FOCUS

Ο Τραμπ κάνει άνω - κάτω τα Σκόπια

Ο Τραμπ κάνει άνω - κάτω τα Σκόπια
Αριστερά: ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην ΠΓΔΜ, Τζες Μπέιλι. Δεξιά: η επιστολή των ρεπουμπλικάνων γερουσιαστών προς τον Μπέιλι και το κτίριο της πρεσβείας των ΗΠΑ στα Σκόπια

«Φωτιά» στο ταραγμένο πολιτικό σκηνικό στα Σκόπια -τα οποία, εδώ και καιρό, περιδινούνται στη χειρότερη κρίση από το 2001 οπότε η χώρα βρέθηκε στο χείλος του εμφυλίου- έχουν ανάψει καταγγελίες ομάδας ρεπουμπλικάνων γερουσιαστών των ΗΠΑ κατά του συμπατριώτη τους, Αμερικανού πρεσβευτή στην ΠΓΔΜ, για ανάμειξή του στα πολιτικά πράγματα της χώρας.

Αναλυτικά, έξι γερουσιαστές με προεξάρχοντα τον Κρίστοφερ Σμιθ (Christopher Smith), κατηγορούν τον επικεφαλής της διπλωματικής αποστολής των ΗΠΑ στα Σκόπια, Τζες Μπέιλι (Jess Baily), ότι υποστηρίζει ανοικτά το αριστερό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (SDSM) και, επιπροσθέτως, διευκολύνει τη χρηματοδότησή του καθώς και θεσμών που σχετίζονται με αυτό, διοχετεύοντας κονδύλια του προγράμματος USAID σε φιλικές προς αυτά ΜΚΟ.

Μιλώντας στην κρατική τηλεόραση των Σκοπίων, ο Κρίστοφερ Σμιθ ζήτησε, κατακεραυνώνοντας τον Μπέιλι, την αποπομπή του, ενώ, ταυτοχρόνως, προανήγγειλε τη διενέργεια επίσημης έρευνας: «ο πρεσβευτής των ΗΠΑ δεν πρέπει ούτε ρόλο να διαδραματίζει στο σχηματισμό κυβέρνησης ούτε να συντάσσεται με πλευρές κατά τη διάρκεια της συγκρότησής της. Δεν είναι δουλειά του όπως δεν είναι και των ΗΠΑ [...] Αν αυτός ο πρεσβευτής πήρε το μέρος κάποιου πρέπει να απολυθεί αμέσως».

Η συνέντευξη του Κρίστοφερ Σμιθ στον ανταποκριτή της τηλεόρασης των Σκοπίων στην Ουάσινγκτον

Η επιστολή προς τον Τζες Μπέιλι

Της δημόσιας έκρηξης του Κρίστοφερ Σμιθ είχε προηγηθεί επιστολή -επίσης σε οξύτατη γλώσσα- προς τον Τζες Μπέιλι, με ημερομηνία 17 Ιανουαρίου 2017, με την οποία ο γερουσιαστής και οι υπόλοιποι πέντε συνάδελφοί του έθεταν υπόψιν του ότι έχουν «αξιόπιστες αναφορές» για «ενεργό παρέμβαση», επί των ημερών του, της Αμερικανικής πρεσβείας «αφενός στις διεργασίες των πολιτικών κομμάτων αφετέρου στη διαμόρφωση ενός τοπίου -τόσο μιντιακού όσο και στο επίπεδο της κοινωνίας των πολιτών- το οποίο ευνοεί συστηματικά την κεντροαριστερά σε βάρος της κεντροδεξιάς».

skopie1

πηγή: MIA

skopie2

πηγή: MIA

Οι απαντήσεις που ζητούσαν οι έξι γερουσιαστές από τον Τζες Μπέιλι -μάλιστα, «το αργότερο εντός δύο εβδομάδων», ουδέποτε δόθηκαν. Ο Αμερικανός πρεσβευτής τους αγνόησε επιδεικτικά όπως και τις κατηγορίες τους ότι υποστηρίζει και παρεμβαίνει υπέρ του σοσιαλδημοκρατικού SDSM του Ζόραν Ζάεφ σε βάρος του δεξιού VMRO-DPMNE του Νίκολα Γκρούεφσκι.

Ο Σμιθ διεμήνυσε ότι άμεσα ενημερώνει επισήμως τον ΥΠΕΞ, Ρεξ Τίλερσον, απεκάλυψε ότι επαφές για το θέμα είχε και πριν από την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ με τη μεταβατική ομάδα της διακυβέρνησής του, κι έριξε καρφί στον Ομπάμα για πεπραγμένα στη διάρκεια της προεδρίας του: «πρέπει να επανεξετάσουμε τι έκανε η αμερικανική κυβέρνηση τα τελευταία 8 χρόνια, γιατί έχω ενδείξεις για αντίστοιχα περιστατικά και αλλού».

Τι συμβαίνει στα Σκόπια

Τα Σκόπια διανύουν μια μακρά περίοδο αστάθειας και πολιτικής αβεβαιότητας· επιπροσθέτως, βρίσκονται αντιμέτωπα με το φάσμα της αποσταθεροποίησης.

Να γιατί:

Το 2015, επί πρωθυπουργίας Γκρούεφσκι, ξέσπασε μεγάλη κρίση μετά τη δημοσιοποίηση, από την αντιπολίτευση του Ζάεφ, σκανδάλου-μαμούθ τηλεφωνικών υποκλοπών. Το σκάνδαλο «έριξε» τον Γκρούεφσκι και πυροδότησε πρόωρες εκλογές. Αυτές πήγαιναν από αναβολή σε αναβολή. Τελικώς, έγιναν στις 11 Δεκεμβρίου 2016. Κανένα από τα δύο μεγάλα σλαβικά κόμματα, δηλαδή το VMRO-DPMNE του Γκούεφσκι (οριακά πρώτο) και το SDSM του Ζάεφ, κατάφερε να εξασφαλίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Έτσι απαιτείται η στήριξη των αλβανικών παρατάξεων, οι οποίες, για πρώτη φορά, έχουν συμπράξει επί τη βάσει κοινής εθνοτικής ατζέντας και δίχως την υλοποίησή της δεν δέχονται να συμμετάσχουν σε κυβέρνηση συνασπισμού. Στις 30 Ιανουαρίου 2017 ο Γκρούεφσκι κατέθεσε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης καθώς δεν μπόρεσε να συμφωνήσει με το αλβανικό στοιχείο και ζήτησε νέες εκλογές. Η απόφαση εναπόκειται στον πρόεδρο των Σκοπίων, Ιβάνοφ· είτε θα ικανοποιήσει το αίτημα του Γκρούεφσκι είτε θα δώσει την εντολή στον Ζάεφ που την ζητά επιμόνως.