Γαλλία: Στο προσκήνιο η νομοθεσία και η εκπαίδευση των αστυνομικών μετά το θάνατο του Ναέλ

Ο Ναέλ ήταν το τρίτο άτομα που σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια ελέγχου για τροχονομική παράβαση φέτος ενώ το περασμένο χρόνο οι θάνατοι ήταν 13.

Τα περισσότερα από τα θύματα ήταν έγχρωμα ή αραβικής καταγωγής.

Το 2017 μετά από αλλαγή του νόμου για τις περιπτώσεις που οι αστυνομικοί μπορούν να ανοίξουν πυρ είναι και όταν ο οδηγός ή οι επιβαίνοντες σε όχημα αγνοήσουν την εντολή να σταματήσουν και θεωρηθεί ότι συνιστούν απειλή για τον αστυνομικό.

Η αλλαγή του νόμου αποφασίστηκε μετά από πιέσεις των αστυνομικών ενώσεων όταν το 2016 σε προάστιο του Παρισιού ένας αστυνομικός υπέστη σοβαρά εγκαύματα όταν μία ομάδα νεαρών έριξε βόμβες μολότοφ στο αυτοκίνητό του.

Ο δικηγόρος του αστυνομιικού που πυροβόλησε το Ναέλ που έχει προφυλακιστεί και διεξάγεται σε βάρος του έρευνα για ανθρωποκτονία από πρόθεση υποστηρίζει ότι ο πελάτης του αντέδρασε μέσα στο νομικό πλαίσιο καθώς ο νεαρός αρνήθηκε να σταματήσει το αυτοκίνητο και στη συνέχεια παραβίασε τροχονομικούς κανόνες που έθεσαν σε κίνδυνο τους πολίτες.

Στο μεταξύ ενδιαφέρον παρουσιάζει έρευνα που δείχνει ότι από τότε που άλλαξε η νομοθεσία έχουν πενταπλασιαστεί οι θάνατοι οδηγών που αρνήθηκαν να υπακούσουν. Από τα 39 άτομα που έχασαν τη ζωή τους από πυρά αστυνομικών το 2022 τα 13 ήταν οδηγοί που πυροβολήθηκαν επειδή δεν υπάκουσαν σε εντολές.

Οι επικριτές της νομοθεσίας υποστηρίζουν ότι είναι τόσο ασαφής που έγκειται στους αστυνομικούς να αποφασίσουν κατά πόσο ο οδηγός είναι απειλή ή όχι.

Κάποιοι όπως ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Μπερνάρ Καζνέβ θεωρούν ότι το πρόβλημα δεν είναι στο νόμο αλλά την έλλειψη επαγγελματισμού ή εκπαίδευσης των αστυνομικών.

Δεν έχει άδικο καθώς οι αστυνομικές διαδικασίες δεν έχουν αλλάξει από το 1995 παρά τις καλές προθέσεις αρκετών πολιτικών.

«Είτε υποστηρίζεις την Αστυνομία, είτε βρίσκεις το μπελά σου», λέει ο Φρανκ Λουβριέ πρώην σύμβουλος του πρώην προέδρου Νικολά Σαρκοζί την εποχή που ήταν υπουργός Εσωτερικών.

Αποκαλυπτικό είναι ότι η πρόταση του νυν υπουργού Ζεράλντ Νταρμανέν για μεταρρύθμιση του ερευνητικού τμήματος της Αστυνομίας πυροδότησε απεργίες και αντιδράσεις την ώρα που η κυβέρνηση είχε να αντιμετωπίζει τις διαμαρτυρίες για το συνταξιοδοτικό.

Η αλήθεια είναι ότι αν και επίσημα η Γαλλία έχει αχρωματοψία και όλοι οι πολίτες αντιμετωπίζονται το ίδιο η πραγματικότητα τους διαψεύδει. Οι Γάλλοι πολίτες ακόμη και τρίτης -τέταρτης γενιάς από τις πρώην γαλλικές αποικίες είναι πιθανότερο να τους σταματήσουν οι αστυνομικοί από ό,τι οι γηγενείς Γάλλοι.

Το γεγονός ότι οι αστυνομικοί πέφτουν συνήθως στα μαλακά δεν βοηθά την κατάσταση. «Αυτό που βλέπουμε είναι ότι οι δικαστές δεν είναι πρόθυμοι να καταδικάσουν αστυνομικούς. Η Γαλλία δεν είναι μοναδική περίπτωση, το ίδιο ισχύει στις ΗΠΑ και στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης», λέει ο κοινωνιολόγος Σεμπαστιάν Ρος.

Αυτό είναι και το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης Μακρόν αν θα μπορέσει να κάνει ένα άλμα που φέρει λύση στο πρόβλημα με τα γαλλικά προάστια, τους κατοίκους τους και όχι να το σπρώχνει κάτω από το χαλί όπως κάνει τα τελευταία 40 χρόνια.