία από τους συγγραφείς της σειράς άρθρων, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, Μάρθα Χίκεϊ.

Ενώ χαιρετίζουν την αύξηση της ευαισθητοποίησης για την εμμηνόπαυση, οι συγγραφείς των άρθρων εκφράζουν την ανησυχία για την τάση μέσων ενημέρωσης να εστιάζουν σε ακραίες αρνητικές εμπειρίες της εμμηνόπαυσης, παρουσιάζοντάς την ως μια ατυχή και οδυνηρή εμπειρία που προαναγγέλλει μια κρίσιμη κάμψη στην υγεία των γυναικών, η οποία μπορεί να λυθεί μόνο με ορμονική υποκατάσταση.

«Ενώ είναι βέβαιο ότι ορισμένες γυναίκες έχουν εξαιρετικά αρνητικές εμπειρίες από την εμμηνόπαυση και επωφελούνται από τις ορμονικές θεραπείες, αυτό δεν είναι όλη η εικόνα. Η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σύνθετη και ποικίλη, με ορισμένες γυναίκες να αναφέρουν ουδέτερες εμπειρίες και άλλες να τονίζουν τις καλές πτυχές, όπως η απαλλαγή από την έμμηνο ρύση και τον πόνο της περιόδου», παρατηρεί η Λίντια Μπράουν από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης.

Μια ανασκόπηση των στοιχείων σχετικά με τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης υπογραμμίζει ότι οι εξάψεις ή/και οι νυχτερινές εφιδρώσεις επηρεάζουν έως και το 80% των γυναικών, με το 38% να περιγράφει τα συμπτώματα μέτρια έως σοβαρά στην ηλικία των 50 ετών. Η πιο αποτελεσματική θεραπεία για τις εξάψεις και τις νυχτερινές εφιδρώσεις είναι η ορμονοθεραπεία. Η θεραπεία των εξάψεων μπορεί επίσης να βελτιώσει τον ύπνο και τη διάθεση και προλαμβάνει τα κατάγματα στα αδύναμα οστά.

«Εκτός από την ορμονοθεραπεία, οι κλινικοί γιατροί θα πρέπει να συζητούν πρόσθετους τρόπους διαχείρισης ορισμένων συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία για τις εξάψεις και τις νυχτερινές εφιδρώσεις, η οποία μπορεί επίσης να μειώσει το στρες και να βελτιώσει τον ύπνο και τη διάθεση. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής που αφορούν στη διατροφή, το κάπνισμα και την άσκηση μπορούν επιπλέον να ωφελήσουν τον ύπνο και τη διάθεση και να βελτιώσουν τη μακροπρόθεσμη υγεία», σημειώνει η καθηγήτρια από το King's College του Λονδίνου, Μάιρα Χάντερ.

Εξάλλου, υπάρχει μια ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι η εμμηνόπαυση σχετίζεται με κακή ψυχική υγεία, ωστόσο μια ανασκόπηση δώδεκα μελετών που δημοσιεύθηκε στο πλαίσιο της σειράς, δεν επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο.

Την ίδια ώρα, επισημαίνεται ότι ορισμένες ομάδες γυναικών, όπως εκείνες που εμφανίζουν πρόωρη εμμηνόπαυση ή εμμηνόπαυση που προκαλείται από τη θεραπεία του καρκίνου, συχνά δεν λαμβάνουν τη βέλτιστη δυνατή φροντίδα. Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι οι γυναίκες που εισέρχονται πρόωρα στην εμμηνόπαυση μπορεί να έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων και οστεοπόρωσης.

Οι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι μια αλλαγή στο αφήγημα, ώστε να θεωρηθεί η εμμηνόπαυση ως μέρος της υγιούς γήρανσης, θα μειώσει το στίγμα και την υπερβολική ιατρικοποίηση, ενδυναμώνοντας τις γυναίκες να περιηγηθούν σε αυτό το στάδιο της ζωής. Καλούν τους επαγγελματίες υγείας, τους ερευνητές, τους χώρους εργασίας και την ευρύτερη κοινωνία να στηρίξουν την ενδυνάμωση των γυναικών κατά την εμμηνόπαυση. Επίσης, οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης μπορούν να στηρίξουν τις ασθενείς τους, παρέχοντας ισορροπημένες και συνεπείς πληροφορίες σχετικά με τα συμπτώματα και τις θεραπευτικές επιλογές.