Άγιοι Τόποι: Οδοιπορικό του CNN Greece στο «ναρκοπέδιο» της Μέσης Ανατολής

Τα σπουδαιότερα μνημεία που συνδέονται με τη ζωή του Χριστού βρίσκονται σ' ένα μικρό κομμάτι γης που κατοικούν Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι. Δυο λαοί με διαφορές που μοιάζουν αγεφύρωτες.

Συνδετικός κρίκος τους είναι το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων που έχει πνευματική και πολιτιστική περιουσία τόσο στο Ισραήλ, όσο και στα Παλαιστινιακά Εδάφη. Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος ανεξάρτητα από τις σχέσεις Ισραηλινών και Παλαιστινίων, ταξιδεύει από τα Ιεροσόλυμα που είναι η έδρα του, στη Βηθλέεμ της Δυτικής Όχθης και μετά στον Ιορδάνη στο σημείο που βαπτίσθηκε ο Χριστός που ανήκει στη δικαιοδοσία του Ισραήλ.

Το CNN Greece, ταξίδεψε στους Αγίους Τόπους εκεί που η ειρήνη ακροβατεί σε τεντωμένο σχοινί. Από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων που βρίσκεται στην παλιά πόλη, πήγε στον Ιορδάνη ποταμό, στη Βηθλέεμ και στην έρημο της Ιουδαίας. Στη μέση της ερήμου βρίσκεται το ιστορικό μοναστήρι του Αγίου Σάββα. Μέρα νύχτα κυματίζει, η Ελληνική σημαία πλάι σε εκείνη του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
Σύνθεση: CNN Greece

Iερουσαλήμ

Μωσαϊκό θρησκειών και πολιτισμών η Ιερουσαλήμ είναι μέχρι σήμερα Χριστιανικό, Ισλαμικό και Ιουδαϊκό κέντρο με μεγάλη θρησκευτική και ιστορική σημασία. Η παλιά πόλη της Ιερουσαλήμ βρίσκεται μέσα σε τείχη και έχει ιστορία που μετρά περισσότερους από 50 αιώνες. Η Ιερουσαλήμ είναι μια από τις αρχαιότερες πόλεις του κόσμου, την οποία ίδρυσαν οι Καναανίτες το 2000 π.Χ.

Σήμερα είναι μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO και διαιρεμένη σε τέσσερις συνοικίες: την αρμένικη, την χριστιανική, τη μουσουλμανική και την εβραϊκή. Περιβάλλεται από τείχος που χτίστηκε στο πρώτο μισό του 16ου αιώνα, έχει μήκος τέσσερα χιλιόμετρα και οκτώ πύλες από τις οποίες οι επτά είναι ανοιχτές.

Λαβύρινθος η παλιά πόλη

PHOTO 1 / 3

Photo 1/3

Photo 2/3

Photo 3/3

Η παλιά πόλη της Ιερουσαλήμ έχει δαιδαλώδη στενά σοκάκια που μπορείς να βρεις κάθε λογής ανατολίτικα εμπορεύματα. Μπαχαρικά, αναμνηστικά θρησκευτικού περιεχομένου, φουλάρια, ρούχα. Πλανόδιοι έμποροι στύβουν μπροστά στους πελάτες τους φρέσκους χυμούς φρούτων.

Διαβαίνοντας την Οδό του Πατριαρχείου φτάνεις στη βαριά ξύλινη πόρτα του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων. Λίγο πιο κάτω βρίσκεται ο ναός της Αναστάσεως. Πρόκειται για τον πλέον εμβληματικό και σπουδαιότερο ναό του Χριστιανισμού.

Εδώ βρίσκονται, μεταξύ άλλων, τα προσκυνήματα που συνδέονται με τα πάθη και την Ανάσταση του Χριστού. Ο Γολγοθάς, η Αγία Αποκαθήλωση και ο Πανάγιος Τάφος είναι ορισμένα από αυτα. Το Ιερό Κουβούκλιο του Παναγίου Τάφου βρίσκεται δυτικά του καθολικού του ναού της Αναστάσεως και καταλαμβάνει τμήμα του δυτικού μέρους της Ροτόντας. Αρχικά είχε τη μορφή των ιουδαϊκών λαξευμένων σε βράχο ταφικών μνημείων. Τη διαμόρφωσή του έκανε η Αγία Ελένη. Ο δεύτερος χώρος του Ιερού Κουβουκλίου αποτελείται από ένα λαξευμένο στο βράχο ορθογώνιο θάλαμο. Στον τοίχο πάνω του υπάρχει ανάγλυφη η παράσταση της Αναστάσεως. Στον Πανάγιο Τάφο καίνε διαρκώς λαμπάδες και σαράντα τρείς ακοίμητες κανδήλες. Από αυτές δεκατρείς είναι των Ορθοδόξων, δεκατρείς των Λατίνων, δεκατρείς των Αρμενίων και τέσσερις των Κοπτών.

Βηθλέεμ

Περίπου 10 χιλιόμετρα Νότια της Ιερουσαλήμ βρίσκεται η Βηθλεέμ. Εκεί υπάρχει ο ναός της Γέννησης του Χριστού ή η Βασιλική της Γεννήσεως. Από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια το σπήλαιο ήταν προσκύνημα.

Περίπου το 100 μ.Χ., ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αδριανός, λεηλάτησε όλη την Παλαιστίνη και βεβήλωσε το Σπήλαιο. Στην εποχή του Μεγάλου Κωνσταντίνου, η μητέρα του, η Αγία Ελένη, το 327 μ.Χ. έχτισε μεγαλοπρεπή ναό. Έχει σχήμα σταυρού και είναι ένα από τα σπουδαιότερα σωζόμενα μνημεία βυζαντινής αρχιτεκτονικής.

Κάτω ακριβώς από το Καθολικό του ναού βρίσκεται το Σπήλαιο της Γέννησης, στο οποίο μπαίνει κανείς αφού κατέβει 13 σκαλοπάτια. Είναι λαξευμένο σε βράχο, έχει διαστάσεις 12Χ4 και ύψος τρία μέτρα και φωτίζεται μόνο από καντήλια.

Στο σημείο που γεννήθηκε το Θείο Βρέφος υπάρχει ένα μεγάλο αστέρι από ασήμι και μάρμαρο, στο δάπεδο. Πάνω από το σημείο αυτό είναι η Αγία Τράπεζα των Ορθοδόξων. Σε άλλο σημείο του σπηλαίου βρίσκεται η Αγία Φάτνη, που ανήκει στους Λατίνους.

Κατά τις πρόσφατες εργασίες αποκατάστασης του ναού αποκαλύφθηκαν ψηφιδωτά από την εποχή της Αγίας Ελένης και των Σταυροφόρων.

Ιορδάνης ποταμός

Επόμενος σταθμός μας ο Ιορδάνης ποταμός. Αριστερά και δεξιά του δρόμου που οδηγεί στο σημείο που βαπτίστηκε ο Χριστός υπάρχουν πολλές ξεχασμένες νάρκες από τα χρόνια του ’60. Γίνεται προσπάθεια αποναρκοθέτησης, όμως, έως ότου αυτή επιτευχθεί, η περιοχή είναι πολύ επικίνδυνη.

Τα τελευταία χρόνια η περιοχή που ο Ιωάννης βάπτισε το Χριστό έχει εξωραϊστεί. Έχουν δημιουργηθεί σκέπαστρα και έχουν τοποθετηθεί τραπέζια για όσους επισκέπτονται τον ιερό χώρο. Επίσης, έχει δημιουργηθεί ξύλινη εξέδρα με σκαλοπάτια που οδηγούν στο νερό του ποταμού.

Χιλιάδες κόσμου, επισκέπτονται τον Ιορδάνη ποταμό για να ξαναβαπτιστούν. Σε αυτό το σημείο, κάθε χρόνο ανήμερα των Θεοφανείων, ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων τελεί τον Αγιασμό των Υδάτων.

Αίσθηση πάντως προκαλεί το γεγονός ότι αν και τα νερά του ποταμού είναι θολά, ωστόσο όλοι όσοι εισέρχονται για να βαπτιστούν όταν βγαίνουν τα ρούχα τους δεν έχουν λερωθεί.

Έρημος Ιουδαίας - Άγιος Σάββας

Στο δρόμο προς τη Νεκρά θάλασσα, σε αυτό τον άγονο και αφιλόξενο τόπο, ξεπροβάλει το Ορθόδοξο μοναστήρι του Αγίου Σάββα, το οποίο ήταν το πνευματικό κέντρο του πατριαρχείου της Ιερουσαλήμ. Σε όλο το Χριστιανισμό θεωρείται υπόδειγμα μοναστικού βίου και οι μοναχοί ακολουθούν το πλέον αυστηρό τυπικό.

Στο μοναστήρι του Αγίου Σάββα ο χρόνος έχει σταματήσει στο 15ο αιώνα καθώς δεν υπάρχει ούτε παροχή ρεύματος αλλά ούτε και νερού. Οι μοναχοί συγκεντρώνουν σε δεξαμενές το νερό της βροχής και συλλέγουν σταγόνα σταγόνα το αγίασμα που στάζει από βράχο στο εσωτερικό της μονής.

Η φωταγώγηση γίνεται κυρίως με λάμπες και κεριά. Το μοναστήρι του Αγίου Σάββα είναι άβατο για τις γυναίκες. Οι μοναχοί βγάζουν τα λείψανα του Αγίου Σάββα για να προσκυνήσουν οι γυναίκες και τους μοιράσουν αγίασμα και λάδι.

Το μοναστήρι που ίδρυσε ο Άγιος Σάββας, αποτελούνταν αρχικά από διάσπαρτα κελιά αλλά γρήγορα επεκτάθηκε και έγινε γνωστό ως Μεγάλη Λαύρα ( Mar Saba). Ο Άγιος Σάββας και οι μαθητές του ίδρυσαν άλλες δέκα μονές, οχτώ από τις οποίες βρίσκονταν επίσης στην έρημο της Ιουδαίας. Εκτός από τον Άγιο Σάββα, στο μοναστήρι έζησαν ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός και ο Άγιος Κοσμάς ο Μελωδός.

Η σημερινή μονή είναι ό,τι απέμεινε από το μεγάλο και πυκνοκατοικημένο πρωτοβυζαντινό συγκρότημα. Περιλαμβάνει δύο εκκλησίες, τον τάφο του Αγίου Σάββα, τράπεζα, κουζίνα, ένα φούρνο, ξενώνα και κελιά. Στην έρημο, υπήρχαν περίπου σαράντα πέντε κατοικίες ερημιτών, πολλές από τις οποίες σχημάτιζαν ευρύχωρα συμπλέγματα που περιλάμβαναν κελιά, δεξαμενές νερού και παρεκκλήσια.