Πλαστό αποδείχθηκε απολίθωμα ερπετού 280 εκατομμυρίων ετών

Το απολίθωμα, που ανακαλύφθηκε αρχικά στις ιταλικές Άλπεις το 1931, έχει την επιστημονική ονομασία Tridentinosaurus antiquus. Οι επιστήμονες πίστευαν ότι το σκούρο, βαθύ περίγραμμα του σώματος που έμοιαζε με σαύρα και ήταν εγκλωβισμένο σε βράχο ήταν δέρμα και μαλακός ιστός, αλλά κανείς δεν το μελέτησε ποτέ λεπτομερώς.

Το απολίθωμα, που φυλάσσεται στις συλλογές του Μουσείου Φύσης και Ανθρωπότητας του Πανεπιστημίου της Πάντοβα στην Ιταλία, δημιούργησε πολλά ερωτήματα σχετικά με την ακριβή φύση του πλάσματος που ήταν εν ζωή, όταν δεν μπορούσαν να βρεθούν πρόσθετα, παρόμοια δείγματα.

Μια νέα, λεπτομερής ανάλυση, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Paleontology, αποκάλυψε ότι το σκούρο χρώμα του απολιθώματος δεν είναι διατηρημένο γενετικό υλικό – είναι απλώς μαύρη μπογιά που καλύπτει μερικά οστά και λαξευμένο βράχο.

Η αποκάλυψη μιας πλαστογράφησης

Η γενική έλλειψη ορατών οστών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του κρανίου, παρά το γεγονός ότι το σώμα δεν φαινόταν εντελώς επίπεδο, είχε οδηγήσει τους επιστήμονες στο συμπέρασμα ότι το δείγμα ήταν ουσιαστικά μια μούμια ενός αρχαίου ερπετού.

«Μια εύλογη εξήγηση ήταν ότι τα οστά ήταν κρυμμένα κάτω από το στρώμα του δέρματος και επομένως δεν ήταν ορατά», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Δρ. Βαλεντίνα Ρόσι, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στην παλαιοβιολογία στο University College Cork στην Ιρλανδία. «Υπάρχουν λίγα παραδείγματα από μούμιες δεινοσαύρων, όπου λίγο πολύ όπως και στις ανθρώπινες μούμιες, τα οστά καλύπτονται ακόμα από δέρμα».

Η αυξανόμενη αβεβαιότητα γύρω από το απολίθωμα, οδήγησε τη Ρόσι και τους συναδέλφους της το 2021 στην εξέτασή του με υπεριώδη φωτογραφία. Η ανάλυση αποκάλυψε ότι το δείγμα ήταν καλυμμένο με ένα παχύ στρώμα, δήλωσε η Ρόσι. Θεώρησαν ότι το στρώμα αυτό ήταν βερνίκι για τη συντήρησή του, όπως συνηθιζόταν στο παρελθόν.

Όταν όμως η ομάδα, ελπίζοντας να βρει βιολογικές πληροφορίες για το απολίθωμα κάτω από την επίστρωση, χρησιμοποίησε ισχυρά μικροσκόπια με διαφορετικά μήκη κύματος του φωτός, διαπίστωσε ότι το περίγραμμα του σώματος ήταν χαραγμένο στο βράχο και βαμμένο με «ζωικό άνθρακα», μια χρωστική ουσία που χρησιμοποιούνταν πριν από περίπου 100 χρόνια και παρασκευαζόταν με την καύση οστών ζώων. Η χάραξη εξηγεί επίσης γιατί το δείγμα φάνηκε να διατηρεί ένα τόσο ζωντανό σχήμα, αντί να φαίνεται πιο επίπεδο όπως ένα γνήσιο απολίθωμα.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι υπάρχουν πραγματικά οστά μέσα στο απολίθωμα. Τα οπίσθια άκρα, αν και σε κακή κατάσταση, είναι αληθινά, ενώ υπάρχουν επίσης ίχνη δέρματος. Τώρα, οι ερευνητές προσπαθούν να προσδιορίσουν την ακριβή ηλικία των οστών και σε ποιο ζώο ανήκαν.

Σκόπιμη ή όχι η πλαστογράφηση;

Δεδομένης της έλλειψης αρχείων που να συνοδεύουν το απολίθωμα, συμπεριλαμβανομένης μιας περιγραφής του τι ακριβώς βρέθηκε το 1931, η Rossi και η ομάδα της δεν μπορούν να είναι απολύτως σίγουροι ότι η πλαστογράφηση έγινε επίτηδες.

«Πιστεύουμε ότι, δεδομένου ότι ορισμένα από τα οστά είναι ορατά, κάποιος προσπάθησε να αποκαλύψει περισσότερο από τον σκελετό, ανασκάπτοντας λίγο-πολύ εκεί όπου κάποιος θα περίμενε να βρει το υπόλοιπο ζώο», δήλωσε η Ρόσι. «Η έλλειψη κατάλληλων εργαλείων για την προετοιμασία του σκληρού πετρώματος δεν βοήθησε, και η εφαρμογή της μπογιάς στο τέλος ήταν ίσως ένας τρόπος να εξωραϊστεί το τελικό αποτέλεσμα. Δυστυχώς, είτε όλα αυτά ήταν σκόπιμα είτε όχι, παραπλάνησαν πολλούς ειδικούς στην ερμηνεία αυτού του απολιθώματος».

Με πληροφορίες από: Famous fossil is really just paint, rocks and a couple of bones, researchers say by Ashley Strickland, CNN