Ουκρανική κρίση: Υπό αμφισβήτηση οι ρωσικές προθέσεις περί αποκλιμάκωσης - Νέο πακέτο κυρώσεων

Ενώ η Ρωσία αποσύρει για δεύτερη ημέρα στρατεύματά της από την προσαρτημένη Κριμαία, η Δύση αμφισβητεί τις προθέσεις περί αποκλιμάκωσης.

Όπως αναφέρει η κυρία Φον ντρερ Λάιεν: «Χθες, Τρίτη, η Ρωσία έστειλε αντικρουόμενα μηνύματα. Από τη μία, οι αρχές ανακοίνωσαν την αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων και, από την άλλη, η Δούμα ψήφισε υπέρ της επίσημης αναγνώρισης του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ ως ανεξάρτητων δημοκρατιών».

Επισήμανε ωστόσο ότι, η διπλωματία ακόμη μπορεί να έχει αποτέλεσμα.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στον φόβο που βιώνουν οι πολίτες της χώρας αυτές τις μέρες καθώς προετοιμάζονται για έναν πόλεμο που δεν θέλουν:

«Αντιμετωπίζουμε τη μεγαλύτερη συσσώρευση στρατευμάτων σε ευρωπαϊκό έδαφος από τις πιο σκοτεινές μέρες του Ψυχρού Πολέμου. Ο λαός της Ουκρανίας προσπαθεί γενναία να συνεχίσει τη ζωή του. Αλλά πολλοί από αυτούς κρατούν τσάντες έκτακτης ανάγκης στις πόρτες τους με βασικά ρούχα και σημαντικά έγγραφα, σε περίπτωση που πρέπει να φύγουν βιαστικά από το σπίτι. ‘Αλλοι έχουν αποθηκεύσει δοχεία τροφίμων, να προετοιμαστούν για το χειρότερο. Κάποιοι έχουν στήσει ακόμη και καταφύγια στα υπόγειά τους.

Δεν πρόκειται για ιστορίες της δεκαετίας του 1940. Αυτή είναι η Ευρώπη του 2022», ανέφερε η πρόεδρος της Επιτροπής.

Η ίδια σημείωσε ότι «η Ουκρανία είναι κυρίαρχη χώρα. Κάνει επιλογές για το δικό της μέλλον. Αλλά αυτό δεν αρέσει στο Κρεμλίνο, και έτσι απειλεί με πόλεμο».

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η ιδέα ότι το Κρεμλίνο πρέπει να αποφασίζει τι μπορούν ή δεν μπορούν να επιθυμούν και τόνισε ότι «η ιδέα των σφαιρών επιρροής είναι φάντασμα του περασμένου αιώνα».

«Αυτή η κρίση αφορά την Ουκρανία - και όχι μόνο. Έχει να κάνει με το τι σημαίνει να είσαι κυρίαρχη, ανεξάρτητη και ελεύθερη χώρα στον 21ο αιώνα. Πρόκειται για το δικαίωμα του καθενός να ζει χωρίς φόβο.

Και συνέχισε λέγοντας: «Η διπλωματία δεν έχει πει ακόμα τις τελευταίες της λέξεις. Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Λαβρόφ έγραψε 36 επιστολές στο κάθε κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τους Συμμάχους του ΝΑΤΟ, με μια σειρά από αιτήματα. Έλαβε δύο επιστολές σε αντάλλαγμα. Μία από τον Ζοζέπ Μπορέλ για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μία από τον Γενς Στόλτενμπεργκ για λογαριασμό του ΝΑΤΟ. Άλλη μια φορά, η ρωσική κυβέρνηση προσπάθησε να μας διχάσει. Όμως η προσπάθειά τους απέτυχε», ανέφερε η Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν.

«Το ΝΑΤΟ δεν έχει εικόνα για μείωση στρατευμάτων»

Η πρόεδρος της Κομισιόν επισήμανε ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι διατλαντικοί εταίροι της είναι ενωμένοι σε αυτήν την κρίση. Η έκκλησή μας προς τη Ρωσία είναι ξεκάθαρη: Μην επιλέξετε τον πόλεμο. Ένας δρόμος συνεργασίας μεταξύ μας και της Ρωσίας είναι ακόμα δυνατός. Αλλά ας μείνουμε σε επαγρύπνηση. Παρά τα χθεσινά νέα, το ΝΑΤΟ δεν έχει δει ακόμη σημάδια μείωσης των ρωσικών στρατευμάτων. Και εάν το Κρεμλίνο επιλέξει τη βία κατά της Ουκρανίας. Η απάντησή μας θα είναι ισχυρή και ενωμένη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης συνεργάζονται στενά με όλα τα κράτη μέλη για να προετοιμάσουν ένα ισχυρό και ολοκληρωμένο πακέτο πιθανών κυρώσεων. Και έχουμε εργαστεί σε στενό συντονισμό με τους φίλους μας στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά».

«Η αντίδρασή μας κατά της Ρωσίας θα είναι σθεναρή»

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι «σε περίπτωση ρωσικής επιθετικότητας, η αντίδραση της Ευρώπης θα είναι γρήγορη και σθεναρή. Δεν μιλάμε μόνο για δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και απαγόρευση ταξιδιών για Ρώσους. Το στρατηγικό συμφέρον της Ρωσίας είναι να διαφοροποιήσει τη μονόπλευρη οικονομία της,και να κλείσει τα σημερινά της κενά. Αλλά για αυτό χρειάζονται τεχνολογίες στις οποίες έχουμε παγκόσμια ηγετική θέση, εξαρτήματα υψηλής τεχνολογίας για τα οποία η Ρωσία εξαρτάται σχεδόν εξ ολοκλήρου από εμάς».

«Είμαστε έτοιμοι για ενδεχόμενη ενεργειακή κρίση»

Παράλληλα η πρόεδρος της Κομισιόν αναφέρθηκε στο ενεργειακό. «Είμαστε και εμείς έτοιμοι σε περίπτωση που η ρωσική ηγεσία αποφασίσει να χρησιμοποιήσει ως όπλο το ενεργειακό. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε συνομιλίες με πολλές χώρες που είναι έτοιμες να αυξήσουν τις εξαγωγές τους υγροποιημένου φυσικού αερίου στην ΕΕ. Τις τελευταίες εβδομάδες, έχουμε εξετάσει όλα τα πιθανά σενάρια διακοπής σε περίπτωση που η Ρωσία αποφασίσει να διακόψει μερικώς ή πλήρως τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο προς την ΕΕ. Και μπορώ να πω, ότι τα μοντέλα μας δείχνουν ότι τώρα είμαστε ασφαλείς αυτό το χειμώνα» σημείωσε.

Η Πρόεδρος της Επιτροπής είπε ότι «αυτή είναι μια κρίση που έχει δημιουργήσει η Μόσχα. Δεν επιλέξαμε την αντιπαράθεση, αλλά είμαστε προετοιμασμένοι για αυτό. Τώρα έχουμε δύο επιλογές για το μέλλον. Στη μία, το Κρεμλίνο αποφασίζει να κάνει πόλεμο κατά της Ουκρανίας, με τεράστιο ανθρώπινο κόστος, κάτι που νομίζαμε ότι είχαμε αφήσει πίσω, μετά τις τραγωδίες του εικοστού αιώνα. Οι σχέσεις της Μόσχας μαζί μας θα πλήττονταν σοβαρά. Θα υπάρξουν σκληρές κυρώσεις, με τρομερές συνέπειες στη ρωσική οικονομία και την προοπτική του εκσυγχρονισμού. Αλλά ένα άλλο μέλλον είναι πιθανό. Ένα μέλλον στο οποίο η Ρωσία και η Ευρώπη θα συνεργάζονται για τα κοινά τους συμφέροντα. Ένα μέλλον όπου ελεύθερες χώρες συνεργάζονται ειρηνικά. Αυτή είναι η φιλοδοξία μου».

«Είμαι βέβαιη ότι και ο ρωσικός λαός συμμερίζεται αυτή τη φιλοδοξία. Τώρα εναπόκειται στο Κρεμλίνο να αποφασίσει», σημείωσε.

Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν τόνισε ότι «η Ευρώπη θα είναι ενωμένη στο πλευρό της Ουκρανίας, στο πλευρό της ειρήνης, στο πλευρό των λαών της Ευρώπης».

Διήμερη συνεδρίαση στο ΝΑΤΟ

Την ίδια ώρα, το ΝΑΤΟ εξετάζει στενά την απειλή κατά της Ουκρανίας και η άμυνα και αποτροπή είναι το βασικό θέμα που θα συζητηθεί στο Συμβούλιο υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ που συνεδριάζει σήμερα, Τετάρτη και αύριο, Πέμπτη στις Βρυξέλλες.

«Προς το παρόν δεν έχουμε δει κανένα σημάδι αποκλιμάκωσης επί του πεδίου», δήλωσε σχετικά με τη συγκέντρωση ρωσικών στρατευμάτων γύρω από την Ουκρανία ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου.

«Είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε τις σχέσεις ΝΑΤΟ-Ρωσίας, την ευρωπαϊκή ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της κατάστασης μέσα και γύρω από την Ουκρανία και τη μείωση του κινδύνου, τη διαφάνεια και τον έλεγχο των εξοπλισμών», τόνισε ο Γ. Στόλτενμπεργκ, σημειώνοντας ωστόσο ότι το ΝΑΤΟ δεν θα κάνει συμβιβασμούς στις βασικές αρχές του και στο δικαίωμα κάθε έθνους να επιλέξει τον δικό του δρόμο.

Στο επίκεντρο της συζήτησης των Υπουργών 'Αμυνας θα βρεθεί η ενίσχυση της άμυνας στην ανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας με την ανάπτυξη περισσότερων στρατευμάτων, σε μακροπρόθεσμη βάση. Όπως ανέφερε ο Γ. Στόλτενμπεργκ, η Γαλλία έχει προσφερθεί να ηγηθεί μιας νέας ομάδας μάχης του ΝΑΤΟ στη Ρουμανία.

«Έχουμε αναπτύξει περισσότερα στρατεύματα, αεροπλάνα και πλοία στο ανατολικό τμήμα. Έχουμε αυξήσει την ετοιμότητα της Δύναμης Αντίδρασης του ΝΑΤΟ και έχουμε ενισχύσει τις ομάδες μάχης μας στην περιοχή της Βαλτικής», είπε ο Γ.Γ., σημειώνοντας ότι επιπλέον αμερικανικά στρατεύματα αναπτύσσονται μαζί με άλλους Συμμάχους στη Ρουμανία, στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.

Τη δεύτερη ημέρα του Συμβουλίου, οι υπουργοί Άμυνας των χωρών μελών του ΝΑΤΟ, θα συναντήσουν τους ομολόγους τους από την Ουκρανία και τη Γεωργία και αναμένεται να εκφράσουν την ισχυρή υποστήριξή τους στην εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα των δύο χωρών. Επίσης, θα συζητηθεί η επιδείνωση της κατάστασης της ασφάλειας στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.

Ακόμη, υπουργοί θα επανεξετάσουν τον επιμερισμό των βαρών σε όλη τη Συμμαχία. «Χαιρετίζω το γεγονός ότι τα τελευταία μας στοιχεία δείχνουν επτά συναπτά έτη αυξημένων αμυντικών δαπανών σε όλη την Ευρώπη και τον Καναδά με 270 δισεκατομμύρια δολάρια επιπλέον από το 2014», είπε ο Γ. Στόλτενμπεργκ, καλώντας τους Συμμάχους να συνεχίσουν να επενδύουν στην κοινή ασφάλεια.

Εικόνες από απόσυρση στρατευμάτων δημοσιεύει η Μόσχα

Ως απάντηση στις δυσπιστία της Δύσης, το κρατικό Ria Novosti μετέδωσε νυχτερινές εικόνες από ένα τρένο που μετέφερε τανκς να διασχίζει τη γέφυρα που περνά από τα στενά Κερτς, την οποία κατασκεύασε η Μόσχα για να ενώσει την Κριμαία με το ρωσικό έδαφος.

Σε ανακοίνωσή του το ρωσικό υπουργείο Άμυνας επεσήμανε ότι:

«Οι μονάδες της Νότιας Στρατιωτικής Περιοχής, που ολοκλήρωσαν τη συμμετοχή τους στα τακτικά γυμνάσια σε περιοχές δοκιμών της χερσονήσου της Κριμαίας, κατευθύνονται με τρένα πίσω στις μόνιμες βάσεις τους».

PHOTO 1 / 4

Photo 1/4

Photo 2/4

Photo 3/4

Photo 4/4

Ουκρανός υπουργός Άμυνας: Σταθερή η κατάσταση

Την ίδια ώρα, ο υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας Αλεξέι Ρεζνίκοφ δήλωσε ότι οι τελευταίες εκτιμήσεις για τις ρωσικές απειλές δεν περιέχουν «κάτι το μη αναμενόμενο» και ότι συνάδουν με προηγούμενες εκτιμήσεις.

Σε τηλεοπτική του ομιλία ο υπουργός είπε ότι οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις συνεχίζουν εθνικές στρατιωτικές ασκήσεις, μια εκ των οποίων θα παρακολουθήσει και ο στρατιωτικός ακόλουθος της Λευκορωσίας.

«Οι πόλεμοι στην Ευρώπη σπανίως ξεκινούν Τετάρτες»

Ο πρεσβευτής της Ρωσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση υποβάθμισε τις αμερικανικές προειδοποιήσεις περί ενδεχόμενης επίθεσης της χώρας του στην Ουκρανία σήμερα Τετάρτη.

«Σε ό,τι αφορά τη Ρωσία, μπορώ να σας διαβεβαιώσω πως δεν θα γίνει καμία επίθεση σήμερα Τετάρτη. Δεν θα υπάρξει κλιμάκωση ούτε την επόμενη εβδομάδα, ούτε τη μεθεπόμενη – ούτε τον επόμενο μήνα», σημείωσε ο Βλαντίμιρ Τσίζοφ σε δηλώσεις του στην Die Welt που δημοσιεύονται στο φύλλο της γερμανικής εφημερίδας που κυκλοφορεί.

«Οι πόλεμοι στην Ευρώπη σπανίως ξεκινούν Τετάρτες», πρόσθεσε.

Ο κ. Τσίζοφ απέρριψε τις προειδοποιήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης και υπογράμμισε πως «όταν διατυπώνεις κατηγορίες, πολύ περισσότερο όταν διατυπώνεις εξαιρετικά σοβαρές κατηγορίες εναντίον της Ρωσίας, έχεις την ευθύνη να παρουσιάζεις αποδείξεις. Αλλιώς πρόκειται για συκοφαντία. Λοιπόν, πού είναι οι αποδείξεις;»

Ο ρώσος διπλωμάτης κάλεσε τη Δύση να αντιμετωπίσει με σοβαρότητα τις ανησυχίες και τις προτάσεις της Ρωσίας για την αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ευρώπη.

«Όταν οι εταίροι μας ακούσουν επιτέλους τις θεμιτές ανησυχίες μας», θα μπορέσει να ξεκινήσει μια διαδικασία άμβλυνσης των εντάσεων, που θα είναι «προς το συμφέρον όλων των Ευρωπαίων, από τη Λισαβόνα μέχρι το Βλαδιβοστόκ, και άλλων χωρών του κόσμου», διαβεβαίωσε.

Μπάιντεν: Η εισβολή είναι ακόμα πιθανή

Παράλληλα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, σε ένα σκληρό διάγγελμά του προς τους Αμερικανούς διαμήνυσε κατ' επανάληψη προς τον Βλαντιμίρ Πούτιν πως η Ουάσινγκτον είναι εξίσου έτοιμη για τη διπλωματία, όσο και για κάθε ενδεχόμενο.

Κατά τον Αμερικανό πρόεδρο, μία ρωσική εισβολή στο έδαφος της Ουκρανίας παραμένει πιθανή και οι αναφορές πως ορισμένες ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις αποσύρθηκαν από τα ουκρανικά σύνορα επί του παρόντος δεν έχουν επιβεβαιωθεί.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι προετοιμασμένες ό,τι και αν συμβεί. Είμαστε έτοιμοι για τη διπλωματία, να εμπλακούμε σε διπλωματία με τους εταίρους και συμμάχους μας για τη βελτίωση της ασφάλειας και της σταθερότητας συνολικά στην Ευρώπη. Και είμαστε έτοιμοι να αντιδράσουμε αποφασιστικά σε μία ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, η οποία παραμένει μία ευδιάκριτη πιθανότητα. Αυτή ήταν προσέγγισή μας τις τελευταίες εβδομάδες και μήνες, και αυτή παραμένει» δήλωσε ο Τζο Μπάιντεν.

Σε περίπτωση ρωσικής εισβολής, ο Μπάιντεν επανέλαβε, πως δεν θα στείλει Αμερικανούς στρατιώτες να πολεμήσουν σε ουκρανικό έδαφος, όμως διαμήνυσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «θα υπερασπιστούν κάθε ίντσα της επικράτειας του ΝΑΤΟ» και η ανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας θα ενισχυθεί περαιτέρω.

«Δεν έχουμε ακόμη επιβεβαιώσει ότι ρωσικές στρατιωτικές μονάδες επιστρέφουν στις βάσει τους. Οι αναλυτές μας υποδεικνύουν ότι παραμένουν σε θέσεις απειλητικές [έναντι της Ουκρανίας], και παραμένει το γεγονός ότι 150.000 στρατιώτες έχουν περικυκλώσει την Ουκρανία, και μία εισβολή είναι ακόμα πιθανή», σημείωσε.

Σύμφωνα με τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ:

«Οι Ρώσοι θα μπορούσαν να στοχοποιήσουν τα στρατιωτικά και κυβερνητικά κέντρα διοίκησης και ελέγχου του Κιέβου με ένα μπαράζ αεροπορικών επιδρομών πριν περάσουν τα τανκς πάνω από τα σύνορα. Την ίδια στιγμή ρωσικά αμφίβια πολεμικά πλοία θα μπορούσαν να εισβάλουν στη νότια ακτογραμμή της Ουκρανίας».

Πούτιν: H Ρωσία δεν θέλει πόλεμο στην Ευρώπη αλλά ούτε την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ

Ακολούθως, π Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, δήλωσε κατόπιν της συνάντησής του με τον Γερμανό καγκελάριο, Όλαφ Σολτς, στη Μόσχα ότι η Ρωσία αποφάσισε «να αποσύρει μερικώς στρατεύματα».

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν διαμήνυσε πως η Δύση «πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψιν» τις ανησυχίες της Ρωσίας για την ασφάλειά της, επαναλαμβάνοντας ότι καταστρατηγήθηκαν οι δεσμεύσεις που δόθηκαν μεταψυχροπολεμικά περί μη επέκτασης του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς, το οποίο 30 χρόνια αργότερα «έχει βρεθεί ακριβώς στο κατώφλι» της.

Και ξεκαθάρισε ότι το ζήτημα της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ πρέπει να επιλυθεί «τώρα» -παρόλο που σε κάθε περίπτωση η πρώην σοβιετική δημοκρατία απέχει μακράν από την εκκίνηση της όποιας διαδικασίας ένταξης, και η ίδια η Συμμαχία επί της ουσίας υπεραμύνεται εν συνόλω την πολιτική ανοιχτών θυρών και όχι αυτή καθαυτή τη μελλοντική εισδοχή της Ουκρανίας στις δομές της.

Ερωτηθείς από τους δημοσιογράφους κατά τη συνέντευξη Τύπου εάν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο πολέμου στην Ευρώπη, ο Πούτιν παρέπεμψε σε προγενέστερο σχόλιο του Όλαφ Σολτς ότι η γενιά του δεν μπορεί να διανοηθεί έναν πόλεμο στην Ευρώπη -όμως σημείωσε ότι η ήπειρος έχει «ζήσει» τον πόλεμο στην Γιουγκοσλαβία, τον οποίο και κατά τον ίδιον πυροδότησε το ΝΑΤΟ.

Η Ρωσία δεν επιθυμεί πόλεμο στην Ευρώπη, ανέφερε ο Ρώσος πρόεδρος, προσθέτοντας πως για το λόγο αυτό έθεσε επί τάπητος προτάσεις για την εκκίνηση μίας διαπραγματευτικής διαδικασίας. Επ' αυτού επανέλαβε πως δεν έχει δοθεί «εποικοδομητική απάντηση» στις ρωσικές προτάσεις, εντούτοις προσέθεσε πως υπάρχουν ζητήματα που έχουν θέσει το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ, τα οποία αποτελούν βάση συζήτησης.