ΚΟΣΜΟΣ

Το στοίχημα της 11ης Ιουλίου που κινδυνεύει να χάσει το ΝΑΤΟ

Το στοίχημα της 11ης Ιουλίου που κινδυνεύει να χάσει το ΝΑΤΟ
John Thys, Pool Photo via AP

Οι εκλογές στην Τουρκία ήρθαν, διεξήχθησαν και ολοκληρώθηκαν με τον Ερντογάν γιαάλλους «οριακό» και για άλλους «σαρωτικό» νικητή.

Πλέον τα ζητήματα που υπάρχουν μπροστά έχουν όλα σύνδεση με την Ουκρανία και την ρωσική εισβολή αλλά και το ΝΑΤΟ. Σε όλα τα κρίσιμα των επόμενων μηνών λόγο αλλά και ρόλο ρυθμιστή θα έχει ξεκάθαρα και πάλι ο Ερντογάν.


Η βορειοταλαντική συμμαχία σημειώνοντας μία σειρά από «νίκες» από την στιγμή που ο Βλαντιμίρ Πούτιν επέλεξε προκειμένου να δημιουργήσει «λιγότερο ΝΑΤΟ» στην περιοχή του να εισβάλει στην Ουκρανία έχει θέσει ως οριστικό χρονοδιάγραμμα εισδοχής της Σουηδίας στη συμμαχία την 11η Ιουλίου.

Η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας, Βίλνιους, έχει τεθεί και μάλιστα ξεκάθαρα ως «στοίχημα» των εταίρων πως τα μέλη της συμμαχίας θα είναι πλέον όλα εφαπτόμενα της Ρωσίας και πως πλέον το μήνυμα θα είναι ξεκάθαρο προς την Μόσχα.

Η αλήθεια είναι όμως πως ο Ερντογάν έχει κρατήσει στα χέρια του αποκλειστικά αυτή την απόφαση και όσο κι αν κάποιοι επιμένουν πως αργά ή γρήγορα θα υποχωρήσει το τι θα ζητηθεί από την Άγκυρα σήμερα θα πρέπει να προβληματίζει τους «μεγάλους» και ισχυρούς της Ένωσης.

Ο Ερντογάν έχει φροντίσει να κρατήσει και σε αυτή την συγκυρία τις ισορροπίες με τρόπο ιδανικό για τον ίδιο και την χώρα του. Μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία και την επίσκεψη Μπλίνκεν στην Τουρκία ο Ερντογάν «έδωσε» το οκ για την Φινλανδία.

Είναι ο Τούρκος Πρόεδρος που ουσιαστικά έσπασε την ενιαία πρόταση Σουηδίας –
Φινλανδίας για είσοδο στο ΝΑΤΟ στα δύο και μόνος του προς ίδιο όφελος
διαπραγματεύεται ξεχωριστά.

Η Σουηδία είναι μία σαφώς δυσκολότερη και πιο ενδιαφέρουσα περίπτωση για τον Ερντογάν καθώς μετά την άρνηση και το τουρκικό βέτο στην χώρα οι ακρότητες με το κάψιμο του κορανιού, τις αντιτουρκικές διαδηλώσεις ακροδεξιών αλλά και την προβολή του συμβόλου του PKK με προτζέκτορα στο κτίριο της Σουηδικής Βουλής ο Τούρκος Πρόεδρος έχει επιπλέον «ρεαλιστικές» ή επίπλαστες εντάσεις στην φαρέτρα του.

Σήμερα δεν «καίγεται» ο ίδιος αλλά τα υπόλοιπα μέλη του ΝΑΤΟ προκειμένου πριν από τις 11 Ιουλίου να εκπληρωθεί η δέσμευση για ακόμη πιο ενιαίο και κυρίως ανατολικό μέτωπο προς τον Πούτιν.

Ανοιχτά Ουάσιγκτον και Λονδίνο υπογραμμίζουν πως δεν είναι δυνατό να υπάρξουν
ανταλλάγματα προς την Τουρκία που να συνδέονται με την άρση του βέτο. Παρασκηνιακά όμως είναι ξεκάθαρο πως ήδη ο Ερντογάν έχει συνδέσει με το θέμα την απόκτηση νέας γενιάς μαχητικών από τις ΗΠΑ και όσο περνούν οι ημέρες δεν θα διστάσει να ανεβάσει το «τίμημα» με πληροφορίες να κάνουν λόγο ακόμη και για αίτημα επιστροφής στο πρόγραμμα των F35.

Σίγουρα δεν είναι όλα τα χαρτιά στα χέρια του Ερντογάν. Η Ουάσιγκτον γνωρίζει καλά σε τι κατάσταση βρίσκεται η οικονομία της Τουρκίας και δεν είναι καθόλου απίθανο να πιέσει με αυτό το δεδομένο. Ακόμη όμως και σε αυτή την περίπτωση ο Ερντογάν φαίνεται να έχει στα χέρια του «δεδικασμένο».

Η συμφωνία Ευρώπης – Τουρκίας για το μεταναστευτικό που έφερε στην Άγκυρα αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ προκειμένου να κρατηθούν Σύριοι μετανάστες στα τουρκικά εδάφη και να μην «πλημμυρίσει» αρχικά το Αιγαίο και σε δεύτερο χρόνο η δυτική Ευρώπη με πρόσφυγες έχει φέρει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο στο τραπέζι.

Το εάν η Ουάσιγκτον θα δεχθεί να συζητήσει σε αυτή την βάση σίγουρα σήμερα δεν απασχολεί τον Τούρκο αλλά τον Αμερικανό Πρόεδρο ο οποίος σε καμία περίπτωση δεν θέλει να «δεθεί» με έναν πολιτικό που διατηρεί τόσο ξεκάθαρες και στενές σχέσεις με τον Πούτιν.
Δευτερεύοντα αλλά όχι μικρό ρόλο θα διαδραματίσει στις εξελίξεις και η στάση της
Ουγγαρίας του Όρμπαν. Και η Βουδαπέστη έχει ασκήσει βέτο και σήμερα κανένας δεν
φαίνεται να ασχολείται τόσο με το συγκεκριμένο θέμα.

Ο Ερντογάν για αρχή είναι σχεδόν βέβαιο πως θα ζητήσει αν όχι θα απαιτήσει να αποσύρει πρώτα ο Όρμπαν τις ενστάσεις του προκειμένου ο ίδιος ως τελευταίος και «σημαντικότερος» να κάνει την «χάρη» και το «χατίρι» στους πολλούς.

Σε κάθε περίπτωση το στοίχημα του ΝΑΤΟ, μία κατάσταση στην οποία μόνο του μπήκε
περιορίζοντας το χρονικό πλαίσιο σημαντικά, είναι ίσως ένα από τα ελάχιστα που η
συμμαχία σήμερα κινδυνεύει να χάσει.