ΑΙ: Ερευνητές «διάβασαν» ελληνική λέξη σε αρχαίο πάπυρο που κατέστρεψε ο Βεζούβιος το 79 μ.Χ

Όταν ο Βεζούβιος εξερράγη το 79 μ.Χ., η τέφρα και η λάβα που έθαψε την Πομπηία, έφθασε μέχρι την παραθαλάσσια πόλη Ερκουλάνεουμ (Herculaneum) και προκάλεσε φθορές σε πάπυρους και χειρόγραφα που βρίσκονταν στη βιβλιοθήκη Ηρακουλάνου (Herculaneum). Ορισμένα από τα έγγραφα αυτά, επανεμφανίστηκαν το 1752 σε μια βίλα στη Νάπολη, που ειδικοί πιστεύουν ότι κάποτε ανήκε στον πεθερό του Ιούλιου Καίσαρα.

Σύμφωνα με το δημoσίευμα του βρετανικού Guardian οι επιστήμονες πίστευαν πως οι πάπυροι είχαν καταστραφεί ανεπανόρθωτα.

Σχεδόν 2.000 χρόνια αργότερα, οι ερευνητές κατάφεραν να διαβάσουν την πρώτη λέξη από ένα από τα κείμενα, χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη.

Το Vesuvius challenge

Την εξαιρετική αυτή εξέλιξη ανακοίνωσε χθες, Πέμπτη (12/10) ο καθηγητής Μπρεντ Σιλς, επιστήμονας πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο του Κεντάκι. Τον περασμένο Μάρτιο, ο Σιλς μαζί με άλλους ερευνητές, ξεκίνησαν το Vesuvius challenge για να επιταχύνουν την ανάγνωση των κειμένων.

Με την υποστήριξη επενδυτών της Σίλικον Βάλεϊ, το πρότζεκτ προσφέρει χρηματικά έπαθλα 230.000 ευρώ στους ερευνητές που θα καταφέρουν να εξάγουν ευανάγνωστες λέξεις από τους απανθρακωμένους παπύρους 2.000 ετών.

«Αυτό είναι το πρώτο κείμενο που ανακτάται από έναν από αυτούς τους τυλιγμένους, άθικτους παπύρους», δήλωσε ο Στίβεν Πάρσονς, της ομάδας ερευνητών του Πανεπιστημίου του Κεντάκι. Οι ερευνητές έχουν έκτοτε αποκαλύψει περισσότερα γράμματα από τον αρχαίο πάπυρο.

Όταν ξεκίνησε το Vesuvius challenge, ο Σιλς και η ομάδα του δημοσίευσαν χιλιάδες τρισδιάστατες εικόνες ακτινογραφιών δύο τυλιγμένων παπύρων και τριών θραυσμάτων.

Δημοσιοποίησαν επίσης ένα πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης που είχαν εκπαιδεύσει να διαβάζει γράμματα στους παπύρους με βάση τις ανεπαίσθητες αλλαγές που έκανε το αρχαίο μελάνι στη δομή του παπύρου.

Πάπυροι του πεθερού του Ιούλιου Καίσαρα

Οι δυο πάπυροι ανήκουν σε μια συλλογή του Ινστιτούτου της Γαλλίας στο Παρίσι και είναι μεταξύ εκατοντάδων που ανακτήθηκαν από τη βιβλιοθήκη της βίλας που θεωρείται ότι ανήκε σε έναν υψηλόβαθμο Ρωμαίο πολιτικό, πιθανώς τον Lucius Calpurnius Piso Caesoninus, πεθερό του Ιουλίου Καίσαρα.

«Πορφύρα»: Η ελληνική λέξη 50.000 ευρώ

Δύο φοιτητές πληροφορικής, ο Λιούκ Φάριτορ από τη Νεμπράσκα και ο Γιούσεφ Νάντερ από το Βερολίνο, που αποφάσισαν να μετάσχουν στην πρόκληση, βελτίωσαν τη διαδικασία και βρήκαν -ξεχωριστά ο καθένας- την ίδια αρχαία ελληνική λέξη σε έναν από τους παπύρους: «πορφύρα». Ο Φάριτορ, που βρήκε πρώτος τη λέξη, κέρδισε 40.000 δολάρια, ενώ ο Νάντερ 10.000 δολάρια. Η πρόκληση τώρα είναι η ανάγνωση του κείμενου γύρω από τη λέξη.

«Αυτή η λέξη είναι η πρώτη μας κατάδυση σε ένα αρχαίο βιβλίο που δεν έχει ανοιχτεί και παραπέμπει σε βασιλικά δικαιώματα, πλούτο, ακόμη και χλεύη», δήλωσε ο καθηγητής Σιλς. «Το τι πραγματεύεται ο συγκεκριμένος πάπυρος είναι ακόμη άγνωστο, αλλά πιστεύω ότι σύντομα θα αποκαλυφθεί», συμπλήρωσε.

«Για μένα, το να διαβάζω λέξεις από τους παπύρους του Ερκουλάνεουμ είναι σαν να πατάω στο φεγγάρι», καταλήγει ο Σιλς.