Πώς ένα χειμερινό θέρετρο στην Αυστρία βοήθησε στην εξάπλωση του κορωνοϊού σε όλη την Ευρώπη

Ο Ηenrik Lerfeldt έχει πολύ ευχάριστες αναμνήσεις από το Kitzloch, ένα δημοφιλές μπαρ στο χειμερινό θέρετρο του Ίσγκλ που όπου διασκέδασε αρκετά βράδια κατά τις διακοπές του, πριν από τρεις εβδομάδες.

Ο 56χρονος, ο οποίος συνομίλησε με τον δημοσιογράφο του CNNi μέσα από το σπίτι του στην Κοπεγχάγη όπου βρίσκεται σε καραντίνα, διαβεβαιώνει ότι η διασκέδασή του στο Kirzloch στην αυστριακή επαρχία του Τυρόλου ήταν όπως έπρεπε να είναι: «Πολύς κόσμος, πολλά ποτά και ευγενικές σερβιτόρες, πρόθυμες να εξυπηρετήσουν τον κόσμο».

Τέσσερις ημέρες μετά την επιστροφή στην πατρίδα, ο Lerfeldt βρέθηκε θετικός στον κορωνοϊό, όπως και ο φίλος και συνταξιδιώτης του. Σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αρχές είναι μόνο δύο από τις εκατοντάδες περιπτώσεις ασθενών που κόλλησαν κατά τη διαμονή τους στο Ίσγκλ, κάποιοι εξ αυτών και από το ίδιο το Kitzloch.

Το μπαρ αρνήθηκε να σχολιάσει. Ο ιδιοκτήτης του, Bernhard Zangerl, μιλώντας στα γερμανικά ΜΜΕ είπε στις 16 Μαρτίου ότι και υπάλληλοί του πρέπει να κόλλησαν τον ιό από κάποιον άλλο, ενώ τόνισε ότι είναι απαράδεκτο να χρεώνει κανείς το φταίξιμο στην επιχείρηση.

Το μικρό αυστριακό χωριό Ίσγκλ αποτελεί ένας από τους πιο δημοφιλείς χειμερινούς προορισμούς ταξιδιωτών (Πηγή: Wikipedia)

Παρά την επίσημη προειδοποίηση της ισλανδικής κυβέρνησης στις 4 Μαρτίου ότι μία ομάδα πολιτών της μολύνθηκε από τον ιό κατά την διαμονή της στο Ίσγκλ, οι αυστριακές Αρχές επέτρεψαν στο θέρετρο να υποδέχεται ελεύθερα ξένους τουρίστες επί εννέα ακόμη ημέρες, προτού αυτό τεθεί σε πλήρη καραντίνα στις 13 Μαρτίου. Τα μπαρ στο Ίσγκλ έκλεισαν στις 10 Μαρτίου.

Ακόμη κι όταν ένας μπάρμαν βρέθηκε θετικός στον ιό, οι ιατρικές αρχές του Τιρόλο, όπου ο τουρισμός από τους σκιέρ είναι μία από τις κυριότερες πηγές εσόδων, επέμειναν με ανακοίνωση τους στις 8 Μαρτίου ότι δεν υπάρχει «λόγος ανησυχίας».

Στο Ίσγκλ και τα γειτονικά χωριά συρρέουν περίπου 500.000 επισκέπτες κάθε χειμώνα, μεταξύ των οποίων διασημότητες όπως η Πάρις Χίλτον, η Ναόμι Κάμπελ και ο Μπιλ Κλίντον.

To 2012 η διάσημη τραγουδίστρια Μαράια Κάρεϊ είχε δώσει συναυλία με φόντο το χιονισμενο τοπίο (Πηγή: AP Photo)

Αν και αρχικά οι αυστριακές Αρχές αρνήθηκαν πεισματικά οποιαδήποτε σχέση με τη διάδοση του ιού, στη συνέχεια αναγκάστηκαν να το παραδεχτούν. Σε δήλωσή της ωστόσο στο CNNi, η περιφερειακή κυβέρνηση αποκρούει οποιαδήποτε κριτική για καθυστερημένη αντίδραση: «Λαμβάνοντας έγκαιρα μέτρα, οι Αρχές κατάφεραν να συγκρατήσουν τη μετάδοση της μόλυνσης», λέει ο Bernhard Tilg, υπεύθυνος υγείας στην τοπική κυβέρνηση.

Οι ειδικοί στην υγεία πάντως, δεν συμφωνούν.

Κώδωνας κινδύνου

Οι Αυστριακές αρχές ενημερώθηκαν από τον υπεύθυνο επιδημιολογίας της Ισλανδίας Thorolfur Gudnason στις 4 Μαρτίου ότι αρκετοί Ισλανδοί τουρίστες μολύνθηκαν από τον ιό κατά την παραμονή τους στο Ίσγκλ. Για να το κάνει, χρησιμοποιήσε το επίσημο ευρωπαϊκό Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης και Ανταπόκρισης.

Στις 5 Μαρτίου, το Ρέικιαβικ πρόσθεσε το Ίσγκλ στη λίστα του με τις ζώνες κινδύνου για τη μετάδοση του Covid 19, όπου βρίσκονταν ήδη η Κίνα, η Νότια Κορέα, η Ιταλία και το Ιράν.

Ο Jan Pravsgaard Christensen, καθηγητής επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, δήλωσε στο CNNi ότι αυτή η προσθήκη θα έπρεπε να είναι αρκετή για κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου.

«Δεδομένου ότι πρόκειται για μέρος όπου οι άνθρωποι έρχονται σε στενή επαφή σε μπαρ, εστιατόρια κλπ θα έπρεπε αμέσως να είχαν το είχαν θέσει σε καραντίνα», είπε ο καθηγητής.

Οι τοπικές Αρχές του Τιρόλου ωστόσο υποτίμησαν τον κίνδυνο. Σε απάντηση της κίνησης της Ισλανδίας, ο επικεφαλής της υγειονομικής Αρχής της περιοχής, Franz Katzgraber, δήλωσε ότι ήταν «απίθανο» η μετάδοση να έγινε στο Τιρόλο.

Βασισμένος στη δήλωση ενός ταξιδιώτη που είπε ότι ταξίδευε στην ίδια πτήση με έναν ασθενή που είχα πάει στην Ιταλία, ο Franz Katzgraber είπε ότι η ομάδα των Ισλανδών είχε προφανώς μολυνθεί μετά την αναχώρησή τους από την Αυστρία, χωρίς ωστόσο να παραθέτει το παραμικρό στοιχείο.

Beer pong και σφυρίχτρες από στόμα σε στόμα

Στις 7 Μαρτίου -3 ημέρες μετά την προειδοποίηση της Αυστρίας- ένας 36χρονος μπάρμαν στο Kitzloch βρέθηκε θετικός στον ιό και, μετά την ιχνηλάτηση των επαφών του, το ίδιο συνέβη σε 15 ακόμη άτομα.

Το ξέσπασμα του ιού διαδόθηκε πέρα από Τιρόλο.

Τα στοιχεία της δανεζικής κυβέρνησης δείχνουν ότι από τις 1.400 περιπτώσεις στη Δανία, οι 298 κόλλησαν τον ιό στην Αυστρία, ενώ μόλις 61 κρούσματα συνδέονται με την Ιταλία.

Στις 20 Μαρτίου οι Αρχές της Ισλανδίας ενημέρωσαν ότι 8 άνθρωποι μολύνθηκαν ειδικά στο Ίσγκλ. «Συνειδητοποιήσαμε ότι αντάλλασαν σάλιο επειδή έπαιζαν ένα παιχνίδι με μπύρες», χρησιμοποιώντας το στόμα τους, είπε, παρόλο που δεν κατανόμασε συγκεκριμένα μπαρ όπου έλαβε χώρα το παιχνίδι. Το παιχνίδι περιλάμβανε μπαλάκια πινγκ πονγκ που έφτυναν οι πότες από το στόμα τους σε γυάλινα ποτήρια μπύρας, και αυτές οι μπάλες επαναχρησιμοποιούνταν από άλλους ανθρώπους.

Ο Lerfeldt ανέφερε ότι οι μπάρμαν του Kitzloch, συμπεριλαμβανομένου και του 36χρονου, που αργότερα βρέθηκαν θετικοί στον κορωνοϊό, χρησιμοποιούσαν μια σφυρίχτρα προκειμένου να απομακρύνουν τους θαμώνες από το δρόμο τους, ενώ έπιναν σφηνάκια με τους πελάτες. Αρκετοί ήταν οι θαμώνες που χρησιμοποίησαν τη σφυρίχτρα για πλάκα. «Κανείς δεν ήξερε ότι ήταν άρρωστος», είπε ο Lerfeldt.

Το μπαρ - ρέστοραντ Kitzloch, είναι από τα πλέον δημοφιλή μπαρ του χειμερινού θερέτρου και, όπως αποδείχτηκε, εστία μετάδοσης του κορωνοϊού (Πηγή: Twitter)

Η Monika Redlberger-Fritz, επικεφαλής του τμήματος influenza στο ιατρικό πανεπιστήμιο της Βιέννης, δήλωσε στο CNNi ότι ο τρόπος διάδοσης του ιού στο Ίσγκλ σημαίνει ότι τουλάχιστον ένας άνθρωπος μολύνει μεγάλο αριθμό άλλων ανθρώπων.

«Αυτό σημαίνει ότι υπήρχε τουλάχιστον ένας ασθενής που είχε πολύ υψηλό ιικό φορτίο και ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι θα μολύνουν κατά μέσο όρο δύο έως τρεις άλλους, αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να μεταδώσουν την ασθένεια σε 40, 50 ή 80 άτομα». Ο κ. Redlberger-Fritz είπε ότι αυτό μπορεί να έχει μειώσει κατά αρκετές ημέρες τον χρόνο αντίδρασης των Αρχών.

Η Anita Luckner-Hornischer, υπάλληλος της ιατρικής υπηρεσίας του Τιρόλου, δήλωσε σε δελτίο τύπου στις 8 Μαρτίου ότι «η μετάδοση του ιού στους επισκέπτες του μπαρ είναι από ιατρική άποψη μάλλον απίθανη». Δεν έδωσε κανένα στοιχείο.

Οι αρχές έκλεισαν τον Kitzloch στις 9 Μαρτίου δηλώνοντας ότι δεν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος μετάδοσης.

Μέχρι τις 10 Μαρτίου, ο διοικητής της επαρχίας του Τιρόλο, Günther Platter, δήλωσε σε συνέντευξη τύπου ότι όλες οι νέες περιπτώσεις που επιβεβαιώθηκαν στην επαρχία εκείνη την ημέρα - 16 συνολικά - συνδέθηκαν με ένα μόνο μπαρ και έναν από τους υπαλλήλους του. Οι τοπικές αρχές επιβεβαίωσαν αργότερα ότι το μπαρ ήταν το Kitzloch, το μικρό αλλά πολυσύχναστο μαγαζί όπου ο Lerfeldt είπε ότι αυτός και οι φίλοι του διασκέδαζαν επί πέντε νύχτες.

«Έχουμε διαπιστώσει ότι ο κίνδυνος μόλυνσης είναι πολύ υψηλός στα μπαρ. Όλες οι περιπτώσεις επιστρέφουν σε ένα μπαρ», δήλωσε ο Platter στη συνέντευξη Τύπου.

Εκατοντάδες κρούσματα

Τουλάχιστον τέσσερις χώρες έχουν αναφέρει συνδέσεις με το Ίσγκλ, αποδεικνύοντας πως το μικρό χωριό, το οποίο φιλοξενεί όχι περισσότερους από 1.600 μόνιμους κατοίκους, έγινε ένας κύριος φορέας στη διάδοση του Covid-19.

Παράλληλα με τη Δανία και την Ισλανδία, η Γερμανία έχει εντοπίσει περίπου 300 περιπτώσεις πίσω στο Ίσγκλ, περισσότερες από 80 από αυτές στο Αμβούργο και 200 στη μικρή πόλη Άαλεν, σύμφωνα με τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης.

Ο αριθμός είναι τόσο μεγάλος που η Άαλεν δημιούργησε μια νέα διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ειδικά για άτομα που έχουν επισκεφτεί το Ίσγκλ για να έρθουν σε επαφή με τις αρχές. Σε μια ηλεκτρονική συνέντευξη Τύπου στις 17 Μαρτίου, ο υπουργός Υγείας του γερμανικού κράτους Βάδης-Βυρτεμβέργης, δήλωσε, σύμφωνα με το γερμανικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων DPA: «Το πρόβλημά μας δεν ονομάζεται Ιράν, αλλά Ισγκλ».

Η Νορβηγία επιβεβαίωσε επίσης ότι, από τις 20 Μαρτίου, 862 από τις 1.742 υποθέσεις της είχαν μολυνθεί στο εξωτερικό προσθέτοντας ότι τα ίχνη 549 από αυτές φτάνουν πίσω στην Αυστρία, σύμφωνα με το Νορβηγικό Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας.
Ο Kitzloch έχει χωρητικότητα 100 ατόμων και, όταν ο Lerfeldt ήταν εκεί, το μαγαζί ήταν γεμάτο με ταξιδιώτες από τη Δανία, τη Σουηδία, τη Νορβηγία και τη Γερμανία, είπε.

Όταν η κυβέρνηση ανακοίνωσε τον αποκλεισμό της περιοχής το απόγευμα της 13ης Μαρτίου - εννέα ημέρες μετά την ειδοποίηση της Ισλανδίας - οι υπόλοιποι τουρίστες κλήθηκαν να φύγουν από το χωριό και να επιστρέψουν στην πατρίδα τους χωρίς ενδιάμεση στάση.

Οι περισσότεροι επέστρεψαν πίσω στις χώρες τους, σύμφωνα με τον Τιλγκ, επαρχιακό σύμβουλο αρμόδιο για την υγεία, αλλά οι ιδιοκτήτες ξενοδοχείων στην επαρχιακή πρωτεύουσα του Ίνσμπρουκ επιβεβαίωσαν στα τοπικά μέσα ενημέρωσης ότι εκατοντάδες τουρίστες του Ισγκλ που είχαν απομονωθεί εκείνο το απόγευμα της Παρασκευής, έφυγαν το Σάββατο.

Πηγή: AP Photo

Ο Tilg κατηγόρησε για την εξάπλωση του ιού στο Τιρόλο – όπου συγκεντρώνεται περίπου το ένα τέταρτο των πάνω από 4.400 κρουσμάτων της Αυστρίας από τις 23 Μαρτίου - για τουρίστες που το έφεραν στην επαρχία ή δεν ακολούθησαν τις συμβουλές των περιφερειακών αρχών να επιστρέψουν στην πατρίδα τους αμέσως.

Η Ευρώπη είναι πλέον το επίκεντρο της έκρηξης του κορωνοϊού και η Ευρωπαϊκή Ένωση έκλεισε τα σύνορά της σε όλα τα μη απαραίτητα ταξίδια, καθώς προσπαθεί να επιβραδύνει την εξάπλωσή της. Η αυστριακή κυβέρνηση έθεσε το Ίσγκλ σε πλήρη καραντίνα στις 13 Μαρτίου. Πέντε ημέρες αργότερα, στις 18 Μαρτίου, οι τοπικοί αξιωματούχοι επέκτειναν τα μέτρα αυτά και διέταξαν τις 279 κοινότητες στο Τιρόλο να απομονωθούν.

Ενώ ο Lerfeldt και οι φίλοι του λένε ότι έχουν ανακάμψει πλήρως, ο Christensen δήλωσε ότι είναι αδύνατο να προσδιοριστεί ο αριθμός των ανθρώπων που είχαν μολυνθεί από τους τουρίστες του σκι του Ίσγκλ όταν επέστρεψαν σπίτι τους σε χώρες σε ολόκληρη την Ευρώπη.

How an Austrian ski resort helped coronavirus spread across Europe, by Denise Hruby for CNN