ΚΟΣΜΟΣ

Η «εβδομάδα της κόλασης»: Τι προκαλεί τον καύσωνα στην Ευρώπη;

Η «εβδομάδα της κόλασης»: Τι προκαλεί τον καύσωνα στην Ευρώπη;
AP Photo/Lewis Joly

Θάνατοι, πυρκαγιές, κλειστά σχολεία και προειδοποιήσεις: σε «καμίνι» έχει μετατραπεί ολόκληρη η Ευρώπη λόγω του καύσωνα, ο οποίος στραβώνει -κυριολεκτικά- σίδερα και έχει θέσει σε «κόκκινο» συναγερμό τις κρατικές μηχανές της Γηραιάς Ηπείρου.

Για να αντιμετωπίσουν τη ζέστη, οι Γερμανοί βάζουν μπουκάλια νερό στην κατάψυξη και στη συνέχεια τα παίρνουν μαζί τους στο κρεβάτι για να κοιμηθούν.

Στη Γαλλία, στήθηκαν προσωρινά σιντριβάνια σε γειτονιές για να δροσίζεται ο κόσμος ενώ οι δημοτικές πισίνες είναι ανοιχτές μέχρι πολύ αργά το βράδυ.

Στην Πράγα και στη Ρώμη, οι υπεύθυνοι ζωολογικών κήπων δίνουν παγωμένα φρούτα και λιχουδιές στα ζώα για να αντιμετωπίσουν τη ζέστη…

Το θερμόμετρο θα συνεχίσει να ανεβαίνει μέχρι το Σάββατο ενώ ο υδράργυρος θα αρχίσει να επιστρέφει σε φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα από την Κυριακή.

Τι κρύβεται, όμως, πίσω από αυτό τον καύσωνα και πού οφείλεται;

Πρόκειται όντως για πρωτοφανές φαινόμενο;

Στη Γαλλία, οι θερμοκρασίες κατέρριψαν σήμερα κάθε ρεκόρ, με το θερμόμετρο να δείχνει για πρώτη φορά στα χρονικά 45,1 βαθμούς κελσίου.

Αντίστοιχα ρεκόρ για τον Ιούνιο αναμένεται να καταρριφθούν και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία, η Ισπανία, η Ελβετία και η Αυστρία.

Όπως εξηγεί η βρετανική εφημερίδα «Τhe Guardian», στην Ευρώπη οι θερμοκρασίες τον Ιούνιο είναι συνήθως χαμηλότερες ενώ το θερμόμετρο ανεβαίνει τον Ιούλιο και τον Αύγουστο.

Παρότι οι καύσωνες τον Ιούνιο δεν είναι συνηθισμένοι, αντίστοιχο φαινόμενο είχε καταγραφεί και πέρσι.

Το 2018, είχαν και πάλι σημειωθεί υψηλές θερμοκρασίες ενώ αρκετές περιοχές αντιμετώπισαν προβλήματα ξηρασίας.

Γιατί κάνει τόση ζέστη;

Καύσωνες σημειώνονται στη βόρεια Ευρώπη όταν θερμές μάζες αέρα μεταφέρονται από τη βόρεια Αφρική, την Πορτογαλία και την Ισπανία.

Σε αυτή την περίπτωση, το κύμα ζέστης έρχεται από τη Σαχάρα.

Οφείλεται στην κλιματική αλλαγή;

Με βάση τα δεδομένα που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή είναι αδύνατο να πει κάποιος με βεβαιότητα ότι ο καύσωνας αυτός οφείλεται στην κλιματική αλλαγή.

Ούτως ή αλλιώς, ο καιρός είναι ιδιαίτερα ευμετάβλητος…

Και παρότι οι καύσωνες δεν είναι ασυνήθιστοι, μετεωρολόγοι από όλη την Ευρώπη εξηγούν ότι μπορεί να εντείνονται από την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη και ενδεχομένως να εμφανίζονται συχνότερα στο μέλλον.

Ο Grahame Madge, της Βρετανικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, είπε στο BBC ότι παρότι οι καιρικές μεταβολές είναι φυσικές, ο πλανήτης μας είναι περίπου ένα βαθμό θερμότερος απ’ ότι ήταν την προβιομηχανική εποχή.

Αποτέλεσμα αυτού, όπως εξήγησε, είναι ακραία καιρικά φαινόμενα θα εμφανίζονται πιο τακτικά.

Η υψηλότερη θερμοκρασία στην Ευρώπη, 48 βαθμοί Κελσίου, καταγράφηκε στην Αθήνα τον Ιούλιο του 1977.

Ωστόσο, οι 20 θερμότερες χρονιές στη Γηραιά Ήπειρο -από τότε που κρατούνται σχετικά αρχεία- έχουν σημειωθεί τα περασμένα 22 χρόνια.

Μάλιστα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO), οι τέσσερις θερμότερες χρονιές ήταν το 2015, 2016, 2017 και 2018.

Δεν θα έπρεπε η Ευρώπη να ευχαριστιέται την ηλιοφάνεια;

Παρότι αρκετοί Ευρωπαίοι βρήκαν τις τελευταίες ημέρες την ευκαιρία να περάσουν μερικές ώρες στην παραλία ή στα πάρκα -ενίοτε και μέσα στα σιντριβάνια- οι Αρχές πολλών χωρών προειδοποιούν τους πολίτες πως πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί.

Οι φυσικοί «θερμοστάτες» βρεφών και ηλικιωμένων δεν λειτουργούν όπως των ενήλικων, με αποτέλεσμα οι καύσωνες να καθίστανται επικίνδυνοι για αυτές τις ομάδες ανθρώπων.

Capture copy

AP Photo/Lewis Joly

Προβλήματα είναι πολύ πιθανό να αντιμετωπίσουν και άτομα με υποβόσκοντα ζητήματα υγείας ενώ ακόμη και υγιέστατοι ενήλικες μπορεί να αισθάνονται ενόχληση ή να ταλανίζονται από αϋπνίες όταν το θερμόμετρο βρίσκεται στο «κόκκινο».

Οι ευάλωτες ομάδες θα πρέπει να αποφεύγουν να κυκλοφορούν έξω, όσο αυτό είναι εφικτό.

Σύμφωνα με την εφημερίδα «Τhe Guardian», οι θάνατοι περίπου 70.000 ανθρώπων φαίνεται πως συνδέονται με τον ευρωπαϊκό καύσωνα του 2003.

Τι ακριβώς είναι ο καύσωνας;

Δεν υπάρχει ένας παγκόσμιος ορισμός για τον καύσωνα, κυρίως επειδή οι κλιματικές συνθήκες διαφέρουν τόσο πολύ από την μια ήπειρο στην άλλη.

Capture copy copy

AP Photo/Lewis Joly

Οι ειδικοί μιλούν για καύσωνα όταν μια περιοχή έρχεται ξαφνικά αντιμέτωπη με μια ιδιαίτερα θερμή περίοδο -συνήθως πέντε ή παραπάνω βαθμούς κελσίου πάνω από το φυσιολογικό μάξιμουμ της εποχής και για χρονική διάρκεια τριών ή περισσότερων ημερών.

Ωστόσο, οι μετεωρολόγοι λαμβάνουν υπόψη τους και ορισμένα άλλα στοιχεία, όπως για παράδειγμα τη θερμοκρασία κατά τη διάρκεια της νύχτας, την υγρασία και την ταχύτητα των ανέμων.