Στον μαύρο κήπο του Καυκάσου: Οδοιπορικό του CNN Greece στο Ναγκόρνο Καραμπάχ

Το Ναγκόρνο Καραμπάχ, ένας αρμενικός θύλακος στο νότιο Αζερμπαϊτζάν δίπλα στα σύνορα με την Αρμενία, σχοινοβατεί, πολλά χρόνια τώρα ανάμεσα στον πόλεμο και την ειρήνη.

Νωρίς το πρωί της Κυριακής, 27 Σεπτεμβρίου, στις 7.10 άρχισαν οι εχθροπραξίες στην γραμμή αντιπαράθεσης των αρμενικών και αζερικών δυνάμεων, επαναφέροντας στην πρώτη γραμμή της διεθνούς επικαιρότητας την ξεχασμένη εδώ και πολλά χρόνια «παγωμένη σύγκρουση» στον Καύκασο. Τα πρώτα σημάδια για την επερχόμενη ανάφλεξη είχαν δοθεί τον περασμένο Ιούλιο, όταν οι δύο πλευρές είχαν συγκρουσθεί για σύντομο χρονικό διάστημα στο Τοβούζ, μία περιοχή στα βόρεια σύνορα του Αζερμπαϊτζάν, η οποία δεν είχε αποτελέσει στο παρελθόν θέατρο πολεμικών επιχειρήσεων.

Το 2017, το CNN Greece και η δημοσιογράφος Μαρία Καρχιλάκη βρέθηκε, μαζί με την κάμερα του Γιώργου Αποστολόπουλου, στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Στο ντοκιμαντέρ αυτό ξεδιπλώνεται η ιστορία της περιοχής μέσα από τις αφηγήσεις της νεαρής Αρέγκα Χοβσεπιάν, της μητέρας της, Λαρίσα, των δημοσιογράφων με τις ελληνικές ρίζες, Νίνα Αβανεσιάν και Σόφη Ιβανίδης, των γυναικών του χωριού Καρεγκά, που μαζί με την ομάδα αποναρκοθέτησης HALΟ εντόπιζαν και «έδιωχναν» από τη γη τους τον κρυμμένο θάνατο.

Στην πρώτη γραμμή του μετώπου, στην περιοχή του Μαρτακέρτ, η αποστολή του CNN Greece συνάντησε φαντάρους που δεν έχουν καν κλείσει τη δεύτερη δεκαετία της ζωής τους και μίλησαν με τον επικεφαλής τους, ταγματάρχη Ρουτζίκ Χαγκοπιάν. Συζήτησαν επίσης για τις πτυχές του προβλήματος με τον τότε πρόεδρο του Καραμπάχ, Μπάκο Σαχακιάν, τον τότε πρόεδρο της Βουλής, Ασότ Γκουλιάν και τους υπουργούς Aμυνας, αντιστράτηγο Λεβόν Μνατσακανιάν του Ναγκόρνο Καραμπάχ και Βιγκέν Σαρκισιάν της Αρμενίας

Με απόφαση του Στάλιν ενσωματώθηκε στην τότε Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν και όχι στο Γιερεβάν παρότι οι περισσότεροι κάτοικοί του ήταν Αρμένιοι.

Με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης ο, εν εξελίξει από το 1988, ακήρυχτος πόλεμος για την απόσχισή του από το Μπακού πήρε ανεξέλεγκτες διαστάσεις· στις συγκρούσεις μεταξύ των, υποστηριζόμενων από το Γιερεβάν, Αρμενίων του Καραμπάχ και των Αζέρων, χιλιάδες έχασαν τη ζωή τους, εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπίστηκαν και από τις δύο πλευρές.

Η εκεχειρία που συμφωνήθηκε το Μάιο του 1994, με τη μεσολάβηση των Ρώσων, βρήκε τους Αρμενίους να έχουν όχι μόνο τον έλεγχο του θυλάκου αλλά και περιοχών γύρω απ’ αυτόν.

Η σημερινή αναζωπύρωση, όπως και εκείνη του 2016, έρχεται να υπενθυμίσει ότι συγκρούσεις δίχως λύση «παγώνουν» μεν αλλά στο βάθος σιγοκαίνε επικίνδυνα.

Το αφιέρωμα του CNN Greece για το Ναγκόρνο Καραμπάχ βρίσκεται στη διεύθυνση:
https://www.cnn.gr/nagorno-karabakh