ΚΟΣΜΟΣ

Μια ολόκληρη τεκτονική πλάκα έχει αναποδογυρίσει κοντά στο Γιβραλτάρ

Μια ολόκληρη τεκτονική πλάκα έχει αναποδογυρίσει κοντά στο Γιβραλτάρ
Η τεκτονική «πλάκα του Αλμποράν», η οποία συναντά την Eυρασιατική πλάκα ακριβώς ανατολικά των Στενών του Γιβραλτάρ Google Earth

Το 2010, οι επιστήμονες εντόπισαν ασυνήθιστα σεισμικά κύματα κάτω από τη Γρανάδα της Ισπανίας, τα οποία τελικά οδήγησαν σε ένα εκπληκτικό εύρημα: μια ωκεάνια τεκτονική πλάκα που είχε αναποδογυρίσει εντελώς καθώς ωθούταν κάτω από τη γειτονική της.

Όπως περιγράφεται λεπτομερώς σε μια νέα δημοσίευση στο περιοδικό The Seismic Record, η ομάδα διαπίστωσε ότι η «πλάκα του Αλμποράν», η οποία συναντά την Eυρασιατική πλάκα ακριβώς ανατολικά των Στενών του Γιβραλτάρ, «έχει ανατραπεί».

Είναι η πρώτη φορά που γίνεται μια τέτοια ανακάλυψη, υποστηρίζουν οι ερευνητές, σύμφωνα με το The Byte. Και αυτό οφείλεται σε «πυριτικά άλατα ένυδρου μαγνησίου», κάπου 595 χλμ. κάτω από την επιφάνεια, που σημαίνει ότι το νερό στην επιφάνεια της πλάκας όχι μόνο είχε ωθηθεί κάτω από αυτήν, αλλά είχε επίσης αναδιπλωθεί και είχε τραβηχτεί και κάτω από την πλάκα.

Η έρευνα θα μπορούσε να ρίξει φως στο πώς αυτά τα κομμάτια του φλοιού της Γης αλληλεπιδρούν και πώς σχετίζονται με τη σεισμική δραστηριότητα στην επιφάνειά της.

«Παράξενες αφίξεις»

Οι ερευνητές αναζητούσαν αρχικά κάτι εντελώς διαφορετικό όταν μελετούσαν έναν σεισμό μεγέθους 6,3 βαθμών κάτω από τη Γρανάδα τον Απρίλιο του 2010.

«Αρχικά, δεν είχαμε ως στόχο να κατανοήσουμε καλύτερα τους μηχανισμούς των βαθιών σεισμών, καθώς αρκετές προηγούμενες μελέτες έχουν μελετήσει την πηγή επαρκώς», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης και σεισμολόγος του Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας της Κίνας Daoyuan Sun. «Η πρόθεσή μας ήταν απλώς να σχεδιάσουμε τις κυματομορφές από περιέργεια, καθώς υπάρχουν τόσα πολλά να μάθουμε από τις μεμονωμένες κυματομορφές όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο για να τις εξετάσει προσεκτικά».

«Κατά την εξέταση, παρατηρήσαμε αυτές τις παράξενες αφίξεις», πρόσθεσε, αναφερόμενος σε ασυνήθιστα μεγάλες υπολειμματικές δονήσεις. Οι δονήσεις χαμηλής ταχύτητας είναι το αποτέλεσμα κυμάτων που περνούν είτε μέσα από λιωμένο είτε μέσα από υγρό υλικό. Δεδομένου ότι οι υποβυθιζόμενες πλάκες συχνά φέρουν νερό στην επιφάνειά τους, αποτελούν μια πολύ καλή εξήγηση για αυτά τα σήματα.

«Λαμβάνοντας υπόψη τη σχετικά νεαρή ηλικία του θαλάσσιου πυθμένα στη δυτική Μεσόγειο, για να παραμείνει η πλάκα δροσερή, η ταχύτητα υποβύθισης πρέπει να είναι αρκετά γρήγορη, περίπου 70 χιλιοστά ανά έτος», δήλωσε ο Sun. «Με άλλα λόγια, πιστεύουμε ότι η μελέτη μας θα μπορούσε να προσφέρει ένα λογικό κατώτερο όριο της ταχύτητας της υποβύθισης σε αυτή την περιοχή».