ΚΟΣΜΟΣ

Επαναφέρει η Ρωσία το σχέδιο ενεργοποίησης της αυτονομημένης Υπερδνειστερίας με δημοψήφισμα

Επαναφέρει η Ρωσία το σχέδιο ενεργοποίησης της αυτονομημένης Υπερδνειστερίας με δημοψήφισμα
Dmitry Azarov, Sputnik, Kremlin Pool Photo via AP

Το 2022, λίγους μήνες μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία υψηλόβαθμες πηγές από τον ρωσικό στρατό παρουσίαζαν ένα σχέδιο για κινητοποίηση της Υπερδνειστερίας προκαλώντας, τότε, μεγάλη ανησυχία τόσο στη Μολδαβία όσο και στις χώρες πλησίον της ημιαυτόνομης περιοχής.

Από το 1992 όταν και έληξε ο εμφύλιος πόλεμος και η μικρή λωρίδα γης στα βορειοανατολικά της Μολδαβίας αυτοανακυρήχθηκαν ως αυτόνομος πολιτικός και κοινωνικός χώρος, η Υπερδνειστερία αποτελεί χωρίς αστερίσκους ένα άκρως ιδιότυπο πολιτικά και κυρίως στρατιωτικά χώρο.

Στη συγκεκριμένη ζώνη βρίσκονται από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και μετά σημαντικές αποθήκες στρατιωτικού υλικού της Ρωσίας αλλά και σταθερά περισσότεροι από 1.500 μάχιμοι Ρώσοι στρατιώτες. Τριάντα χρόνια μετά την ημιαυτονόησή του το κρατίδιο της Υπερδνειστερίας επανήλθε στο προσκήνιο όταν δύο μήνες μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τις συντριπτικές ήττες των ρωσικών δυνάμεων στα προάστια του Κιέβου πηγές από τα ανώτατα κλιμάκια του ρωσικού στρατού σημείωναν πως η Μόσχα μπορεί να ενεργοποιήσει τη συγκεκριμένη περιοχή προκειμένου να κόψει κάθε διάδρομο της Ουκρανίας προς τη Μαύρη θάλασσα. Η συγκεκριμένη «διαρροή» έφερε κόκκινο συναγερμό τόσο στη Μολδαβία όσο και στις Ρουμανία και Πολωνία οι οποίες μάλιστα κινητοποίησαν και σημαντικό αριθμό στρατιωτικών δυνάμεων στα σύνορά τους. Το ΝΑΤΟ είχε ξεκαθαρίσει πως σε μία περίπτωση ενεργοποίησης του στρατιωτικού δυναμικού της Υπερδνειστερίας θα υπήρχαν συνέπειες άμεσα από τις δυνάμεις της Συμμαχίας στην περιοχή. Το σχέδιο «πάγωσε» όπως και η ρωσική επίθεση εκείνη την περίοδο αλλά το πλάνο φαίνεται πως παραμένει πιο ζωντανό από ποτέ.

Δημοψήφισμα

Στις 28 Φεβρουαρίου, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές της Υπερδνειστερίας αναμένεται να διεξαχθεί δημοψήφισμα και μάλιστα με διαδικασίες «fast track», στο οποίο ο αμιγώς ρωσόφωνος πληθυσμός της ζώνης θα ερωτάται εάν επιθυμεί ένωση με τη Ρωσία. Το αποτέλεσμα δεν έχει και πολύ νόημα να το «βασανίσουμε» καθώς θα είναι σαρωτικά υπέρ αυτής της προοπτικής. Το μεγάλο ζήτημα για τη Δύση είναι από αυτή την εξέλιξη το γεγονός πως ο Ρώσος Πρόεδρος αυτή την φορά στο μήνυμά του προς τα δύο Σώματα της ρωσικής Βουλής στις 29 Φεβρουαρίου δεν θα έχει κανένα θέμα να αποδεχθεί το ψήφισμα και να επανεντάξει στη δική του Ρωσία τη συγκεκριμένη περιοχή με τον τρόπο που το έπραξε λίγο πριν την εισβολή στην Ουκρανία για το Ντονμπάς… Εάν αυτό συμβεί η Ρωσία θα αποκτήσει επίσημα, για τα δικά της νομικά δεδομένα, νέα επαρχία και στα δυτικά της Ουκρανίας. Η ενίσχυση της Υπερδνειστερίας θα είναι σαφώς εξαιρετικά δύσκολη από την πλευρά της Μόσχας, αλλά και οποιαδήποτε κίνηση από την πλευρά του ΝΑΤΟ στο κρίσιμο ειδικά για το τελευταίο Ουκρανικό λιμάνι (την Οδησσό) σημείο θα γίνονται κάτω από πολύ δυσκολότερες συνθήκες.

Το ενδεχόμενο μάλιστα να υπάρξει κάποιο ουκρανικό χτύπημα στη συγκεκριμένη περιοχή δεν θα πρέπει να αποκλειστεί ειδικά σε μία περίοδο που το Κίεβο φαίνεται να πιέζεται σημαντικά στα πεδία κυρίως λόγω της έλλειψης δυτικής παροχής όπλων.

Όπως και να έχει μία τέτοια κίνηση από την πλευρά της Ρωσίας θα φέρει νέα δεδομένα σε μία περιοχή που η κινητικότητα έχει «παγώσει» τα τελευταία 30 χρόνια και αυτό από μόνο με δεδομένο πως οι σχέσεις Δύσης – Ρωσίας είναι κυριολεκτικά στα χαρακώματα μόνο κινδύνους μπορεί να γεννήσει σε έναν χώρο ο οποίος είναι πολύ εγγύτερος σε αυτό που ονομάζουμε Ευρώπη.