Brexit: Τι φοβούνται οι Έλληνες που σπουδάζουν και δουλεύουν στη Βρετανία

Φοιτητές, μεταπτυχιακοί και εργαζόμενοι «καρδιοχτυπούν» για την επόμενη ημέρα, ακόμη και μετά από την απόφαση των Βρετανών νομοθετών για παράταση της διαδικασίας αποχώρησης για μερικούς μήνες.

Όπως φαίνεται, όμως, οι Έλληνες δεν ανησυχούν τόσο για τη διαμονή τους στη Βρετανία –ιδιαίτερα όσοι κατοικούν στη Βρετανία πάνω από πέντε χρόνια.

Το CNN Greece μίλησε με πέντε Έλληνες του Λονδίνου για τις ανησυχίες τους αλλά και τα σχέδιά τους το επόμενο διάστημα. Μέσα από τις συνεντεύξεις τους αναδεικνύεται το κλίμα αβεβαιότητας το οποίο επικρατεί στο Ηνωμένο Βασίλειο αυτή την περίοδο, σκιαγραφούνται οι ανησυχίες τους για την «επόμενη ημέρα» ενώ παράλληλα γίνονται ορατές και οι αλλαγές που έχουν επέλθει στη Βρετανική κοινωνία μετά την απόφαση για έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η ελληνική πρεσβεία παρακολουθεί στενά τις διαδικασίες

Σε γραπτό σχόλιό της στο CNN Greece, το οποίο έγινε πριν από τις πρόσφατες ψηφοφορίες στο βρετανικό κοινοβούλιο, η ελληνική πρεσβεία στο Λονδίνο τονίζει πως ο ρόλος της αναφορικά με τη διαδικασία αποχώρησης επεκτείνεται σε τρία επίπεδα:

(α) την παροχή στήριξης στους Έλληνες πολίτες που ζουν στο στη χώρα για την υλοποίηση των δεσμεύσεων που αφορούν στην διαφύλαξη των δικαιωμάτων τους,
(β) την παροχή ενημέρωσης και στήριξης εδώ δραστηριοποιούμενων επιχειρήσεων και ελληνικών επιχειρήσεων που έχουν εξαγωγική εδώ δραστηριότητα
(γ) τον έγκαιρο και επαρκή σχεδιασμό για παροχή προξενικής υποστήριξης των Ελλήνων στο Ηνωμένο Βασίλειο στο μέλλον όταν το Ηνωμένο Βασίλειο θα έχει καταστεί τρίτη-χώρα, δηλ. μη-μέλος της ΕΕ.

Στο πλαίσιο αυτό,

- Η Πρεσβεία συμμετέχει ενεργά στις διαβουλεύσεις για την επεξεργασία και εφαρμογή των διαδικασιών που αφορούν την παραμονή και εργασία των Ευρωπαίων πολιτών στο ΗΒ μετά την έξοδο (απόκτηση settled / presettled status for EU citizens).
- Η Πρεσβεία μας παρακολουθεί στενά τις διαδικασίες για τη διαμόρφωση της μελλοντικής βρετανικής μεταναστευτικής νομοθεσίας και διατηρεί διαρκή επικοινωνία με τους αρμόδιους φορείς (κυβέρνηση, κοινοβούλιο και ΜΜΕ) στη Βρετανία.
- Η Πρεσβεία ενημερώνει συνεχώς την ελληνική κυβέρνηση για όλα τα πιθανά σενάρια της αποχώρησης, ακόμη και για το ενδεχόμενο εξόδου του ΗΒ χωρίς συμφωνία, προκειμένου να διαμορφωθούν έγκαιρα οι κατάλληλες διαδικασίες, ώστε επιχειρήσεις και πολίτες να είναι επαρκώς προετοιμασμένοι.
- Τέλος, η Πρεσβεία προετοιμάζεται για την επόμενη ημέρα, για να μπορέσει να υποδεχθεί και να διαχειριστεί την αυξανόμενη ροή προξενικής υποστήριξης που είναι αποτέλεσμα αφενός της ραγδαίας αύξησης, την τελευταία 7ετία, του αριθμού των εδώ διαβιούντων Ελλήνων, και αφετέρου των νέων διαδικασιών που θα είναι αποτέλεσμα του Brexit.

«Για το σκοπό αυτό, το Υπουργείο Εξωτερικών με βάση και τις εισηγήσεις της Πρεσβείας, καταρτίζει πρόγραμμα ενίσχυσης του Προξενικού Γραφείου, το προσωπικό του οποίου είχε μειωθεί σημαντικά, για δημοσιονομικού λόγους, το 2001 με την κατάργηση του Γενικού Προξενείου Λονδίνου, καθώς και βελτίωσης της υποδομής του για καλύτερη εξυπηρέτηση του κοινού» υπογραμμίζει επίσης η ελληνική πρεσβεία.

«Οι φοιτητές ανησυχούν για την πιθανή μεταβολή του κόστους ζωής»

«Μεγαλύτερη ανησυχία για τους φοιτητές είναι η πιθανή μεταβολή του κόστους ζωής και η πιθανή μείωση των ευκαιριών που σχετίζονται με την αγορά εργασίας» λέει στο CNN Greece o 24χρονος Σπύρος Ευθυμιόπουλος.

Απόφοιτος του τμήματος μηχανολόγων μηχανικών του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, ο Σπύρος Ευθυμιόπουλος βρίσκεται στο Λονδίνο για να κάνει τις μεταπτυχιακές σπουδές του στον ενεργειακό σχεδιασμό κτηρίων.

«Το πανεπιστήμιο έχει ξεκινήσει να πραγματοποιεί ημερίδες για την ενημέρωση των φοιτητών σχετικά με θέματα που αφορούν την διαμονή τους στην χώρα και τις απαραίτητες ενέργειες στις οποίες πρέπει οι ίδιοι να προβούν μετά την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι φοιτητές που προέρχονται από χώρες που ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και επιθυμούν να διαμείνουν στην χώρα μέχρι τον Δεκέμβριο του 2020 δεν θα χρειαστεί να προβούν σε κάποια ενέργεια» αναφέρει χαρακτηριστικά ο ίδιος, και συμπληρώνει: «Όσοι επιθυμούν να παραμείνουν στην χώρα από το 2021 και έπειτα θα χρειαστεί να κάνουν ειδική αίτηση προκειμένου να αποκτήσουν άδεια παραμονής. Ωστόσο, για την απόκτηση της προαναφερθείσας άδειας οι πολίτες δεν θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες».

Ο Σπύρος Ευθυμιόπουλος

Ο 24χρονος υπογραμμίζει παράλληλα -όπως άλλωστε έχει γίνει γνωστό εδώ και καιρό- πως δεν θα αλλάξει τίποτα για τους φοιτητές που έγιναν δεκτοί πριν από το 2019.

Και τι θα φέρει η επόμενη ημέρα για τον 24χρονο; «Σκοπεύω να εργαστώ πάνω στον κατασκευαστικό τομέα στο οποίο και ειδικεύομαι. Δεν γνωρίζω ακόμα αν θα παραμείνω στην Βρετανία ή θα επιστρέψω στην Ελλάδα. Η επιλογή μου εξαρτάται από τις επαγγελματικές ευκαιρίες που θα μου παρουσιαστούν και την δυνατότητα που θα μου παρέχουν στο να είμαι δημιουργικός και να αποκτήσω περισσότερη εμπειρία» λέει ο Σπύρος Ευθυμιόπουλος.

«Το είχα πάρει ψύχραιμα αλλά μια συνάδελφός μου μού είπε ότι θα έχουμε έλλειψη φαγητού»

Η αβεβαιότητα γύρω από το Brexit –που τις περασμένες ημέρες έχει ενταθεί- έχει αρχίσει να προκαλεί αναταράξεις στην βρετανική κοινωνία.

Η Μαρκέλλα Απέργη, εργαζόμενη στον τομέα του μάρκετινγκ σε μια start up εταιρεία και κάτοικος Λονδίνου, λέει στο CNN Greece ότι μια συνάδελφός της τής είπε πρόσφατα πως θα υπάρχουν ελλείψεις σε φαγητό. «Γενικά το είχα πάρει ψύχραιμα μέχρι που η συνάδελφός μου μού είπε ότι θα έχουμε ελλείψεις σε φαγητό. Στην αρχή το πήρα για αστείο αλλά το έχω ακούσει πλέον από αρκετό κόσμο…» αναφέρει η 23χρονη, η οποία αποφάσισε να παραμείνει στη Βρετανία μετά τις σπουδές της για να αποκτήσει εργασιακή εμπειρία.

Η Μαρκέλλα Απέργη

Περιγράφει δε και μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα «παραίτησης» των πολιτών, με πολλούς να μην πιστεύουν ότι τελικά θα πάρει σάρκα και οστά το «διαζύγιο» με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Αβέβαιο το μέλλον»

Οι παρατεταμένες διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες και η έλλειψη ενός προσυμφωνημένου πλαισίου για την επόμενη ημέρα της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν δημιουργήσει ένα ρευστό τοπίο, με τους πολίτες της Ευρώπης να μην γνωρίζουν τι τους επιφυλάσσει το μέλλον.

Η καλλιτέχνιδα Νία Φιλιογιάννη, 28 ετών, κατοικεί στο Λονδίνο τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Μετά τις σπουδές της στην Ελλάδα έλαβε υποτροφία για μεταπτυχιακές σπουδές πάνω στον επικοινωνιακό σχεδιασμό στο Central Saint Martins.

«Ασχολούμαι με τη ζωγραφική και την γλυπτική με κυρία υλικά μου το κερί, την σιλικόνη και τα υφάσματα, εστιάζοντας στην ιδέα της θηλυκότητας, της πλαστικότητας και της ευθραυστότητας» λέει η ίδια στο CNN Greece, και συμπληρώνει: «Στο Λονδίνο βρίσκομαι τα τελευταία 4 χρόνια όπου εργάζομαι ως καλλιτέχνης ενώ επιμελούμαι / διοργανώνω σεμινάρια και εκθέσεις τέχνης μέσω του ‘Cream Athens’, της πλατφόρμας μου η οποία εκπροσωπεί νέους και ανερχόμενους καλλιτέχνες δημιουργώντας μια γέφυρα μεταξύ Αθήνας και Λονδίνου. Παράλληλα τον τελευταίο χρόνο δουλεύω στο κομμάτι της επικοινωνίας στο University of the Arts London (UAL)».

Παρότι το Brexit έχει περιπλέξει την κατάσταση για τους Ευρωπαίους πολίτες στη Βρετανία, η κ. Φιλιογιάννη σκοπεύει να μείνει στο Λονδίνο για κάποια χρόνια ακόμη.

H Νία Φιλιογιάννη

«Η αλήθεια είναι πως τα πράγματα περί Brexit δεν είναι ξεκάθαρα ούτε για εμάς που ζούμε εδώ. Το σίγουρο είναι πως τον Μάρτιο θα ανοίξει μια αίτηση την οποία πρέπει να συμπληρώσουμε για να αποφανθεί άμα έχουμε δικαίωμα διαμονής στην χώρα. Λόγω του ότι εργάζομαι στον εκπαιδευτικό τομέα τον Δεκέμβριο είχα την δυνατότητα να συμπληρώσω την αίτηση και έλαβα θετική απάντηση το επόμενο πρωί. Παρόλα αυτά είναι αρκετά αβέβαιο το μέλλον για το τι θα ισχύει για έναν καλλιτέχνη μετά το Brexit καθώς το φυσικό επακόλουθο είναι να δυσκολέψουν ορισμένες βασικές διαδικασίες. Θεωρώ πως έκτος από φορολογικά θέματα θα αντιμετωπίσουμε και μείωση των ευκαιριών για συνεργασίες και καλλιτεχνικά έργα» αναφέρει χαρακτηριστικά.

Παρότι το Brexit έχει αναδείξει ρατσιστικά φαινόμενα στη Βρετανία, η κ. Φιλιογιάννη αναφέρει πως η ίδια δεν έχει γίνει αποδέκτης κάποιας τέτοιας συμπεριφοράς. Έχει υπάρξει, όμως, μάρτυρας:

«Προσωπικά δεν έχω βιώσει κάποια ρατσιστική συμπεριφορά στο Λονδίνο. Πιστεύω πως και αυτός είναι ο κύριος λόγος που πολύς κόσμος επιλέγει το Λονδίνο ως τόπο διαμονής, γιατί παντρεύει όλες τις κουλτούρες και αγκαλιάζει την διαφορετικότητα. Παρόλα αυτά έχω γίνει μάρτυρας ρατσιστικής επίθεσης… Θα έλεγα, όμως, πως τέτοιες τακτικές στηρίζονται από ανθρώπους μεγαλύτερων ηλικιών με απαρχαιωμένες απόψεις».

Και πώς έχει αλλάξει το «διαζύγιο» τα πλάνα της καλλιτέχνιδος;

«Πριν το Brexit σχεδίαζα να μείνω στο Λονδίνο για αρκετά χρόνια αλλά τώρα έχω αναθεωρήσει. Το Λονδίνο μού προσφέρει πολλές σημαντικές συνεργασίες, γνωριμίες και επαγγελματική καταξίωση, κάτι που στην Ελλάδα δεν θα συνέβαινε με τα τωρινά δεδομένα. Για αυτό και όλη αυτή την αβεβαιότητα δεν την αντιμετωπίζω ως κάτι αρνητικό αλλά ως ένα δημιουργικό άγχος για να εκμεταλλευτώ τον χρόνο μου εδώ. Στόχος μου είναι μέσα στα επόμενα χρόνια να έχω δημιουργήσει δυνατούς δεσμούς μεταξύ Λονδίνου-Αθήνας και να μεταφέρω την πλατφόρμα μου στην Αθήνα».

«Μηδενική ανοχή απέναντι στη διάκριση»

Στο Λονδίνο εδρεύει και ο 32χρονος Γιώργος Πετσικόπουλος, επίσης καλλιτέχνης. Μετά τις σπουδές του στην Αθήνα αποφάσισε να μετακομίσει στο Λονδίνο εις αναζήτηση περισσότερων ευκαιριών.

«Η κρίση στην Ελλάδα σε συνδυασμό με τη διαχρονική απουσία της αξιοκρατίας με είχαν απογοητεύσει» λέει ο ίδιος στο CNN Greece, και συνεχίζει:

«Δεν έχουν γίνει ξεκάθαρα πολλά σε σχέση με το Brexit και το “μετά” είναι ακόμα ομιχλώδες. Καλλιτέχνες των οποίων τη δουλειά διαχειρίζονται ή εκπροσωπούν αποκλειστικά γκαλερί που εδρεύουν στην Βρετανία, είναι λογικό να πανικοβάλλονται αφού είναι πολύ πιθανό να επικρατήσει χάος στις εξαγωγές έργων τέχνης. Για μένα ίσως είναι κάπως καλύτερα γιατί όντας αυτοαπασχολούμενος δεν αλλάζουν πολλές παράμετροι σε σχέση με την πώληση έργων. Η έδρα μου είναι επί πέντε χρόνια το Λονδίνο και ελπίζω να μη χρειαστεί να μετοικίσω ξανά σύντομα».

O Γιώργος Πετσικόπουλος

Και πώς έχει αλλάξει το τα σχέδιά του για το μέλλον;

«Δεδομένης της παρούσας κατάστασης υπάρχουν αμφιβολίες και είναι αρκετά δύσκολο να προγραμματίσει κανείς μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα. Η έλλειψη σιγουριάς με έχει βάλει έστω και μερικώς σε μια διαδικασία “επαναπατρισμού” της τέχνης μου. Επιδιώκω να διατηρώ δεσμούς με την Ελλάδα, κάτι το οποίο παλαιότερα δεν είχα στις προτεραιότητές μου. Είμαι ιδιαιτέρως χαρούμενος γιατί προσφάτως ξεκίνησε η συνεργασία μου με τη κλωστοϋφαντουργία Μέντης του Μουσείου Μπενάκη όπου θα παραδώσω κάποια σεμινάρια και θα εκθέσω μέρος της δουλειάς μου το Μάιο» λέει ο ίδιος.

Έχει, όμως, αλλάξει το Λονδίνο μετά το Brexit;

«Θεωρώ ότι υπάρχουν μεμονωμένα περιστατικά, παρόλα αυτά δεν έχω παρατηρήσει εμφανή άνοδο λόγω του Brexit, τουλάχιστον όχι στο Λονδίνο όπου διαμένω και εργάζομαι. Το Λονδίνο είναι μια πολυπολιτισμική πόλη στην οποία καταφέρνουν να συνυπάρξουν διαφορετικές κουλτούρες με μηδενική ανοχή απέναντι στη διάκριση, τη προκατάληψη και τη ξενοφοβία. Έχω λάβει τέτοιου είδους συμπεριφορά στο παρελθόν και αυτό που μου έκανε εντύπωση ήταν η ταχύτατη παρέμβαση ατόμων που έσπευσαν να με υπερασπιστούν».

«Μετά την ψήφιση του Brexit υπήρξε αναταραχή»

Ο 27χρονος Γιάννης Τζουγκανάτος, υποψήφιος PhD σπούδασε χημικός μηχανικός στο ΑΠΘ και μόλις πήρε το πτυχίο του πήγε στο Λονδίνο για μεταπτυχιακό στο Imperial College. Περίπου ένα χρόνο μετά το τέλος του μεταπτυχιακού του ξεκίνησε το διδακτορικό του στο ίδιο πανεπιστήμιο.

O Γιάννης Τζουγκανάτος

«Μετά την ψήφιση του Brexit υπήρχε αρκετή αναταραχή και αβεβαιότητα μέσα στο πανεπιστήμιο, μέχρι να γίνει γνωστό ποιες θα ήταν οι πρακτικές του επιπτώσεις στα δίδακτρα και στις υποτροφίες των φοιτητών. Ωστόσο, το Imperial διαβεβαίωσε λίγο αργότερα πως ανεξαρτήτως έκβασης του Brexit, θα εξασφάλιζε τη διατήρηση των διδάκτρων και υποτροφιών, ως έχουν και ότι όσοι είχαν αρχίσει οποιοδήποτε κύκλο σπουδών πριν το Brexit θα έμεναν επίσης ανεπηρέαστοι» λέει ο ίδιος, και συνεχίζει: «Η παρούσα σκέψη είναι να μείνω στη Βρετανία για 1-2 χρόνια μετά το τέλος του διδακτορικού για να πάρω κάποια εργασιακή εμπειρία και μετά ενδεχομένως να επιστρέψω στην Ελλάδα».