ΚΟΣΜΟΣ

Τουρκία: Γιατί το σενάριο να γίνει υπουργός Εξωτερικών η Τανσού Τσιλέρ δεν είναι ισχυρό

Τουρκία: Γιατί το σενάριο να γίνει υπουργός Εξωτερικών η Τανσού Τσιλέρ δεν είναι ισχυρό
19 Απριλίου 1995: Η πρωθυπουργός της Τουρκίας, Τανσού Τσιλέρ, στον Λευκό Οίκο μαζί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον AP Photo/J. Scott Applewhite

Η οικονομική κρίση σε συνδυασμό με τα «μαύρα σύννεφα» στις σχέσεις της κυβέρνησης Ερντογάν με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν έφεραν στην επιφάνεια σενάρια αλλαγών στην τουρκική κυβέρνηση και ειδικά στο υπουργείο Εξωτερικών.

Τις τελευταίες ημέρες άρχισε να ακούγεται και πάλι το όνομα της Τανσού Τσιλέρ, η οποία κατά την εφημερίδα Sozcu προαλείφεται για τη θέση της υπουργού Εξωτερικών, στη θέση του Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Δεν είναι η πρώτη φορά που στους διαδρόμους των πολιτικών παρασκηνίων στην Άγκυρα αναφέρεται το όνομα της πρώην πρωθυπουργού και υπουργού Εξωτερικών. Παραδοσιακά, όσες φορές η γειτονική χώρα έχει βρεθεί αντιμέτωπη με σοβαρές οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές κρίσεις, το όνομα της Τσιλέρ «φιγουράριζε» στα διάφορα σενάρια.

Προ ημερών ένα τέτοιο σενάριο διατυπώθηκε από τον αρθρογράφο της κεμαλικής Sozcu, Ραχμί Τουράν, ο οποίος έγραψε ότι η Τανσού Τσιλέρ προαλείφεται για υπουργός Εξωτερικών, επειδή διατηρεί καλές σχέσεις με τα λόμπι στις Ηνωμένες Πολιτείες και έτσι θα μπορέσει να αποκαταστήσει τις σχέσεις Ερντογάν-Μπάιντεν. Σύμφωνα με το ίδιο σενάριο, η Τσιλέρ μπορεί να ανοίξει και την «κάνουλα» του δανεισμού από το Λονδίνο.

Ο ίδιος ωστόσο σπεύδει να διευκρινίσει ότι τα σενάρια που θέλουν την «ολική επαναφορά» της Τσιλέρ μπορεί να είναι απλώς «κουτσομπολιά» και εκτιμάει ότι η πρώην πρωθυπουργός δεν θα μπορέσει να επιτύχει κανέναν από αυτούς τους στόχους, επειδή «οι καιροί έχουν αλλάξει».

Την επιστροφή της Τσιλέρ, πάντως, θα έβλεπε ίσως με καλό μάτι ο κυβερνητικός σύμμαχος του Ερντογάν και αρχηγός των Γκρίζων Λύκων, ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί.

Υπενθυμίζεται ότι Τανσού Τσιλέρ ήταν η πρωθυπουργός της Τουρκίας κατά την Κρίση των Ιμίων, το 1996, και ως εκ τούτου η παρουσία της στο υπουργείο Εξωτερικών της γειτονικής χώρας θα είχε και αυτόν τον επιπλέον (αρνητικό) συμβολισμό για την Ελλάδα.

Ωστόσο, η επιστροφή της Τσιλέρ στην ενεργό πολιτική δράση μόνον εύκολη δεν χαρακτηρίζεται: Στο εσωτερικό της χώρας το όνομά της έχει ταυτιστεί με σειρά οικονομικών σκανδάλων, σε διεθνές δε επίπεδο δεν χαίρει ιδιαίτερης εκτιμήσεως ούτε στη Δύση, ούτε και στη Ρωσία. Ακόμη και στο Αζερμπαϊτζάν, χώρα με την οποία διατηρεί αδελφικές σχέσεις η Τουρκία και αποτελεί σημαντική ψηφίδα της εξωτερικής της πολιτικής, η Τσιλέρ αποτελεί αμφιλεγόμενη προσωπικότητα.

Το όνομα της Τανσού Τσιλέρ έχει συνδεθεί άρρηκτα με το λεγόμενο «Σκάνδαλο του Σουσουρλούκ» του 1996, όταν ένα τροχαίο δυστύχημα στην ομώνυμη κωμόπολη της δυτικής Τουρκίας έγινε αφορμή για να δουν το φως της δημοσιότητας οι υπόγειες σχέσεις ανάμεσα στο τουρκικό «βαθύ κράτος« και την ακροδεξιά Μαφία των Γκρίζων Λύκων με στόχο την εξόντωση πολιτικών αντιπάλων και τη διεξαγωγή του βρόμικου πολέμου κατά του κουρδικού κινήματος που βρισκόταν σε έξαρση την εποχή εκείνη. Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και τις ΗΠΑ δεν έχει ξεχαστεί ο ρόλος αυτός της Τσιλέρ.

Αλλά και οι Ρώσοι έχουν κάθε λόγο να ενοχληθούν από μία ενδεχόμενη ανάθεση του υπουργείου Εξωτερικών στην Τσιλέρ καθώς, όπως καταγγέλλεται, είχε ενεργό ρόλο στην απόπειρα πραξικοπήματος του Αμπουλφάζ Ελτσίμπεϊ το 1995 κατά του τότε προέδρου του Αζερμπαϊτζάν, Χεϊντάρ Αλίγεφ, ο οποίος φρόντιζε να διατηρεί σχέσεις ισορροπίας με τη Μόσχα.

Μια τέτοια προοπτική είναι εξάλλου αμφίβολο κατά πόσο θα «χαροποιούσε» και τον νυν πρόεδρο και γιο του Χεϊντάρ Αλίγεφ, Ιλχάμ, παρ' όλο που ο ίδιος φαίνεται να έχει πλέον προσχωρήσει στις απόψεις των εθνικιστών, που ενέπνευσαν την εποχή εκείνη την απόπειρα του πραξικοπήματος.

Όλα αυτά τα στοιχεία καθιστούν μάλλον επισφαλές το ενδεχόμενο να επιλεγεί η 74χρονη Τανσού Τσιλέρ στη θέση της υπουργού Εξωτερικών.

Διαβάστε επίσης:
Τουρκία: Η οικονομική κρίση «φουντώνει» τα σενάρια ανασχηματισμού της κυβέρνησης Ερντογάν