Νόμπελ Ιατρικής στους Ουίλιαμ Κάμπελ, Σατόσι Ομούρα και Γιούγιου Του

Η Επιτροπή Νόμπελ του Ινστιτούτου Καρολίνσκα στην Στοκχόλμη ανακοίνωσε σήμερα πως απονέμει το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής στον Ιρλανδό Ουίλιαμ Κάμπελ (William C. Campbell), τον Ιάπωνα Σατόσι Ομούρα (Satoshi Ōmura) και τη Κινέζα Γιούγιου Του (Youyou Tu).

Το βραβείο απονέμεται κατά το ήμισι στους δύο πρώτους «για τις ανακαλύψεις τους που αφορούν μια καινοτόμο θεραπεία κατά μολύνσεων που προκαλούνται από παρασιτικά σκουλήκια», όπως ανακοίνωσε η επιτροπή, ενώ το υπόλοιπο μισό λαμβάνει η Κινέζα ερευνήτρια για το αντίστοιχο έργο της κατά της ελονοσίας.

Το βραβείο συνοδεύεται από οικονομικό έπαθλο οκτώ εκατομμυρίων σουηδικών κορώνων (960.000 δολάρια ΗΠΑ) και είναι το πρώτο στη σειρά που απονέμεται κάθε χρόνο, από το 1901, σύμφωνα με τη διαθήκη του εφευρέτη της δυναμίτιδας και επιχειρηματία, Άλφρεντ Νόμπελ. Όλες οι απονομές πραγματοποιούνται στη σουηδική πρωτεύουσα, εκτός από την απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στο Όσλο της Νορβηγίας. Η σουηδική Ακαδημία Επιστημών απονέμει τα Νόμπελ Φυσικής, Χημείας και Οικονομικών Επιστημών (που καθιέρωσε η κεντρική τράπεζα της Σουηδίας το 1968), το Ινστιτούτο Καρολίνσκα το Νόμπελ Ιατρικής και η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ το Νόμπελ Ειρήνης.

Στον αγώνα κατά των παρασίτων με τη δύναμη της Merck

Ο 85χρονος Ουΐλιαμ Κάμπελ, βιοχημικός και όμοτιμος καθηγητής στο ιδιωτικό Drew University του Νιου Τζέρσεϊ, αποφοίτησε από το Trinity College στο Δουβλίνο το 1952, έλαβε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν το 1957 και έως το 1990 συνδέθηκε επαγγελματικά με το Ινστιτούτο Θεραπευτικής Έρευνας του φαρμακευτικού κολοσσού Merck & Co. To 2002 εκλέχτηκε μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ. Είναι ο δεύτερος Ιρλανδός που βραβεύεται με Νόμπελ μετά το Νόμπελ Φυσικής που κέρδισε ο Έρνεστ Ουόλτον το 1951.

O 80χρονος Σατόσι Ομούρα, βιοχημικός και ομότιμος καθηγητής στο ιδιωτικό Kitasato University του Τόκιο, ολοκλήρωσε το 1963 τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο ιδιωτικό Rikadai (Πανεπιστήμιο Επιστημών του Τόκιο) και πέντε χρόνια αργότερα έγινε διδάκτορας των φαρμακευτικών επιστημών στο μεγαλύτερο ασιατικό πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο του Τόκιο. Ξεκίνησε την ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία το 1965 στο Kitasato Institute ως ερευνητής, εστιάζοντας στη μελέτη και έρευνα της βιοοργανικής χημείας, φτάνοντας στη θέση του προέδρου το 1990. Καθόλη τη διάρκεια της επιστημονικής του καριέρας διακρίθηκε ιδιαίτερα για το έργο του στην απομόνωση και καλλιέργεια μικροοργανισμών, ανακαλύπτοντας περισσότερες από 470 βιοδραστικές ενώσεις. Ανάμεσα τους συγκαταλέγεται η ενεργή ουσία avermectin, προϊόν της συνεργασίας του με τα εργαστήρια της Merck, που οδήγησε στη δημιουργία του αντιπαρασιτικού φαρμάκου Invermectin, και θεωρείται το δεύτερο πιο σημαντικό ορόσημο μετά την πενικιλίνη στην παγκόσμια υγεία.

Από τα βάθη των αιώνων στην Πολιτιστική Επανάσταση και το Νόμπελ

Η 85χρονη Γιούγιου Του έχει την πιο ενδιαφέρουσα, ίσως, ιστορία από τους άντρες συναδέλφους της. Εγγράφηκε στην ιατρική πανεπιστημιακή σχολή του Πεκίνου το 1955. Η επιστημονική της πορεία ξεκίνησα στο απόγειο της Πολιτιστικής Επανάστασης στην μαοϊκή Κίνα. Την ίδια εποχή στο Βόρειο Βιετνάμ η ελονοσία που μετέδιδαν οι Αμερικανοί στρατιώτες θέριζε τον ντόπιο πληθυσμό, περνώντας τα σύνορα προς τις νότιες κινεζικές επαρχίες. Ο Μάο Τσε Τουνγκ έστησε στις 23 Μαΐου 1967 ένα μυστικό πρότζεκτ, το οποίο όμως δεν οδήγησε σε επιτυχία, ώσπου δύο χρόνια μετά μια 39χρονη βιοχημικός αποφάσισε να ταξιδέψει σε όλη την επικράτεια, συγκεντρώνοντας πάνω από 2.000 παραδοσιακές ιατρικές συνταγές και 380 εκχυλίσματα βοτάνων. Ένα από αυτά που έλαβε από το φυτό Qinghao ή Artemisia annua, του οποίου η προετοιμασία περιγραφόταν σε εγχειρίδιο του 360 π.Χ. οδήγησε στην παρασκευή της ουσίας Qinghaosu ή Artemisinin. Η Του ζήτησε εθελοντικά να είναι η πρώτη πάνω στην οποία θα δοκιμαστεί το νέο φάρμακο και δημοσίευσε ανώνυμα την έρευνά της το 1977. Σήμερα, το φάρμακο χρησιμοποιείται ευρέως σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα κατά της ελονοσίας.

Όταν η Του ξεκίνησε τις έρευνές της πάνω στην ελονοσία, ο σύζυγός της -συμμαθητής της στο σχολείο και σήμερα συνταξιούχος εργοστασιακός εργάτης- ήταν έγκλειστος σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας. Η ίδια έλαβε τον τίτλο της ερευνήτριας μετά τις μεταρρυθμίσεις του Ντενγκ, το 2001 έγινε επιβλέπουσα των υποψήφιων διδακτόρων Ιατρικής. Χωρίς μεταπτυχιακές σπουδές, σπουδές στο εξωτερικό και συμμετοχή σε κάποιες από τις εθνικές ακαδημίες επιστημών της Κίνας, η Του παρέμεινε ένας αφανής ήρωας της κινεζικής επιστήμης έως το 2011, όταν και τιμήθηκε με το διεθνώς αναγνωρισμένο Lasker-DeBakey Clinical Medical Research Award, του Lasker Institute, που θεωρείται το «αμερικανικό Νόμπελ», καθώς 86 βραβευθέντες με αυτό έχουν λάβει Νόμπελ.

Η Του είναι η 13η γυναίκα, στην οποία απονέμεται βραβείο Νόμπελ. Σήμερα, είναι εξέχον μέλος της κινεζικής Ακαδημίας και θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους της Λαϊκής Δημοκρατίας.