Εντείνεται η ανησυχία για την κυπριακή ΑΟΖ - Τι θα πράξουν οι ΗΠΑ;

Η Άγκυρα δεν φαίνεται να πτοείται από τις διεθνείς πιέσεις και προχωράει κανονικά της διαδικασία για να διενεργήσει έρευνες υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτή τη στιγμή το τουρκικό ερευνητικό σκάφος Φατίχ βρίσκεται δυτικά του ακρωτηρίου Ακάμα (στο δυτικό τμήμα της Κύπρου) και κατευθύνεται νότια. Η Τουρκία έχει ανακοινώσει ότι πολεμικά πλοία θα συνοδεύσουν το Φατίχ.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η Τουρκία θεωρεί ότι η δικιά της ΑΟΖ συνορεύει με αυτήν της Αιγύπτου, αμφισβητώντας την οριοθέτηση που κάνουν Ελλάδα και Κύπρος. Στο σημείο που είναι το Φατίχ αυτή τη στιγμή δεν έχουν χαραχτεί θαλάσσια οικόπεδα και δεν έχουν γίνει εκχωρήσεις σε πετρελαϊκές πολυεθνικές. Είναι προφανές ότι αν προχωρήσουν τελικά οι τουρκικές έρευνες δημιουργούνται νέα δεδομένα σε ό,τι αφορά την οριοθέτηση των ΑΟΖ

Η αντίδραση της Κύπρου

Η αντίδραση της Κυπριακής Δημοκρατίας κινείται σε τρία επίπεδα:

Πρώτον, απειλεί με διεθνές ένταλμα σύλληψης τα άτομα και τις εταιρίες που εμπλέκονται στις τουρκικές έρευνες.

«Όσα πρόσωπα και εταιρείες εργάζονται και/ή παρέχουν υπηρεσίες που υποστηρίζουν και υποκινούν τις παράνομες ενέργειες του Φατίχ παραβιάζουν τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, το διεθνές δίκαιο και τους κανόνες», ανέφερε το μήνυμα που εξέπεμψε το Ράδιο Κύπρος.

Δεύτερον, εντείνονται οι συζητήσεις για συνεργασία με τη γαλλική Total και την ιταλική ENI για το οικόπεδο 7 της κυπριακής ΑΟΖ (νοτίως της Κύπρου). Η εκχώρηση δικαιωμάτων ερευνών συνεπάγεται μεγαλύτερη εμπλοκή των κρατών όπου εδρεύουν οι εταιρίες.

Τρίτον, καταβάλλεται εντατική προσπάθεια για να κινητοποιηθεί ο διεθνής παράγοντας προκειμένου να σταματήσει η Τουρκία τις έρευνες. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέδωσε ανακοίνωση που καλεί την Τουρκία κάνει πίσω. Αντίστοιχες είναι και οι θέσεις των Ευρωπαίων. Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε ότι «στο θέμα της ΑΟΖ είμαι Κύπριος». Από τη μεριά του, o Νίκος Αναστασιάδης, χαρακτήρισε θετική την ανταπόκριση των κρατών-μελών της Ε.Ε. όταν έθεσε τα ζήτημα της ΑΟΖ στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής της Ρουμανίας.

Τα λόγια και οι πράξεις

Ωστόσο, μια πιο προσεκτική ματιά ενδέχεται να δημιουργήσει ερωτήματα για το τι ακριβώς προτίθενται να πράξουν οι εταίροι μας. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένη πηγή, εντός της Συνόδου της ΕΕ οι Ευρωπαίοι ήταν όντως πολύ θετικοί απέναντι στην Κύπρο. Στις δηλώσεις τους όμως απέφυγαν να αναλάβουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις για το τι ακριβώς θα πράξουν σχετικά με τα Φατίχ.

Επιπλέον, στην αμερικανική ανακοίνωση υπάρχει μια διατύπωση που αξίζει να προσεχτεί. Η ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει ως εξής: «The United States is deeply concerned by Turkey's announced intentions to begin offshore drilling operations in an area claimed by the Republic of Cyprus as its Exclusive Economic Zone».

Δηλαδή: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν βαθιά για τις εξαγγελθείσες προθέσεις της Τουρκίας να ξεκινήσουν τις υπεράκτιες γεωτρήσεις σε μια περιοχή την οποία διεκδικεί η Κυπριακή Δημοκρατία ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της». Το «διεκδικεί» είναι βεβαίως διαφορετικό πράγμα από το «ανήκει».

«Μόνο οι ΗΠΑ μπορούν να παρέμβουν»

Το CNN Greece ζήτησε από τον Σωτήρη Ρούσσο, αναπληρωτή καθηγητή Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, να σχολιάσει τις εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Ο κ. Ρούσσος μας είπε:

«Εκτιμώ ότι η Τουρκία θα συνεχίσει στην προσπάθειά της να δημιουργήσει τετελεσμένα στην περιοχή. Η μόνη δύναμη που μπορεί να παρέμβει για να τη σταματήσει είναι οι ΗΠΑ. Αυτό όμως εξαρτάται από την πορεία των αμερικανοτουρκικών σχέσεων. Αν τελικά την κρίσιμη στιγμή δεν λειτουργήσουν οι συμμαχίες της Ελλάδας, εκ των πραγμάτων αυτές πρέπει να επανεξεταστούν».