Στο μυαλό των «serial killers»

"Αρχικά, οι κατ΄ εξακολούθηση δολοφονίες θεωρούνται προμελετημένες, περιλαμβάνοντας φαντασιώσεις σχετικά με το αδίκημα και λεπτομερή σχεδιασμό. Όταν ο χρόνος είναι κατάλληλος και ο δράστης-δολοφόνος έχει ηρεμήσει συναισθηματικά από την προηγούμενη ανθρωποκτονία, επιλέγει το επόμενο θύμα του και προχωρεί στην εκτέλεση του σχεδίου του", αναφέρει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο διοικητής της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής και εκ των εμπειροτέρων ανώτατων αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, Χρήστος Παπαζαφείρης.

Χαρακτηριστικοί δράστες αυτού του είδους, όπως αναφέρει, είναι ο «δράκος του Σέιχ-Σου», ο H. L. Lucas στις ΗΠΑ, ο οποίος κατέθεσε ότι σκότωσε 350 ανθρώπους κατά την περίοδο 1975 - 1983 και το ζευγάρι των F. και R. West στο Hνωμένο Bασίλειο, το οποίο σε διάστημα 18 χρόνων κακοποίησε σεξουαλικά και σκότωσε 27 κοπέλες, συμπεριλαμβανόμενης και της μεγαλύτερης κόρης τους.

Ποιό είναι, όμως, το ψυχολογικό προφίλ των συγκεκριμένων δολοφόνων και κυρίως τι είναι αυτό που τους ωθεί στη διάπραξη επαναλαμβανόμενων και αποτρόπαιων εγκλημάτων;

Όπως επισημαίνει ο κ. Παπαζαφείρης, "με βάση τις προηγούμενες παρατηρήσεις, εύκολα οδηγείται κανείς στη διαπίστωση ότι σημαντικό ρόλο στην τελική εκδήλωση της εγκληματικής πράξης έχουν οι φαντασιώσεις του δράστη. Για πολλά χρόνια οι θεωρίες που αναπτύχθηκαν για να ερμηνεύσουν τις ενέργειες των δραστών αυτών, στηρίχθηκαν στην άποψη ότι υπάρχει για τον καθένα, κάποιος τύπος ιδεατού θύματος, το οποίο καταδιώκει".

Η μελέτη, όμως, αυτών των περιπτώσεων, δείχνει ότι αυτό που συμβαίνει, είναι μία διαδικασία αποπροσωποποίησης αναφορικά με τα θύματα που επιλέγονται. Στο πλαίσιο της παρόρμησης για την αφαίρεση της ζωής του θύματος, ένα περισσότερο κοινό άτομο καλύπτει τις φαντασιωσικές ανάγκες του δράστη. Στην πράξη, το θύμα πρέπει όχι μόνο να αποπροσωποποιείται, αλλά και να είναι τέτοιο, ώστε με τη συμπεριφορά του, όπως αυτή ερμηνεύεται από το δράστη, να δικαιολογεί τη χρήση της θανατηφόρας βίας.

Ένα από τα συνήθη χαρακτηριστικά των serial killers είναι ότι πιστεύουν πως δεν πρόκειται ποτέ να συλληφθούν.

Μια κατηγορία κατά συρροή δολοφόνων έχουν σεξουαλικά κίνητρα. Οι δράστες που διαπράττουν ανθρωποκτονίες με σεξουαλικά κίνητρα, συχνά συνεχίζουν τη δράση τους μέχρι να συλληφθούν. Αλλωστε, είναι μάλλον συχνό φαινόμενο ο δράστης μιας σεξουαλικής επίθεσης να σκοτώνει το θύμα του, ώστε να αποφύγει τη σύλληψη του. Για μερικούς βιαστές, η χρήση βίας είναι συχνά αναγκαία για να έχουν σεξουαλική διέργεση, έτσι το θύμα μπορεί να θανατωθεί είτε ηθελημένα, είτε συμπτωματικά.

Οι άνθρωποι αυτοί συνήθως περιπλανώνται και σκοτώνουν τα θύματά τους, τα οποία πολύ συχνά είναι και αυτά περιπλανώμενα άτομα και όχι σταθερά μέλη μιας κοινωνίας. Τα θύματα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι άτομα, τα οποία ζουν στο κοινωνικό περιθώριο, όπως αλκοολικοί, χρήστες παράνομων ουσιών, πόρνες ή έφηβοι και παιδιά που έχουν φύγει από το σπίτι τους.

Τα χαρακτηριστικά αυτά των θυμάτων, δυσκολεύουν σημαντικά τη δυνατότητα που έχουν οι διωκτικές αρχές να συλλέξουν στοιχεία για την ταυτότητά τους. Συχνά το μόνο εργαλείο για την αναγνώριση,ανακάλυψη και σύλληψη του δράστη είναι η διενέργεια ψυχολογικής αυτοψίας, (δημιουργία προφίλ του δράστη).

Οι περισσότεροι από τους ερευνητές στον τομέα αυτό υποστηρίζουν ότι οι ανθρωποκτονίες αυτού του τύπου, δεν διαπράττονται για κάποιο υλικό όφελος, αλλά πιθανώς σχετίζονται με την επιθυμία του δράστη να αποκτήσει εξουσία έναντι του εκάστοτε θύματος.

Ο δράστης παίρνει ικανοποίηση από την πράξη της ανθρωποκτονίας αυτής καθ΄ εαυτής, ενώ άλλοι μελετητές θεωρούν πιο σημαντική τη διαδικασία απογύμνωσης του θύματος από κάθε σύμβολο σταθερότητας και ισχύος (απογύμνωση, κλείσιμο των ματιών κ.α.). Κάποιοι από τους δράστες βλέπουν τους εαυτούς τους ως «αποστόλους» που έχουν την εντολή να απαλλάξουν τον κόσμο από συγκεκριμένα άτομα, όπως είναι οι πόρνες και οι ομοφυλόφιλοι.

Μια κατηγορία κατά συρροή δολοφόνων είναι αυτή των σαδιστών. Οι σαδιστές δράστες έχουν τα δικά τους χαρακτηριστικά, όπου η ανθρωποκτονία συνδυάζεται με σεξουαλική δραστηριότητα και βασανισμούς. Οι ανθρωποκτονίες αυτές δεν σχετίζονται στο σύνολό τους, με σεξουαλικές διαστροφές, αλλά η ηδονιστική ευχαρίστηση του δράστη προέρχεται από τη συνολική διαδικασία της απόλυτης εξουσίας επί του θύματος ζωντανού και νεκρού.

Συχνά τέτοιες ανθρωποκτονίες αποτελούν μέρος του τελετουργικού παραθρησκευτικών τελετών.