Απόδραση απόγνωσης: Οι αδελφές που ρίσκαραν τα πάντα για να σωθούν από τη βία

Το προηγούμενο διάστημα βοηθούσαν με χαμόγελο τη μητέρα τους στην οργάνωση του ταξιδιού, προσποιούμενες ότι είναι ενθουσιασμένες που θα φύγουν για δύο εβδομάδες από το Ριάντ. Γνώριζαν, όμως, ότι εάν όλα πήγαιναν με βάση το σχέδιό τους, τότε δεν θα επέστρεφαν ποτέ.

Ήξεραν ότι δεν μπορούν να αποτύχουν. Εάν μάθαιναν το σχέδιό τους θα τιμωρούνταν σκληρά, μπορεί ακόμη και να δολοφονούνταν.

«Το ξέραμε από την αρχή ότι εάν δεν πήγαιναν όλα ρολόι, τότε θα ήταν η τελευταία φορά» λέει στο CNNi η Reem, το όνομα της οποίας έχει αλλαχτεί για να προστατευτεί.

Οι αδελφές, που ζήτησαν να μην φανούν ούτε τα πρόσωπά τους φοβούμενες για την ασφάλειά τους, μίλησαν αποκλειστικά στο CNNi για τη ζωή τους και τη σωματική βία που δέχονταν στο σπίτι τους.

«Είναι δουλεία. Ό,τι και να θέλει να κάνει μια γυναίκα, αναμειγνύεται ο άνδρας» εξηγεί η Rawan, λέγοντας παράλληλα ότι τόσο η ίδια όσο και η αδελφή της αποκήρυξαν το Ισλάμ.

Και αυτός είναι και ο λόγος που σε ηλικία 18 και 20 ετών έκλεψαν τα διαβατήριά τους, έκρυψαν τις μουσουλμανικές τους αμπάγιες (σ.σ. μουσουλμανικά παραδοσιακά ρούχα) κάτω από τα σκεπάσματά τους και έφυγαν αθόρυβα από το σπίτι όπου η οικογένειά τους έκανε διακοπές. Αμέσως μετά, ξεκίνησαν το ταξίδι από το Κολόμπο στη Μελβούρνη, μέσω Χονγκ Κονγκ.

Εάν όλα είχαν πάει βάσει του σχεδίου των δύο κοριτσιών θα είχαν παραμείνει στο Χονγκ Κονγκ μόλις δύο ώρες αλλά τελικώς πέρασαν πέντε ολόκληροι μήνες…

Γιατί αποφάσισαν να το σκάσουν

«Τα καλά κορίτσια κάνουν ό,τι τους λένε, δεν μιλάνε και δεν φέρνουν αντιρρήσεις. Σε διαφορετική περίπτωση, κάνουν ρεζίλι τις οικογένειές τους». Οι αδελφές ζούσαν τη ζωή τους με βάση αυτούς τους κανόνες.

«Στο σπίτι μας ήμασταν πάντα τα “καλά” κορίτσια που ήθελαν. Έτσι όταν ήθελαν να κάνουμε φασίνα, κάναμε φασίνα. Όταν ήθελαν να μαγειρέψουμε, μαγειρεύαμε» λέει η 18χρονη Rawan.

«Τα τελευταία δύο χρόνια ήταν τα χειρότερα, γιατί πραγματικά ξέχασα ποια ήμουν. Προσποιούμουν μόνο ότι ήμουν μια καλή μουσουλμάνα» συμπληρώνει η 20χρονη αδελφή της, Reem.

Πήγαιναν στο σχολείο, μελετούσαν επιμελώς και προσπαθούσαν να αποφεύγουν τις εντάσεις. Φυσικά δεν ίσχυαν οι ίδιοι κανόνες και για τους αδελφούς τους.

Όπως αποκαλύπτουν οι αδελφές, η οικογένεια έλεγε στους αδελφούς τους να τις χτυπούν για να γίνουν καλύτεροι άνδρες. Η Reem και η Rawan δεν ήθελαν να μιλήσουν πολύ για τη σωματική κακοποίηση που υπέστησαν στα χέρια της οικογένειάς τους. Λένε μόνο ότι δεν συνέβαινε συνεχώς, απλώς «όσο χρειαζόταν» για να μην ξεχνούν τους κανόνες.

Και όσο χρειαζόταν για να τις γεμίσει με φόβο για το τι θα συνέβαινε σε περίπτωση που κάποιος υποψιαζόταν ότι ετοιμάζονταν να το σκάσουν –ή ακόμη χειρότερα εάν τις έπιαναν επ’ αυτοφώρω.

Η απόδραση

Οι γυναίκες στη Σαουδική Αραβία δεν μπορούν να επαναστατήσουν. Δεν μπορούν απλώς να αποφασίσουν ότι θα φύγουν από το σπίτι ούτε να ταξιδέψουν μόνες τους. Για να κάνουν ένα διεθνές ταξίδι πρέπει πρώτα να δώσει σχετική άδεια ο άρρην κηδεμόνας τους –ο σύζυγος, ο πατέρας ή ο αδελφός τους.

Η Reem και η Rawan λένε ότι σχεδίαζαν την απόδρασή τους μυστικά για τουλάχιστον δύο χρόνια. Φοβόντουσαν να μιλήσουν δυνατά για αυτό, ακόμη και όταν ήταν μόνες τους στο δωμάτιό τους, και έτσι αντάλλασσαν μηνύματα στο WhatsApp.

Το ταξίδι στη Σρι Λάνκα δεν ήταν ευχάριστο για τα κορίτσια ούτε άλλαξε δραματικά η ζωή τους. Φορούσαν τα νικάμπ τους και κάθονταν στην παραλία την ώρα που οι αδελφοί τους κολυμπούσαν, μαγείρευαν και καθάριζαν.

«Ταξιδέψαμε από το ένα κουτί σε ένα άλλο κουτί. Από το σπίτι στο ξενοδοχείο δεν άλλαξε τίποτα» λέει η Rawan, και συνεχίζει: «Εκείνοι, οι άνδρες, βγαίνουν έξω και ζουν ελεύθερα. Αλλά εμείς καθόμαστε πάντα λίγο πιο μακριά, βλέποντάς τους να κάνουν αυτά που θέλουν».

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού η Rawan ενηλικιώθηκε. Αυτό δεν ήταν τυχαίο… Προσπάθησαν αρκετά και διακριτικά να πείσουν τη μητέρα τους ότι θα ήταν ωραίο να συμπέσουν τα γενέθλιά της με το ταξίδι. Έτσι, η Rawan θα μπορούσε να καταθέσει αίτημα για τουριστική βίζα στην Αυστραλία.

Την τελευταία ημέρα του ταξιδιού, οι αδελφές έθεσαν σε εφαρμογή το σχέδιό τους. Η Reem κάλεσε από νωρίς το ταξί ενώ η Rawan έκλεψε τα διαβατήρια από μια τσάντα στο δωμάτιο των γονιών της.

Και γύρω στις 2:00 τα ξημερώματα, την ώρα που όλοι οι υπόλοιποι κοιμόντουσαν, οι αδελφές έφυγαν στα κρυφά.

Για πρώτη φορά στη ζωή τους, οι αδελφές φορούσαν τζιν τα οποία είχαν αγοράσει στα κρυφά. Το πρώτο σκέλος του σχεδίου τους πήγε όπως ακριβώς το είχαν υπολογίσει: επιβιβάστηκαν σε πτήση της SriLankan Airlines από το αεροδρόμιο του Κολόμπο στις 9πμ το πρωί με προορισμό το Χονγκ Κονγκ.

Η άφιξη στο Χονγκ Κονγκ

Μόλις κατέβηκαν από το αεροπλάνο στο Χονγκ Κονγκ τις πλησίασαν δύο άνδρες, που τις ρώτησαν εάν ταξίδευαν για την Αυστραλία. Οι κοπέλες εξηγούν ότι οι άνδρες αυτοί ζήτησαν να δουν τα διαβατήριά τους και τις κάρτες επιβίβασής τους.

Στη συνέχεια τους είπαν ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με τις τουριστικές βίζα τους για την Αυστραλία. Τις οδήγησαν σε μια άλλη αίθουσα του αεροδρομίου, όπου σύμφωνα με τον δικηγόρο τους ακύρωσαν τα εισιτήριά τους και χωρίς να τις ρωτήσουν τους έκλεισαν δύο εισιτήρια για το Ριάντ, μέσω Ντουμπάι.

Η εταιρεία Cathay Pacific είπε στο CNNi ότι τα εισιτήρια ακυρώθηκαν από αντιπροσώπους της SriLankan Airlines, η οποία με τη σειρά της ισχυρίστηκε ότι προχώρησε σε αυτή την κίνηση μετά από σχετικό αίτημα της πρεσβείας της Σαουδικής Αραβίας. Κατά την SriLankan Airlines, αξιωματούχοι είπαν στους υπαλλήλους ότι ο πατέρας των γυναικών είχε τηλεφωνήσει και είχε ισχυριστεί ότι η μητέρα των γυναικών ήταν βαριά άρρωστη και πως τα κορίτσια έπρεπε να επιστρέψουν στη Σαουδική Αραβία το συντομότερο δυνατό.

Οι νεαρές γνώριζαν όμως πολύ καλά ότι η μητέρα τους ήταν υγιέστατη και ήταν σχεδόν βέβαιες ότι δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα με τις βίζα τους.

«Ισχυριζόμαστε ότι αποπειράθηκαν να τις απαγάγουν από διεθνές αεροδρόμιο» λέει ο δικηγόρος Michael Vidler, και συνεχίζει: «Η πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας προσπάθησε να τις ξεγελάσει».

Παρότι το CNNi ζήτησε από την πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στο Χονγκ Κονγκ να σχολιάσει το περιστατικό, δεν έλαβε καμία απάντηση. Ωστόσο, οι αστυνομικές Αρχές του Χονγκ Κονγκ επιβεβαίωσαν ότι διερευνούν τις καταγγελίες.

Η παρουσία των αξιωματούχων της Σαουδικής Αραβίας στο αεροδρόμιο γέμισε με τρόμο τις αδελφές, οι οποίες ζήτησαν να πάνε στην τουαλέτα. Εκεί αποφάσισαν να φύγουν τρέχοντας από το αεροδρόμιο. Όταν βγήκαν από την τουαλέτα είδαν ένα από τα διαβατήριά τους πάνω στο τραπέζι και η Rawan προσπάθησε να το αρπάξει.

Ένας από τους άνδρες την απέτρεψε και τότε οι αδελφές άρχισαν να φωνάζουν ότι προσπαθούν να τις απαγάγουν.

Οι φωνές τους αναστάτωσαν τόσο πολύ το αεροδρόμιο που τελικώς ο γενικός πρόξενος ζήτησε να μετακινηθούν σε κάποιο «πιο ήσυχο» μέρος. Εκεί τους έδωσε τα διαβατήριά τους και νέες κάρτες επιβίβασης, με προορισμό το Ντουμπάι.

Γνωρίζοντας ότι δεν έχουν άλλη επιλογή, οι αδελφές άρχισαν να τρέχουν. Πήγαν πρώτα στο γκισέ της Cathay Pacific, όπου ενημερώθηκαν ότι τα εισιτήριά τους είχαν ακυρωθεί και στη συνέχεια σε άλλη αεροπορική για να κλείσουν εισιτήρια για μια άλλη πτήση προς τη Μελβούρνη.

Όταν πια είχαν στα χέρια τους τις κάρτες επιβίβασης, ένας υπάλληλος της Jardine Aviation Services –μιας εταιρείας που εκτελεί διάφορες εργασίες μέσα στο αεροδρόμιο- προσπάθησε να τις αρπάξει.

Ωστόσο, το αεροδρόμιο του Χονγκ Κονγκ αρνήθηκε να δώσει στο CNNi το βίντεο από το κλειστό σύστημα ασφαλείας.

Και η δεύτερη προσπάθεια των κοριτσιών να επιβιβαστούν στην πτήση τους έπεσε δυστυχώς στο κενό, καθώς οι αξιωματούχοι της Σαουδικής Αραβίας είπαν στην αεροπορική εταιρεία ότι προσπαθούσαν να διαφύγουν και πως είχαν κλέψει χρήματα. Οι αδελφές παρέμειναν στο αεροδρόμιο για τρεις ώρες αλλά δεν τους επετράπη η επιβίβαση στο αεροσκάφος. Απογοητευμένες, πήραν ένα τρένο για το Χονγκ Κονγκ.

Μερικές ημέρες αργότερα, στις 10 Σεπτεμβρίου, η αστυνομία εντόπισε τις αδελφές και τις προσήγαγε. Παρέμειναν στο αστυνομικό τμήμα για έξι ολόκληρες ώρες, αρνούμενες όμως να δουν τον πατέρα τους και τον θείο τους. Καθώς δεν προέκυπτε κάποια κατηγορία εναντίον τους, οι αστυνομικοί πήγαν τις κοπέλες πίσω στο ξενοδοχείο τους. Αμέσως οι Reem και η Rawan μάζεψαν τα πράγματά τους και έφυγαν, φοβούμενες ότι θα τις εντοπίσουν. Τους τελευταίους μήνες, οι αδελφές μετακινούνται από ξενοδοχεία σε ξενώνες, ώστε να μην τις υποχρεώσουν να επιστρέψουν στο Ριάντ.

Παρόλα αυτά δεν έχουν καταθέσει αίτημα για άσυλο στο Χονγκ Κονγκ, κυρίως λόγω της τεράστιας λίστας αναμονής. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες δεν αξιολογεί αιτήσεις στο Χονγκ Κονγκ.

Έτσι μέσω του δικηγόρου τους οι δύο αδελφές επιδιώκουν να λάβουν βίζα σε μια ασφαλή για αυτές χώρες. Ωστόσο ο δικηγόρος τους λέει ότι έχουν λίγες επιλογές πλέον, καθώς η Σαουδική Αραβία έχει ακυρώσει τα διαβατήριά τους και δεν έχουν επίσημη άδεια να παραμείνουν στο Χονγκ Κονγκ.

Δεν μετανιώνουν

Παρότι οι Reem και η Rawan λένε ότι έβλεπαν ορισμένα σημάδια αλλαγής στη Σαουδική Αραβία, τονίζουν ότι ήταν πολύ αργή. Και όταν ακούνε ότι υπάρχει πρόοδος και πως οι γυναίκες μπορούν πλέον και να οδηγούν, γελάνε.

«Η οδήγηση δεν είναι κάτι που πρέπει να γιορτάσουμε. Όταν μια γυναίκα κακοποιείται στο σπίτι και κανένας δεν ακούει τη φωνή της θέλουν να πανηγυρίσουμε επειδή έχει θα μπορεί να οδηγεί;» ρωτάει η Rawan.

Μετά από μήνες φόβου και ταλαιπωρίας, οι αδελφές λένε ότι δεν έχουν μετανιώσει.

«Από τα παιδικά μου χρόνια ήξερα ότι αυτό δεν είναι το σπίτι μου. Ήξερα πάντα ότι δεν θα έχω δικαιώματα» εξηγεί η Reem.

Το ίδιο πιστεύει και η Rawan, η οποία λέει πως δεν υπάρχει μέλλον για εκείνη στη Σαουδική Αραβία.

«Όταν μεγάλωνα, έβλεπα τους αδελφούς μου να κάνουν ό,τι ήθελαν και να αποκτούν ό,τι επιθυμούσαν. Αλλά εγώ έπρεπε να είμαι καλό κορίτσι, καλή γυναίκα και να παντρευτώ τον ξάδελφό μου. Δεν θα μπορούσα ούτε να ονειρευτώ ότι θα διαλέξω μόνη μου τον σύζυγό μου ή τον σύντροφό μου» αναφέρει χαρακτηριστικά, και ολοκληρώνει λέγοντας:

«Θέλω να σπουδάσω ό,τι θέλω, να κάνω όποια δουλειά μου αρέσει και να επιλέξω αυτόν που θέλω να παντρευτώ. Ακόμη και αν δεν θέλω να παντρευτώ, θέλω να έχω το δικαίωμα να επιλέξω».

Desperate and alone, Saudi sisters risk everything to flee oppression, CNNi

PHOTO 1 / 4

Photo 1/4

Photo 2/4

Photo 3/4

Photo 4/4