Κάμαλα Χάρις: Η δεύτερη γυναίκα που χάνει από τον Ντόναλντ Τραμπ

Η Κάμαλα Χάρις δεν μπόρεσε τελικά να πείσει την πλειονότητα των περίπου 244 εκ. Αμερικανών ψηφοφόρων με το αφήγημα που έχτισε: μία πρώην εισαγγελέας κατεβαίνει υποψήφια απέναντι σε έναν καταδικασμένο εγκληματία, μία υπερασπίστρια των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων των γυναικών απέναντι στον άνδρα που βοήθησε να ανατραπεί η απόφαση-ορόσημο Roe v. Wade, μία Δημοκρατική επόμενης γενιάς αγωνίζεται κόντρα σε έναν 78χρονο Ρεπουμπλικάνο.

Οι λόγοι της ήττας της, πολλοί.

Μπήκε στην προεδρική κούρσα την «τελευταία στιγμή» έχοντας στη διάθεσή της μόλις τρεις μήνες για να ετοιμάσει την προεκλογική της καμπάνια. Όταν ο Τζο Μπάιντεν αποχώρησε στις 21 Ιουλίου από την προεδρική κούρσα, η Χάρις έπεσε με τα μούτρα στη δουλειά και δεν άργησε να λάβει και επίσημα το χρίσμα των Δημοκρατικών, επιδεικνύοντας εντυπωσιακές οργανωτικές ικανότητες, αποτέλεσμα εργασιακής ηθικής και πολιτικής επιδεξιότητας, όπως εκτιμούν ειδικοί αναλυτές.

Η προεκλογική της εκστρατεία συγκέντρωσε 200 εκ. δολάρια την πρώτη μόλις εβδομάδα, κάτι που αποτελεί ρεκόρ στην ιστορία των προεδρικών εκστρατειών των ΗΠΑ και περισσότερα από 38.000 άτομα εγγράφηκαν στο vote.org τις πρώτες 48 ώρες αφότου γνωστοποιήθηκε η υποψηφιότητά της.

Σε αυτούς τους τρεις μήνες, η Κάμαλα Χάρις πάλευε κόντρα στον Ντόναλντ Τραμπ αλλά και κόντρα στα εμπόδια που της δημιουργούσε - έστω και άθελά του - ο Τζο Μπάιντεν.

Το δημοσκοπικό ρεύμα που φαινόταν να έχει, «έσβησε» απέναντι στο «φαινόμενο Τραμπ», καθώς ο Ρεπουμπλικάνος υποψήφιος κέρδισε, και μάλιστα με μεγάλη διαφορά, στην πλειονότητα των πολιτειών και, κυρίως, στις επτά πολιτείες-κλειδιά.

Τελικά, η Κάμαλα Χάρις πάλεψε απέναντι σε μία βαθιά συντηρητική κοινωνία που δεν είναι ακόμη έτοιμη να εκλέξει γυναίκα Πρόεδρο.

Παιδί μεταναστών

Η Κάμαλα Χάρις γεννήθηκε στο Όκλαντ της Καλιφόρνια, στις 20 Οκτωβρίου 1964, από μετανάστες γονείς.

Ο πατέρας της, Ντόναλντ Χάρις προερχόταν από την επιχειρηματική τάξη της Τζαμάικα και μετανάστευσε στην Αμερική το 1961 σε ηλικία 22 ετών για να σπουδάσει οικονομικά στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ.

Εξήντα χρόνια αργότερα, αφού έγινε ο πρώτος μαύρος καθηγητής οικονομικών του Πανεπιστημίου Στάνφορντ που ολοκλήρωσε τη θητεία του, ο ρόλος του στην ανάπτυξη της μετα-αποικιακής οικονομίας της Τζαμάικα θα του χάριζε μία θέση στο Τάγμα της Αξίας (Order of Merit) της χώρας, μια διάκριση που μόνο 15 άνθρωποι εν ζωή μπορούν να κατέχουν.

Αφού οι γονείς της χώρισαν όταν ήταν 5 ετών, η Κάμαλα Χάρις προσηλώθηκε σε ένα μόνο πρότυπο, τη μητέρα της.

Η Shyamala Gopalan Harris καταγόταν από την ανώτερη κάστα των Βραχμάνων Ταμίλ που σήμερα είναι γνωστοί ως Chennai της Ινδίας και έκανε το δικό της ταξίδι στην Καλιφόρνια σε ηλικία 19 ετών, στα τέλη της δεκαετίας του 1950, για να γίνει επιστήμονας βιοϊατρικής.

Κέρδισε το διδακτορικό της στη διατροφή και την ενδοκρινολογία στο Μπέρκλεϋ, ήταν αναγνωρισμένη ερευνήτρια για τον καρκίνο και ακτιβίστρια πολιτικών δικαιωμάτων, πριν πεθάνει το 2009.

«Ήταν σκληρή, θαρραλέα, πρωτοπόρος στον αγώνα για την υγεία των γυναικών», έχει δηλώσει η ίδια η Χάρις σε συνέδριο των Δημοκρατικών για τη μητέρα της.

«Μας έμαθε να μην παραπονιόμαστε ποτέ για την αδικία, αλλά να κάνουμε κάτι για αυτό».

Η Χάρις μεγάλωσε με αφοσίωση στην ινδική της κληρονομιά με συχνές επισκέψεις στη χώρα καταγωγής της μητέρας της, χάρη στην οποία «εντρύφησε» και στην μαύρη κουλτούρα του Όκλαντ. Θα μπορούσε κανείς να την περιγράψει ως ένα ανθρώπινο διάγραμμα Venn που ζει εντός των διασταυρώσεων διαφορετικών φυλών και κοσμοθεωριών.

«Η μητέρα μου κατάλαβε πολύ καλά ότι μεγάλωνε δύο μαύρες κόρες», έγραψε στην αυτοβιογραφία της «The Truths We Hold».

«Γνώριζε ότι η χώρα θα αντιμετώπιζε τη Μάγια (σ.σ. η μικρότερη αδελφή της Χάρις) και εμένα ως μαύρα κορίτσια και ήταν αποφασισμένη να εξασφαλίσει ότι θα έχουμε αυτοπεποίθηση και θα είμαστε περήφανες μαύρες γυναίκες».

Τα φοιτητικά χρόνια

Τα χρόνια της στο Πανεπιστήμιο Χάουαρντ, ένα από τα ιστορικά κολέγια όπου φοιτά η ελίτ των Αφροαμερικανών, τα έχει περιγράψει ως μία από τις πιο διαμορφωτικές εμπειρίες της ζωής της.

Εκεί, έγινε μέλος της αδελφότητας Alpha Kappa Alpha, της παλαιότερης αδελφότητας μαύρων της χώρας και απέκτησε πτυχίο στις πολιτικές επιστήμες και τα οικονομικά.

Στη συνέχεια επέστρεψε στην Καλιφόρνια και παρακολούθησε τη νομική σχολή στο Πανεπιστήμιο Χέιστινγκς.

Μετά την αποφοίτησή της το 1990 πέρασε τρεις δεκαετίες ως εισαγγελέας, υπηρετώντας ως αναπληρώτρια εισαγγελέας στην κομητεία Αλαμέντα του Όκλαντ και στην πόλη του Σαν Φρανσίσκο από το 2004 έως το 2011.

«Η Αμερική έχει μια βαθιά και σκοτεινή ιστορία ανθρώπων που χρησιμοποιούν την εξουσία του εισαγγελέα ως μέσο αδικίας», έχει γράψει στα απομνημονεύματά της.

«Ήξερα ότι αυτό που ήταν λάθος με το σύστημα δεν έπρεπε να είναι ένα αμετάβλητο γεγονός. Και ήθελα να συμμετάσχω στην αλλαγή του», προσθέτει.

Το 2014, παντρεύτηκε τον Νταγκ Έμχοφ, πρώην διευθύνοντα σύμβουλο σε μια δικηγορική εταιρεία, και έγιναν οι θετοί γονείς δύο παιδιών, του Cole και της Ella.

Από εισαγγελέας, πολιτικός

Το 2015, η Χάρις ξεκίνησε εκστρατεία για μία θέση στη Γερουσία των ΗΠΑ, διεκδικώντας να αντικαταστήσει την επί χρόνια γερουσιαστή της Καλιφόρνια, Μπάρμπαρα Μπόξερ.

Έχοντας τη στήριξη του πρώην Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα και του τότε αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν εκλέχθηκε γερουσιαστής και γενική εισαγγελέας της πολυπληθέστερης πολιτείας της Αμερικής, θέση την οποία υπηρέτησε από το 2017 έως το 2021.

Κατά τη διάρκεια της θητείας της στη Γερουσία, η Χάρις υπηρέτησε στην Επιτροπή Δικαιοσύνης καθώς και στην Επίλεκτη Επιτροπή Πληροφοριών, πριν αποφασίσει να διεκδικήσει το χρίσμα των Δημοκρατικών στις προεδρικές εκλογές του 2020 απέναντι στον πολιτικό της σύντροφο Τζο Μπάιντεν.

Αργότερα, απέσυρε την υποψηφιότητά της και στήριξε τον Μπάιντεν που κέρδισε τον Ντόναλντ Τραμπ και πήρε τα κλειδιά του Λευκού Οίκου. Ο Τζο Μπάιντεν την επέλεξε τελικά για αντιπρόεδρό του.

Έτσι, στις 20 Ιανουαρίου 2021, η Κάμαλα Χάρις ορκίστηκε ως η πρώτη γυναίκα, η πρώτη Αφροαμερικανίδα αντιπρόεδρος των ΗΠΑ με καταγωγή από την νοτιοανατολική Ασία.

Η θητεία στην αντιπροεδρία των ΗΠΑ

Η Κάμαλα Χάρις ανέλαβε πολλές πρωτοβουλίες ενώ βρισκόταν στον Λευκό Οίκο και διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο σε πολλά από τα πιο διαφημισμένα επιτεύγματα της κυβέρνησης Μπάιντεν.

Συνέβαλε στην ψήφιση του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού και του Αμερικανικού Σχεδίου Διάσωσης, το οποίο παρείχε οικονομική στήριξη και άλλα μέτρα ανακούφισης του πληθυσμού την περίοδο της πανδημίας του Covid.

Ο Τζο Μπάιντεν της ζήτησε να ηγηθεί των προσπαθειών για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της μετανάστευσης, εν μέσω ρεκόρ εισροής παράτυπων μεταναστών στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού. Βέβαια, το γεγονός ότι χρειάστηκε έξι μήνες για να προγραμματίσει ένα ταξίδι στα σύνορα, βρέθηκε στο επίκεντρο της κριτικής που της ασκήθηκε τόσο από Ρεπουμπλικάνους όσο και από Δημοκρατικούς.

Μετά την απόφαση Dobbs του Ανώτατου Δικαστηρίου το 2022 που ανέτρεψε το Roe v. Wade, η Χάρις πρόσθεσε τα αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών στο χαρτοφυλάκιό της. Καθώς οι αμβλώσεις δεν ήταν ποτέ ένα άνετο ζήτημα για τον Μπάιντεν, έναν πιστό Καθολικό, το θέμα ταίριαξε γάντι στην Νο2 του.

Τους μήνες που ακολούθησαν περιόδευσε στις ΗΠΑ, μιλώντας για το δικαίωμα στην άμβλωση κάνοντας λόγο για «αναπαραγωγική ελευθερία». Ήδη από τις ενδιάμεσες εκλογές του 2022, λένε οι βοηθοί της, υποστήριξε ότι αυτό θα γινόταν ο πυρήνας του εθνικού μηνύματος του κόμματος, ακόμη και την ώρα που ο Λευκός Οίκος επικεντρωνόταν στην ανεργία και την οικονομία.

Οι πολιτικές της θέσεις

Οπλοκατοχή

Πέραν των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων και της πρόσβασης στην άμβλωση, η Κάμαλα Χάρις έχει επίσης επικεντρωθεί και στην ασφάλεια των όπλων. Κατά τη διάρκεια της θητείας της ως αντιπρόεδρος ανακοίνωσε την έναρξη λειτουργίας του National Extreme Risk Protection Order Resource Center για να βοηθήσει τις πολιτείες και τις τοπικές κυβερνήσεις στη «βελτιστοποίηση της χρήσης των νόμων των red flags».

Κάλεσε επίσης τις πολιτείες να περάσουν τους εν λόγω νόμους, οι οποίοι επιτρέπουν στις αρχές επιβολής του νόμου να ζητούν από τα πολιτικά δικαστήρια να αφαιρούν πυροβόλα όπλα από όσους θα μπορούσαν να αποτελέσουν κίνδυνο για τον εαυτό τους ή τους άλλους.

Πρέπει να σημειωθεί ότι οι νόμοι δεν χαίρουν ιδιαίτερης δημοφιλίας καθώς μόλις 21 Πολιτείες τους έχουν υιοθετήσει.

Οικονομία και στέγαση

Η Χάρις δέχθηκε «πυρά» για τους χειρισμούς της κυβέρνησης Μπάιντεν στην οικονομία, οι οποίοι οδήγησαν σε απότομη αύξηση του πληθωρισμού.

Η ίδια υπόσχεται ότι θα αντιμετωπίσει την αύξηση του κόστους των τροφίμων προωθώντας την πρώτη ομοσπονδιακή απαγόρευση της αύξησης των τιμών, δίνοντας παράλληλα την εξουσία στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου και τους γενικούς εισαγγελείς να ερευνούν και να τιμωρούν τις εταιρείες που αισχροκερδούν σε βάρος των καταναλωτών.

Την ίδια ώρα προτείνει αύξηση του ορίου φοροαπαλλαγής από τα 5.000 στα 50.000 δολάρια για τις νέες μικρές επιχειρήσεις και ζητά την ενίσχυση των επενδύσεων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων κοινοτικής ανάπτυξης (CDFI) που σκοπό έχουν την εξυπηρέτηση των ατόμων με χαμηλό εισόδημα και των κοινοτήτων που αποκλείονται από τους παραδοσιακούς δανειστές.

Η Χάρις έχει αναπτύξει σχέδιο για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος στις ΗΠΑ, που άπτεται τόσο της αγοράς όσο και της ενοικίασης κατοικιών και από το οποίο εκτιμάται ότι θα επωφεληθούν περισσότεροι από ένα εκατομμύριο πολίτες.

Η Χάρις ζητά την ανέγερση τριών εκατομμυρίων νέων κατοικιών και προκειμένου να τονώσει τον κατασκευαστικό τομέα, έχει δεσμευθεί για φορολογικά κίνητρα σε όσους κατασκευαστές χτίζουν σπίτια που θα διατίθενται για αγορά πρώτης κατοικίας.

Μετανάστευση

Η Χάρις υποστηρίζει διαδικασία σταδίων για την απόκτηση ιθαγένειας και θέλει να εφαρμόσει σκληρό νόμο, που θα δίνει στον Πρόεδρο την εξουσία να κλείσει τα σύνορα.

Σε αντίθεση με το 2020, που είχε υποσχεθεί να βάλει λουκέτο στα ιδιωτικά κέντρα κράτησης μεταναστών, να περιορίσει τις απελάσεις και να αγωνιστεί για την απόδοση ιθαγένειας, χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα, τώρα υποστηρίζει ότι «οι μη εξουσιοδοτημένες διελεύσεις των συνόρων είναι παράνομες».

Μέση Ανατολή

Η Κάμαλα Χάρις έχει εκφράσει πολλές φορές την «ακλόνητη υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ» αλλά και για τα «δεινά του παλαιστινιακού λαού», εκφράζοντας έντονη ανησυχία για τους χιλιάδες θανάτους αμάχων στη Λωρίδα της Γάζας.

Μάλιστα έχει ζητήσει την οριστική απόσυρση των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων από τη Λωρίδα της Γάζας προκειμένου να μπει τέλος στις εχθροπραξίες. Βέβαια, έχει πει ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να παράσχουν στρατιωτική βοήθεια στο Ισραήλ.

Πόλεμος στην Ουκρανία

Η Χάρις έχει δεσμευτεί να στηρίξει την Ουκρανία, εξασφαλίζοντάς της όπλα και πόρους και έχει επικρίνει όσους υποστηρίζουν ότι το Κίεβο θα πρέπει να παραχωρήσει εδάφη στη Μόσχα, λέγοντας πως πρόκειται για μια «επικίνδυνη και μη αποδεκτή» θέση.

Κλίμα

Ως γενική εισαγγελέας, μήνυσε μεγάλες εταιρείες πετρελαίου, διερεύνησε τον ρόλο της Exxon Mobil στη διασπορά ψευδών ειδήσεων σχετικά με την κλιματική αλλαγή, ενώ όσο βρισκόταν στη Γερουσία, προωθούσε το ψήφισμα του Green New Deal.

Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας της το 2020, υποστήριξε την απαγόρευση του fracking, μία θέση από την οποία φαίνεται ότι πλέον έχει απομακρυνθεί. Δημοκρατικοί και ακτιβιστές του κλίματος σχεδιάζουν κοινή εκστρατεία για να προβάλουν τις εκ διαμέτρου αντίθετες πολιτικές των δύο υποψηφίων.

Τώρα που εξελέγη Πρόεδρος οι ΗΠΑ θα πρέπει να επιτύχουν τον στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού για μείωση των εκπομπών ρύπων μέχρι το 2035.